Choʻkkalagan bola

Choʻkkalagan bola — Rossiyada Mikelanjelo Buonarrotining yagona haykali. Sankt-Peterburgdagi Davlat Ermitaj muzeyida doimiy ekspozitsiyasi. 1530-1534-yillarda marmardan yasalgan, balandligi — 54 santimetrli haykal.

Bir manbaga koʻra, haykal Florensiyadagi San-Lorenso cherkovidagi Medichi kapellasini bezash uchun yaratilgan. Cherkov qurilishi tugallanmagan holda qoldi. Kapellaning ichki qismida, Lorenzo Medichining qabr toshiga Mikelanjelo gulchambarlar, zirhlar va toʻrtta kichik „choʻkkalagan bolalar“ haykallarini qoʻyishni rejalashtirgan. Shunga oʻxshash haykalchani Londondagi Britaniya muzeyi kollektsiyasidan olingan tayyorgarlik rasmida koʻrish mumkin. Amalga oshirilgan, ammo tugallanmagan, ulardan biri edi. Biroq, bu asarning Medichi kapellasi loyihasiga tegishliligi Karl Justi, Ervin Panofskiy, Charlz de Tolnay kabi mashhur mutaxassislar tomonidan bahslashuv tugʻdirdi. Boshqalar buni magistr talabalari tomonidan qilingan deb hisoblashadi. Ehtimol, haykaltarosh tomonidan Florensiyadagi ibodatxona loyihasidan mustaqil ravishda, 1529-1530-yillarda Ispaniyaning shaharga hujumi paytida, Mikelanjelo monastirlardan birida panoh topganida yaratilgan. Ehtimol, bu haykalda Mikelanjelo oʻsha paytdagi florensiyaliklarning mazlum holatini aks ettirgandir. Biroq, haykaltarosh qadimiy asardan ilhomlangan taxmin koʻproq asoslanadi: "Zirapchani olayotgan bola " yoki „Spinario“ (hozir Rimdagi Kapitolin muzeyida^[1].

„Choʻkkalagan bola“ Medichi oilasiga tegishli boʻlib, soʻng Angliyaga sotilgan. Rus imperatritsasi Ekaterina II 1785-yilda Layd Braun kollektsiyasidan haykalni oʻz kollektsiyasi uchun sotib oladi. Endi u Sankt-Peterburg Ermitajida namoyish etilmoqda.