Brtnice

Brtnice
Brtnice
	Shahar
	49°18′23″N 15°40′35″E / 49.30639°N 15.67639°E
Mamlakat	Chexiya

Brtnice ( </link> ; nemischa: Pirnitz </link> ) Chexiyaning Vysochina viloyati Jihlava tumanidagi shaharcha hisoblanadi. U yerda 3900 ga yaqin aholi yashab istiqomat qiladi. Tarixiy va qadimiy shahar markazi sifatida saqlanib qolgan va shahar yodgorliklari zonasi sifatida qonun bilan muhofaza qilingan.

Ma'muriy bo'limlar

Dolni Smrčné, Jestřebí, Komárovice, Male, Panska Lhota, Přímělkov, Příseka, Střížov va Uhrínovice hududlari Brtnitsaning ma'muriy qismilarida joylashgan.

Geografiya

Brtnice taxminan 11 kilometr (7 mi) Jihlavadan janubi-sharqda joylashgan hudud hisoblanadi. U Křizanov tog'larida joylashgan. Eng baland nuqtasi 663 m (2,175 ft) dengiz sathidan yuqorida joylashgan. Shahardan Brtnitse daryosi ham oqib o'tadi.

Tarix

Brtnice haqida birinchi yozma eslatma 1234-yilda, qirol Vatslav I tomonidan Předklášteřídagi monastirga hadya qilingan. 1410-yildan 1623-yilgacha Valdshteynlik Brtnicky lordlariga tegishli edi. Ularning hukmronligi davrida qal'a qurildi hamda Brtnitse gullab-yashnadi. 1588-yilda qal'a yonida o'sha paytda Avliyo Mattiasga bag'ishlangan cherkov qurilgan^[1].

1623-yildan keyin Brtnitsa Italiya zodagonlari Collalto et San Salvatore oilasi sotib olindi, ular 1945-yilgacha unga egalik qilib, shaxsiy mulki hisoblangan edi. Bu oila ham Brtnice yetishtirga xizmat qilgan. Oila monastir qurgan va qal'ani, cherkovning ichki qismini va maydondagi uylarni Uyg'onish va Barokko uslublarida qayta tiklash bilan bog'liq ishlarni amalga oshirgan^[1].

Demografiya

Transport

Brtnice orqali temir yo'l yoki katta yo'llar o'tmaydi. II/405 yoʻli shaharni Jihlava bilan bogʻlashga xizmat qiladi.

Diqqatga sazovor joylar

Qadimiy markaz hamda asosiy maydonni Brtnitse daryosi tufayli ajratib turadi. Daryo ustida ikkita barokko ko'prigi mavjud. Ko'priklardan biri, yahudiy ko'prigi deb nomlanadi, shaharni yahudiylar mahallasi bilan bog'lagan va faqat bir qismi haykallar bilan bezatilgan^[2]. Ko'priklardan tashqari, Svobody maydonining asosiy diqqatga sazovor joyi 1580-yildagi Uyg'onish vaqtidagi shahar hokimiyati^[3].

Shahar maydonidagi me'mor Jozef Xoffmanning katta tug'ilgan uyi asosiy sayyohlik joylariga tegishli^[2]. 1992 yilda Brtnitse shahrida Xoffmanning shahar va MAK tomonidan o'rnatilgan ishlariga bag'ishlangan ko'rgazmadan so'ng, uy doimiy ko'rgazma maydoniga aylantirildi^[4]. 2006-yildan beri bino MAK ko'magida Brnodagi Moraviya galereyasi tomonidan boshqariladi^[5].

Maydon yaqinida Buyuk Avliyo Jeyms cherkovi ham joylashgan. Bu 1776-yil 1784-yillardagi oddiy barokko binosi edi, keyinchalik oʻrta asrlardagi asl bino oʻrnini egallagan. Cherkov san'at asarlarini o'z ichiga oladi^[6].

Brtnice qal'asi shahar markazining yuqoriqismida joylashgan. Bu 1650-yildan 1655-yillargacha barokko o'zgarishlariga boy, Uyg'onish davri qal'asining noyob va yirik majmuasi hisoblanadi. Gotika istehkomlari bilan o'ralgan bo 'lib, inglizcha qal'a parki 1817-yilda tashkil etilgan. Qal'ada o'rta asrlardagi qiynoqlar va vabo epidemiyalari tarixiga oid ekspozitsiyalar mavjud^[7]. Qal'a majmuasi yonida sobiq Minims monastiri bo'lib , Kollaltodagi muborak Giuliana cherkovi barpo etilgan.

