Kontent qismiga oʻtish

Betty White

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Betty Marion Ludden (B. White; 17 yanvar 1922 – 31 dekabr 2021) – amerikalik aktrisa va komediyachi. – Taxminan yetmish yillik karyerasi bilan televideniyaga kirib kelgan ilk aktrissalardan biri,, sketch komediyalar va oʻyin shoularida koʻpgina televideniyeli rollari bilan tanilgan. U „Life with Elizabeth“ (1953-1955) serialini ishlab chiqqan va ushbu serialda rol oʻynagan va shu tariqa u sitcomni ishlab chiqaradigan birinchi ayol boʻldi.

Betty White

Radiodagi faoliyatidan televideniyaga oʻtganidan soʻng, Uayt Amerika oʻyin shoularining asosiy panelisti sifatida tanildi, masalan,

  • Password,
  • Match Game,
  • Tattletales,
  • To Tell the Truth,
  • The Hollywood Squares va
  • The $25,000 Pyramid shoulari.

„ Oʻyin shoularining birinchi xonimi“ deb ataladi. 1983 yilda u „Just Men“ shousi uchun eng yaxshi oʻyin shousi uchun "Daytime Emmy "mukofotiga sazovor boʻlgan birinchi ayol boʻlgan. Keyinchalik u

  • „The Carol Burnett Show“,
  • „Mamaʼs Family“,
    • „The Bold and the Beautiful“, „Boston Legal“ kabi shoulardagi rollari bilan keng tanilgan.
Betty White

Shu jumladan Uaytning eng katta rollari , CBS sitkomida Su Ann Nivens The „Mary Tyler Moore“ shousi(1973-1977), NBC sitkomida Rose Nylund The Golden Girls (1985-1992) va TV Land sitkomida Elka Ostrovskiy Hot in Cleveland (2010-2015) da boʻlgan. U The Proposal romantik, komediya filmida (2009) va keyingi yili Saturday Night Live da oʻynagan rollari, Komediya seriyasida eng yaxshi mehmon aktrisa uchun Primetime Emmy mukofoti sazovor boʻlgan. 2018 yilgi hujjatli film Betty White: Televidiniyaning birinchi xonimi uning hayoti va kariyerasi haqida batafsil maʼlumot berdi.

Radio, televideniya va filmda uzoq yillik faoliyati uchun Uayt ikki marta 2014 va 2018 yillarda ayol aktyorning eng uzoq televideniya kariyerasi uchun Ginnes rekordini qoʻlga kiritdi..U yetti Emmy mukofotlari, uchta Screen Actors Guild mukofotlari va Grammy mukofoti kabi turli mukofotlar va nomzodlar oldi..U Hollywood Walk of Frame koʻchasida yulduz olgan va 1995-yilda Television Hall of Fame ga kiritilgan.

Yoshligi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Betty Marion Uayt 1922-yil 17 yanvarda Illinoys shtatining Oak Park shahrida tugʻilgan.,Keyinchalik „Betty“ uning qonuniy ismi ekanligini va baʼzi odamlar tasavvur qilganidek „Elizabeth“ ning qisqartirilgan versiyasi emasligini aniqlashadi. U uy bekasi Kristin Tess (Cachikis tugʻilgan) va kompaniyasi rahbari Horace Loganning yagona farzandi edi. Uning otasi Michiganlik boʻlgan. Uning onasini otasi grek, otasining otasi daniyalik, buvisi ingliz avlodli kanadalik boʻlgan va uning boshqa avlodlari welsh tilini bilgan. U bir yoshda boʻlganida, uning oilasi Kaliforniya shtatidagi Alhambra shahriga koʻchib oʻtadi va keyinchalik Buyuk depressiya paytida Los-Anjeles shahriga koʻchib ketdi. Oʻgʻli qoʻshimcha pul topish uchun kristallli radiolar qurib, ularni imkon qadar sotardi. Bu Depressiya davrining eng yuqori darajasida boʻlgani va hech kim katta daromadga ega boʻlmaganligi sababli, u radioni boshqa tovarlarga almashtirardi, bularda baʼzan itlar ham boʻlgan.

