Chiroq tutgan bahodirlar

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Chiroq tutgan bahodirlar (fin: Lyhdynkantajat) — Xelsin temir yoʻl stantsiyasining asosiy kirish eshigining ikkala tomonida juft boʻlib joylashgan qoʻllarida sharsimon chiroqlari boʻlgan erkak figuralarining relyefli granit haykallari. Har bir gigantning koʻkragining ogʻirligi 6 tonna, boshi esa 1,4 tonna, diametri taxminan 1 metr[1].

Dastlab, 1914-yilga kelib, milliy romantizm uslubida stansiyaning yangi granit binosini qurgan meʼmor Eliel Saarinen[2], jabhada ayiqlarning haykallarini joylashtirishni rejalashtirgan, ammo keyinchalik bu gʻoya 1913-yilda qurilgan Viborg stantsiyasi binosi fasadini bezashda ishlatilgan, uning silueti Xelsinki stantsiyasi bilan umumiylikka ega. Viborgsk temir yoʻl stantsiyasi gulchambarlarli ikki ayol va juft ayiqlar tosh figuralari bilan bezatilgan boʻlsa, Xelsinkidagi temir yoʻl vokzalining jabhasida Emil Vikstryom tomonidan globus koʻrinishidagi lampalar bilan atlantlarning ijodiy qayta ishlangan haykallari oʻrnatilgan. Va Vikstryom tomonidan yaratilgan ayiq haykali Saarinen tomonidan Finlandiya Milliy muzeyi zinapoyasi uchun bezak sifatida ishlatilgan.

Viborgdagi temir yoʻl vokzalidagi ayol figuralaridan farqli oʻlaroq, Xelsinki bahodirlari Sovet-Fin urushlarida omon qolishgan va oxir-oqibat Xelsinkining eng mashhur yodgorliklaridan biriga aylangan , VR Group davlat temir yoʻl kompaniyasining reklama ramzlaridan biriga ham aylanib ulgurgan[3].

2013-yilning may-noyabr oylarida, haykallarninh yuz yilligi arafasida va stansiyaning jabhalarini qayta tiklash munosabati bilan, granit bahodirlari demontaj qilingan va taʼmirlangan, oddiy lampalarni LED lampalar bilan almashtirishgan[4].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „Kamennix velikanov vernuli na mesto“. 2018-yil 18-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 15-iyun.
  2. Fasad vokzala v Xelsinki budet otrestavrirovan
  3. „Kuka taiteili kiviset körttipäät?“. 2017-yil 18-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 15-iyun.
  4. „Гранитные гиганты возвращаются на Железнодорожный вокзал“. YLE (2013-yil 9-noyabr). Qaraldi: 2018-yil 26-fevral.