Kontent qismiga oʻtish

DIBOL

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

DIBOL yoki Digital’ning biznesga yoʻnaltirilgan tili – bu Boshqaruv axborot tizimlari (MIS) dasturiy taʼminot ishlab chiqarishda foydalanish uchun moʻljallangan umumiy maqsad, protsessual, imperativ dasturlash tili. U 1970-yildan 1993-yilgacha ishlab chiqilgan.

DIBOLda FORTRAN va BASIC kabi sintaksis mavjud, shuningdek BCD aritmetikasi mavjud. U alohida maʼlumotlar va protsedura boʻlinmalari boʻyicha COBOL dasturi tuzilmasini baham koʻradi. Fortranning raqamli etiketlaridan (GOTO uchun) farqli oʻlaroq, DIBOL alfanumerik edi[1]; til kompyuter gotoga tegishlidir[2].

Tarix[tahrir | manbasini tahrirlash]

DIBOL dastlab 1970-yilda Digital Equipment Corporation (DEC) tomonidan bozorga chiqarilgan.

DIBOL-8 nomli asl versiyasi COS-300 ishlaydigan PDP-8 tizimlari uchun ishlab chiqarilgan. PDP-8 kabi DECmat II, DIBOL bilan taʼminlangan COS-310 tijorat operatsion tizimini qoʻllab-quvvatlaydi[3].

DIBOL-11 PDP-11 uchun ishlab chiqilgan boʻlib, u COS-350 operatsion tizimini ishlatadi. Shuningdek, u RSX-11, RT-11 va 1978-yildan RSTS/E-da ishlaydi. DIBOL-32 VMS tizimlarida ishlaydi[4]; ammo uni emulatorlar orqali boshqa tizimlarda ham ishlatish mumkin.

ANSI standartlari 1983, 1988 va 1992-yillarda chiqarilgan (ANSI X3.165-1992). 1992-yildagi standart 2002-yilda qayta koʻrib chiqildi.

DIBOL kompilyerlari bir nechta boshqa kompaniyalar tomonidan ishlab chiqilgan, shu jumladan DBL DISC (keyinchalik Synergex), Omtool Softbol va Unibol Software Ireland, Ltd tomonidan ishlab chiqildi[5][6]. DIBOL-ning rivojlanishi 1993-yildan keyin toʻxtadi, DEC va DISC oʻrtasidagi kelishuv DIBOLni OpenVMS, Digital UNIX va SCO Unix-da DBL bilan almashtirdi[7][8].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „Dibol Subroutine“. DEC Professional. November 1982. 70-bet.
  2. example: GOTO(XSMALL,XMED,XLARG),XCODE J. Scott Canfield (November 1982). „DIBOL, Data Entry Subroutine“. DEC Professional. 18–20-bet.
  3. „Introduction to DIBOL-83. Digital Equipment Corporation.“ (1984-yil aprel).
  4. „New Implementation of Dibol for VAX by DEC“. Hardcopy. May 1982. 17-bet.
  5. Enterprise, I. D. G.. Computerworld (en). IDG Enterprise, 1985-10-07 — 66 bet. 
  6. Babcock, Charles. AT&T unwraps applications packages for 3B series (en). IDG Enterprise, 1985-09-30 — 28 bet. 
  7. „DISC ANNOUNCES NEW DIBOL STRATEGY IN ASSOCIATION WITH DIGITAL“. www.thefreelibrary.com. Qaraldi: 2016-yil 12-aprel.
  8. „Area Software Firm Gets DEC Contract“. The Sacramento Bee (1993-yil 18-fevral).