Uayt The Betty White shousida 1954-yil

U Beverli Hils da oʻqigan, u yerda Horace Mann Boshlangʻich maktabida va Beverli Hills oʻrta maktabida oʻqishga kirgan va 1939-yilda maktabni tugatgan. Uning yovvoyi hayvonlarga boʻlgan qiziqishi oilaviy Serra Nevada togʻiga sayohat qilishganidan boshlangam . U dastlab oʻrmon rangeri boʻlishni xohlagan, ammo oʻsha paytda ayollarga ranger sifatida xizmat qilishga ruxsat berilmaganligi sababli buni qila olmagan. Keyinchalik u yozuvchilikga qiziqish koʻrsatdi; u Horace Mann maktabida bitiruv dramasida yozib, oʻynashni boshladi va rollar ijro etishga qiziqishini angladi. Oʻzining idollari Jeanette Makdonald va Nelson Eddi dan ilhomlanib, aktrisa sifatida karyera izlashga qaror qildi.

Betty White

Uayt oʻrta maktabni bitirganidan bir oy oʻtgach, u va sinfdoshlari eksperimental televizion shouda „The Merry Widow“ nomli qoʻshiqlarni kuylashgan, u paytda televizorning oʻzi hali rivojlanayotgan edi. Shundan soʻng u model sifatida ish topadi va uning birinchi professional aktyorlik ishi Bliss Hayden kichik teatrida boʻladi. AQSh 1941-yilda Ikkinchi jahon urushiga kirganidan soʻng, u Amerika xotin-qizlarining ixtiyoriy xizmatlariga volontyor sifatida koʻmaklashadi. Uning vazifasida harbiy jihozlar bilan PX yuk mashinasini Hollywood Hills ga olib borish ham bor edi. U shuningdek, harbiylar chet elga yuborilishidan oldin harbiylar uchun oʻtkazilgan tadbirlarda ishtirok etadi.

Karyerasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Betty White

1951-1969 yillar: Karyerasi va yutuqlari Duration: 25 minutes and 13 seconds.25:13 "Life with Elizabet "ning birinchi epizodi Urushdan keyin Uayt ish izlab kino studiyalariga borib, „fotogenik emasligi“ sababli rad etilgan. U radiodan ish izlay boshladi, u erda fotogen boʻlish muhim emas edi. Uning birinchi radiodagi ishlarida reklamalarni oʻqish va bit qismlarni oʻynash kabilar tashkil etgan. U bir shou uchun taxminan besh dollar pul olardi. U har qanday ishni qiladi, masalan, hech qanday ish haqi uchun shouda kuylaydi. U „Blondi“, „Great Gildersleeve“ va „This is your FBI“ kabi shoularda namoyish etilgan. Keyin unga „Betty White shousi“ nomli oʻz radio shouga taklif etildi.1949-yilda u Al Jarvis bilan birga dastlab „Make Believe Ballroom“ deb nomlangan „Hollywood on Television“da har kuni jonli televideniye variety shousida KFWB-da va keyin KLAC-TV (hozir KCOP-TV) Los-Anjelesda koʻrinishni boshladi.

Uayt Jarvis ketgandan keyin, 1952-yilda oʻzi shou oʻtkazishni boshladi, bu besh yarim soatlik jonli ad-lib televideniyesini haftasiga olti kun boʻladigan shouda, toʻrt yil mehnat qildi. Yillar davomida turli xil seriallarda, har bir eshittirish paytida Uayt kamida bir necha qoʻshiq kuylardi. 1951-yilda u birinchi Emmy mukofoti nominatsiya uchun „Eng yaxshi aktrisa“ sifatida televidiniyada, Judit Anderson, Helen Hayes va Imogene Coca bilan raqobatlashdi; oʻshanda mukofot Gertrude Bergga berildi. Ushbu vaqtda mukofot ish uchun boʻlgan, nomzodlarda hech qanday namoyishlar nomlangan boʻlmagan.

