Chinovnik

Harbiy vazirligining 5-8-sinf mansabdor shaxslari. Pipatskiy. K. K. (1863-yil)

Chinovnik — Rossiya podsholigi va Rossiya imperiyasida — davlat va sud faoliyatida muayyan mansab yoki unvonga ega boʻlgan shaxs (erkak kishi).

Hozirgi vaqtda u davlat xizmatchisining umumiy nomi hisoblanadi.

Rossiya podsholigi va Rossiya imperiyasida byurokratiya instituti 1722-yilgacha amalda mavjud boʻlgan, ammo u aniq tuzilishga ega emas edi. De-yure byurokratiya instituti 1722-yil 24-yanvarda (4-fevral) Martabalar jadvalining oʻrnatilishi bilan tuziladi.

1917-yil Oktyabr inqilobidan keyin Martabalar jadvali bekor qilindi va byurokratiya instituti tugatildi. Davlat boshqaruvi sohasida faoliyat yurituvchi shaxslar davlat xizmatchilari deb atala boshlandi.

Turlari

• Maxsus topshiriqlar boʻyicha chinovnik.
• Harbiy boʻlimning mansabdor shaxsi (harbiy amaldor yoki oddiy mansabdor shaxs, shuningdek, 1836-yildan 1847-yilgacha harbiy maslahatchi) yuqori darajadagi fuqarolik unvoniga ega boʻlgan harbiy xizmatchi. Tashqi belgilarga qoʻshimcha ravishda (darajaning nomi, kiyim-kechagi), u harbiy unvonlardan farq qiladi, chunki u uchun ketma-ket harbiy xizmatni oʻtash shart emas. Cheklangan harbiy yurisdiktsiyaga bogʻliq: xizmatdagi jinoyatlar va harbiy intizom qoidalarini buzganlik uchun.
• Sinf chinovniki — maʼlum bir tabaqa darajasiga yoki huquqqa ega boʻlgan mansabdor shaxs.
• Ruhoniy mansabdor (chinovnik) shaxs — bu qandaydir sinf darajasiga ega boʻlgan va davlat idoralarida maxsus nom berilmagan mansabni egallagan shaxs.

• 
  Chinovnik, Donskogo askari. Piratskiy. K. K. (1867-yil)
• 
  Voennogo boʻlimining chinovniklari. (1883-yil)

Adabiyotlar

• Klassniy chinovnik // Maliy ensiklopedicheskiy slovar Brokgauza i Yefrona. — 2-e izd., vnov pererab. i znachit. dop. — T. 1—2. — SPb., 1907—1909.  
• T. F. Yefremova. Noviy slovar russkogo yazika. Tolkovo-slovoobrazovatelniy (Словарь Ефремовой). [1]
• D. N. Ushakov. Bolshoy tolkoviy slovar sovremennogo russkogo yazika (Slovar Ushakova).