Rokštejn qal'asi xarobasi Panska Lxota qishlog'i yaqini hududida joylashgan. Dastlabki, gotika qal'asi XVI asrda Matias Korvinus va uning qo'shini tomonidan ishg'ol qilinganva vayron qilingan^[2].

Taniqli odamlar

Hermann of Solms-Hohensolms-Lich (1838-1899), nemis zodagoni va siyosatchisi
Iosif Xoffman (1870-1956), avstriyalik arxitektor
Gustav Xaloun (1898-1951), sinolog
Baruch Kurzveyl (1907-1972), isroillik adabiyotshunos
Uilyam Pachner (1915-2017), amerikalik rassom
Zdeněk Měřínskiy (1948–2016), arxeolog va tarixchi; shu yerda vafot etdi

Qardosh shaharlar - qardosh shaharlar

Brtnice egizaklar^[8]:

Orpund, Switzerland

Manbalar

↑ ^1,0 ^1,1 „Historie Brtnice“ (cs). Město Brtnice. Qaraldi: 2021-yil 26-oktyabr.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 „Brtnice“ (cs). CzechTourism. Qaraldi: 2021-yil 26-oktyabr.
↑ „Renesanční radnice v Brtnici“ (cs). CzechTourism. Qaraldi: 2021-yil 26-oktyabr.
↑ Ambroz, Miroslav „Rod Hoffmannů a jejich pozoruhodný dům“, . Josef Hoffmann a jeho rodný dům v Brtnici (cs). Společnost Josefa Hoffmanna, 1998 — 25–29-bet.
↑ „Významní rodáci a osobnosti Brtnice“ (cs). Město Brtnice. Qaraldi: 2021-yil 26-oktyabr.
↑ „Farní kostel sv. Jakuba Většího“ (cs). Město Brtnice. Qaraldi: 2021-yil 26-oktyabr.
↑ „Zámek Brtnice – moravské Hradčany“ (cs). CzechTourism. Qaraldi: 2021-yil 26-oktyabr.
↑ „Partnerská obec Orpund“ (cs). Město Brtnice. Qaraldi: 2023-yil 3-avgust.

Havolalar

Aholining oʻsishi
Yil	Aholi	±%
1869	5 235	—
1880	5 378	+2.7%
1890	5 154	−4.2%
1900	5 083	−1.4%
1910	5 198	+2.3%
1921	4 971	−4.4%
1930	4 758	−4.3%
1950	3 797	−20.2%
1961	3 976	+4.7%
1970	3 528	−11.3%
1980	3 541	+0.4%
1991	3 592	+1.4%
2001	3 656	+1.8%
2011	3 625	−0.8%
2021	3 712	+2.4%

Rasmiy sayti

Andoza:Jihlava District

[history-1] 1,0 ^1,1 „Historie Brtnice“ (cs). Město Brtnice. Qaraldi: 2021-yil 26-oktyabr.

[sights-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 „Brtnice“ (cs). CzechTourism. Qaraldi: 2021-yil 26-oktyabr.

[3] „Renesanční radnice v Brtnici“ (cs). CzechTourism. Qaraldi: 2021-yil 26-oktyabr.

[4] Ambroz, Miroslav „Rod Hoffmannů a jejich pozoruhodný dům“, . Josef Hoffmann a jeho rodný dům v Brtnici (cs). Společnost Josefa Hoffmanna, 1998 — 25–29-bet.

[5] „Významní rodáci a osobnosti Brtnice“ (cs). Město Brtnice. Qaraldi: 2021-yil 26-oktyabr.

[6] „Farní kostel sv. Jakuba Většího“ (cs). Město Brtnice. Qaraldi: 2021-yil 26-oktyabr.

[7] „Zámek Brtnice – moravské Hradčany“ (cs). CzechTourism. Qaraldi: 2021-yil 26-oktyabr.

[8] „Partnerská obec Orpund“ (cs). Město Brtnice. Qaraldi: 2023-yil 3-avgust.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]