Betty White shouda

2021 yil dekabr oyida, Uayt vafot etmaguncha, u haqida yangi hujjatli film, Betty White: 2022-yil 17-yanvarda uning 100 yilligi munosabati bilan bayram nishonlangan va bu kuni AQSh kinoteatrlarida unga bagʻishlangan hujjatli film namoyish etililishi eʼlon qilindi. Ularda

  • Rayan Reynolds,
  • Tina Fey,
  • Robert Redford,
  • Lin-Manuel Miranda,
  • Clint Eastwood,
  • Morgan Freeman,
  • Jay Leno,
  • Karol Burnett,
  • Craig Ferguson,
  • Jimmy Kimmel,
  • Valerie Bertinelli,
  • James Corden,
  • Betty White shouda 1977-yil
    Wendie Malick va
  • Jennifer Love Xewitt kabi doʻstlari ishtirok etadi. Rejalashtirilgan hujjatli filmdan tashqari, People jurnali uni 2022-yil 10-yanvar kuni nashr etilgan gazeta sonining cover hikoyasi va uning oʻlimidan bir necha kun oldin nashr etilishi kutilgan muhim qadamni nishonlash uchun alohida xotira nashri sifatida namoyish etiladi.

Yutuqlari va mukofotlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Uayt besh marta Primetime Emmy mukofotini, ikki marta Daytime Emmy mukofoti (shu jumladan 2015-yilgi Daytime Emmi mukofotini) va 1952-yilda Los-Anjelesda Emmy mukofotiga sazovor boʻldi. U barcha ijro komediya janrlarida Emmy mukofotiga sazovor boʻlgan birinchi ayol edi, shuningdek, ijro uchun Emmy nomzodlari orasidagi eng uzoq muddatli rekordga ega – uning birinchilari 1951-yilda, oxirgilari esa 2014-yilda, 60 yildan ortiq vaqtga ega. 2015-yilda u „Lifetime Achievement Daytime Emmy“ mukofotiga sazovor boʻldi. U shuningdek, uchta Amerika komediya mukofoti (shu jumladan 1990-yilda umrbod yutuq mukofotiga) va ikki marotaba „Quality Television Awards“ mukofotiga sazovor boʻlgan. U 1995-yilda Television Hall of Famega kiritilgan va uning eri Allen Ludden yulduzi bilan birga Holivud Boulevarddagi Holivud Walk of Fameda yulduzlari bor. 2009-yilda Uayt Televizion tanqidiylar uyushmasidan TCA Karyerasi yutuqlari mukofoti sazovor boʻlgan.

1955-yilda u Holivudning faxriy meri sifatida tanilgan. White 1976-yilda „Pacific Pioneer Broadcasters“ ning oltin Ike mukofoti va „Genii“ mukofotiga sazovor boʻlgan .Amerika komediya mukofotlari 1987-yilda unga eng qiziqarli ayol mukofotini hamda 1990-yilda umrbod yutuq mukofotlari roʻyxatini berdi. 2009-yil sentyabr oyida Screen Actors Guild (SAG) 16 – Screen Actors guild mukofotlarida Uaytni Screen Actors Gild hayot yutuqlari mukofoti bilan sharaflash rejalarini eʼlon qildi. Aktrisa Sandra Bullock, 2010-yil 23-yanvarda Los-Anjelesdagi Shrine Auditoriumida oʻtkazilgan marosimda Whitega mukofotni taqdim etdi. U Kentukiy polkovniki edi.,2009-yilda White va uning Golden Girls yoʻnalishidagi sheriklari Bea Arthur, Rue McClanahan va Estelle Getty Disney Legends mukofotlariga sazovor boʻlishdi. White 2010-yil dekabr oyida Kaliforniya Maʼrifat Zalining aʼzosiga kiritilgan. 2010-yilda u Associated Press Yilning Enterteniri sifatida tanlangan.

