Boshsahifa

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
1941-yil 7-dekabrdagi sarlavha

Boshsahifa gazeta yoki tabloidning birinchi sahifasining yuqori yarmi joylashgan boʻlib, unda muhim yangiliklar yoki fotosuratlar joylashtirilgan boʻladi. Qogʻozlar koʻpincha mijozlarga buklangan holda koʻrsatiladi, shunda faqat old sahifaning yuqori yarmi koʻrinadi. Shunday qilib, muharrirlar odamlarni gazeta sotib olishga undaydigan unsur boʻlib xizmat qiladigan narsa bu sarlavhadir. Shu bilan bir qatorda, tahririyatning maqolalari ichida kunning eng muhim yangiliklaridan biri ekanligi haqidagi maʼnoni aks ettiradi. Kengaytma boʻyicha, buklama ustidagi boʻsh joy ham reklama beruvchilar tomonidan afzal koʻriladi, chunki u gazeta stendlarida boʻlganda ham eng koʻzga koʻringan va diqqatni tortadigan joydir.

Bu atama koʻzga koʻrinadigan yoki eng muhim ahamiyatga ega boʻlgan har qanday narsaga nisbatan umumiyroq maʼnoda ishlatilishi mumkin.

Veb-dizaynda[tahrir | manbasini tahrirlash]

Buklamaning tepasida veb-sayt dizaynida („aylantirish tepasida“ bilan birga) veb-sahifaning oynasi almashmaydigan qismini ham shunday atash mumkin[1]. Veb dasturlarda ekran oʻlchamlari keskin oʻzgarganligi sababli[2] sarlavhani belgilaydigan piksellar soni uchun belgilangan aniq meʼyor yoʻq. Buning sababi shundaki, turli xil ekran oʻlchamlari veb-saytning turli qismlarini aylantirmasdan koʻrsatadi. Vaziyatni yanada murakkablashtiradigan narsa shundaki, koʻplab veb-saytlar oʻz tartibini brauzer oynasining oʻlchamiga qarab oʻzgartiradi, shuning uchun Sarlavha sahifaning statik xususiyati emas.

2006-yilda Yakob Nilsen tomonidan olib borilgan tadqiqot shuni koʻrsatdiki, veb-saytga tashrif buyuruvchilarning 77 foizi aylanmaydi[3] va shuning uchun veb-saytning faqat asosiy yaʼni yuqori qismini koʻradi. Amy Schade[4] va NNgroupning yaqinda chop etilgan maqolasida aytilishicha, foydalanuvchilarning sarlavha ostidagi va yuqoridagi kontentga qanday munosabatda boʻlishlari oʻrtacha 84 % koʻrsatkichda farq qiladi, sarlavha ostidagi materialga etibor albatta pasayadi. Bugungi kunda mavjud boʻlgan koʻpgina veb-dizayn boʻyicha maslahatlar dizaynerlarni muhim maʼlumotlarni veb-saytning yuqori qismida joylashtirishga, shuningdek, qulaylik va dizaynga ustunlik berishga undaydi[5][6][7].

Shunga qaramay, koʻpgina veb-reklama kompaniyalari reklamalarni yuqorida joylashtirishni talab qiladi. Google tomonidan olib borilgan marketing tadqiqotlari shuni koʻrsatadiki, reklamalarni koʻrish imkoniyati uning buklamaga nisbatan pozitsiyasiga taʼsir qiladi, chunki buklama ostida sezilarli darajada eʼtiborning pasayishi mavjud[8]. Har bir kompaniya buklamaning oʻziga xos taʼrifidan foydalanishga intiladi. BlogHer reklama tarmogʻi, masalan, burmani sahifaning eng yuqori 768 pikseli sifatida belgilaydi[9]. FoodieBlogRoll reklama tarmogʻi katlamani eng yaxshisini 1000 piksel sifatida belgilaydi[10].

Boshqa variantlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Qatlam ostida paydo boʻladigan gazeta xabarlari „qatlam ostida“ joylashganligi aytiladi[11].