9-noyabrda 2010 yilda USDA oʻrmon xizmati, Smokey Bear bilan birgalikda, Whiteni oʻrmon himoyachisi qilib tayinladi, bu mukofot uning umridagi eng katta orzularidan birini amalga oshirdi. White oʻtgan intervyuslarda oʻgʻil qizligidan oʻrmon saqlovchisi boʻlishni xohlaganini, ammo ayollarga bu ishni bajarishga ruxsat berilmaganini aytdi. Uayt kishi bu sharafni olganda, Oʻrmon xizmati xodimlarining uchdan biridan koʻpi ayollar edi.

2011-yil yanvar oyida White „Clivelandda issiq“ filmida Elka Ostrovskiy oʻrni uchun komediya serialida ayol aktyorning eng yaxshi oʻyinlari uchun SAG mukofotiga sazovor boʻldi. Koʻrgazma oʻzi ham komediya serialidagi ansamblning eng yaxshi ijro darajasi mukofotiga nomzod boʻldi, ammo u Modern Family castidan oʻtolmagan. U 2012-yilda yana bir bor shu mukofotni qoʻlga kiritgan va keyinchalik uchinchi nomzodga sazovor boʻldi.

2011-yil oktabr oyida Vashington shtatidagi Yakima shahrida boʻlib oʻtgan Vetinariya tibbiyot assotsiatsiyasiNING yuz yillik gala konsertida Uaytga faxriy daraja va oq shifokor libosi berildi.[1]

Reuters va Ipsos tomonidan 2011-yilda oʻtkazilgan soʻrovnomada Ayniqsa, amerikaliklar orasida eng mashhur va eng ishonchli mashhur deb hisoblanganligi, Denzel Vashington, Sandra Bullock va Tom Xanks kabilardan ustun qoʻyilganligi aniqlandi.

2017-yilda, 70 yil davomida sanoatda boʻlganidan soʻng, Uayt Film Sanʼati va Fanlari Akademiyasining aʼzosi boʻlishga taklif etildi. 95 yoshida u oʻsha paytda eng keksa yangi aʼzo boʻldi.

Oʻlimi[tahrir | manbasini tahrirlash]

2021-yil 25-dekabr kuni Uayt insult kasalligiga uchradi va 31-dekabr kuni ertalab u Los-Anjelesning Brentwood qishlogʻidagi uyida 99 yoshida uyqusida vafot etdi. Uning jasadi krematsiya qilindi

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Betty Whiteʼs Pet-Love: How Pets Take Care of Us. W. Morrow, 1983. Betty White in Person. Doubleday, 1987. (Tom Sullivan bilan)
  • The Leading Lady: Dinah’s Story. Bantam Books, 1991. ISBN 9780385421683.
  • Here We Go Again: My Life In Television. Scribner, 1995. ISBN 9780684800424.
  • (Tom Sullivan bilan) Together: A Novel of Shared Vision. Center Point Pub., 2008. ISBN 9781602852488.
  • If You Ask Me (And of Course You Wonʼt). Penguin, 2011. ISBN 9781101514467.
  • Betty & Friends: My Life at the Zoo. Penguin, 2011. ISBN 9781101558928.
  • Audio kitoblar 2004: Here We Go Again (muallif tomonidan oʻqilgan) ISBN 978-1451613698 2011:
  • Agar mendan soʻrasangiz: (Va albatta, qilmaysiz) (muallif tomonidan oʻqilgan), Penguin Audio, ISBN 978-0-1424-2936-5

Yana oʻqish uchun[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Tucker, Devid C. (2007). Televiziyani qiziqarli qilgan ayollar: 1950 yilgi sitkomlarning oʻn yulduzi. Jefferson, NC: McFarland. ISBN 978-0-7864-2900-4ISBN 978-0-7864-2900-4
  • Armstrong, Jennifer. When women invented television: the untold story of the female powerhouses who pioneered the way we watch today. Harper, an imprint of HarperCollinsPublishers, 2021. ISBN 978-0-06-297330-6. OCLC 1241185819.
  • Bernstein, Paula. How to Be Golden: Lessons We Can Learn from Betty White (en). Running Press, October 5, 2021. ISBN 978-0-7624-7460-8.
  • Stoner, Andrew E.. Betty White: The First 90 Years (en). Blue River Press, 2012. ISBN 978-1-935628-23-1.