Internetda qidiruv soʻrovi natijalari xuddi manshunday holatda koʻrinadii. Veb-saytlarni optimallashtirish boʻyicha koʻplab harakatlar yoʻnaltirilgan atama(lar) yoki ibora(lar) uchun eng yuqori „qidiruv indeksi“ yoki „reyting“ joylashuviga (iloji boricha birinchi oʻringa yaqinroq) erishishga harakat qilishlari mumkin. Tabiiy yoki „organik“ veb-saytlarni optimallashtirish amaliyotlaridan foydalanish yuqori indeksatsiyaga erishish uchun standart operatsion protsedura boʻlib kelgan, natijada veb-sayt koʻrish maydonida yoki qidiruv natijalari sahifalarining „yuqorida“ va ayniqsa birinchi sahifasida paydo boʻladi.

Bu atama kamdan-kam hollarda rezyume va rezyume (tarjimoni) tartibiga nisbatan qoʻllaniladi, bunda eng muhim va tegishli (qidirilayotgan ish uchun) maʼlumotlar yuqorida yaʼni uchdan bir qismida boʻlishi kerak, ular eʼtiborni jalb qilish uchun „issiq zona“ deb ataladi[12].

Taglavha[tahrir | manbasini tahrirlash]

Sahifaning buklanganch undan pastki qismi.

Veb-sahifaning pastga aylantirilmasdan koʻrib boʻlmaydigan qismi.

Apple kompaniyasiga Samsung oʻz dizaynlarini oʻzgartirmaganlaigi toʻgʻrisida bildirishnomalarni koʻrsatishni buyurgan edi, Chunki uning Buyuk Britaniyadagi veb-sahifasida JavaScript kodi tasdiqnomani „pastda“ yashirganligi sababli manashunday muammo vujudga kelgan[13].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Fadeyev. „10 Useful Usability Findings and Guidelines | Smashing UX Design“. Uxdesign.smashingmagazine.com (2009-yil 24-sentyabr). 2013-yil 5-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 5-dekabr.
  2. „Browser Display Statistics“. W3schools.com. Qaraldi: 2013-yil 5-dekabr.
  3. Fadeyev. „10 Useful Usability Findings and Guidelines | Smashing UX Design“. Uxdesign.smashingmagazine.com (2009-yil 24-sentyabr). Qaraldi: 2013-yil 5-dekabr.
  4. Schade. „The Fold Manifesto: Why the Page Fold Still Matters“. NNgroup (2015-yil 1-fevral). Qaraldi: 2016-yil 13-noyabr.
  5. „Life Below 600px | Paddy Donnelly“. Iampaddy.com. Qaraldi: 2013-yil 5-dekabr.
  6. Milissa Tarquini. „Blasting the Myth of the Fold « Boxes and Arrows“. Boxesandarrows.com (2007-yil 24-iyul). Qaraldi: 2013-yil 5-dekabr.
  7. Fadeyev. „10 Useful Usability Findings and Guidelines | Smashing UX Design“. Uxdesign.smashingmagazine.com (2009-yil 24-sentyabr). 2013-yil 5-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 5-dekabr.
  8. „The importance of being seen“. Google (2014). Qaraldi: 2016-yil 13-noyabr.
  9. Humaciu. „Publishing Network Member Guide“. BlogHer. 2013-yil 8-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 5-dekabr.
  10. „FAQ“. Foodie Blogroll (2010-yil 17-dekabr). 2013-yil 11-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 5-dekabr.
  11. „Is above the fold design still relevant in 2016“. discoverydesign.co.uk. Qaraldi: 2016-yil 22-iyun.
  12. Fennell. „This Is The Part Of Your Resume That Recruiters Look At First“ (en-US). Fast Company (2017-yil 26-may). Qaraldi: 2020-yil 15-mart.
  13. Arthur, Charles. „Apple accused of dragging feet over Samsung court order“. The Guardian (2012-yil 9-noyabr).