Bekeoffe
 | |
| Asl nomi | fransuzcha: baeckeoffe |
|---|---|
| Asosiy komponentlari | mol go'shti, qo'zichoq, cho'chqa go'shti, kartoshka, archa mevalari, oq sharob, sarimsoq, sabzi |
| Boshqa komponentlari | pırasa, kekik, maydanoz, marjoram |
Bekeoffe (fransuzcha: baeckeoffe) — Germaniya bilan chegarada joylashgan Fransiyaning Elzas mintaqasiga xos boʻlgan, ragu yoki styuga oʻxshash taom[1]. Baeckeoffe Alzas lahjasida „novvoy pechi“ degan maʼnoni anglatadi. Bu kechqurunga elzasning oq vinosi va qora archa mevalarida marinadlangan va pechda sekin, sopol pishirish idishida non xamiri bilan yopilib pishirilgan toʻgʻralgan kartoshka, piyoz, qoʻy goʻshti, mol goʻshti va choʻchqa goʻshti aralashmasi. Piyoz, timyan, petrushka, sarimsoq, sabzi va mayoran — taʼm va rang berish uchun keng ishlatiladigan boshqa ingredientlar[2].
Elzasliklar koʻpincha bu taomni Rojdestvo kabi maxsus bayramlarda yeyishadi[3].
Tarixi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Bekkoffe bu Shabbat uchun qadimgi yahudiylarning anʼanaviy taomi boʻlgan cholntdan ilhomlangan taom degan fikr bor. Juma kuni kechqurundan shanba oqshomiga qadar olovdan foydalanish maʼnaviy taqiqlanganligi sababli, yahudiylar shanba kuni uchun juma kuni tushda ovqat tayyorlashlari, soʻngra taomni shanba kuni tushgacha duxovkada saqlaydigan novvoyga berishlari kerak.
Anʼanaga koʻra, ayollar bekkoffeni shanba oqshomida tayyorlaganlar va ular bir vaqtlar ushbu mintaqaga xos boʻlgan davomiy lyuteran cherkovining xizmatlarida qatnashayotganlarida taomni yakshanba kuni asta-sekin soviyotgan pechda pishirish uchun novvoyga qoldirganlar. Nonvoy xamirdan „arqon“ olib, uni katta, ogʻir sopol idishning chetiga qoʻyib, soʻng tuvakni mahkam yopadi. Bu namlikni va ichidagi barcha iforni saqlab qolgan. Cherkovdan qaytayotib, ayollar ragu va nonni olib ketishgan. Bu qatʼiy lyuteran shanba qoidalariga rioya qilgan elzasliklar uchun qulay boʻlgan. Ritualning bir qismi xamirdan tayyorlangan arqondan (taglikdan) hosil boʻlgan qobiqni yoʻq qilish.
Ushbu taomning paydo boʻlishi tarixining yana bir versiyasi shundaki, Elzasdagi ayollar dushanba kunlari kir yuvishgan va shuning uchun pishirishga vaqtlari yoʻq edi. Dushanba kuni ertalab kastryulkalarni novvoyxonaga topshirishgan va kir yuvishgan. Bolalar maktabdan uyga qaytayotganda, nonvoydan qozonni olib, uyiga olib ketishgan. Hikoyaning ushbu versiyasi haqiqatga yaqinroq boʻlishi mumkin, chunki novvoyxonalar koʻpincha yakshanba kunlari yopilgan[4].
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ Dryansky, G.. Coquilles, Calva, and Crème: Exploring France's Culinary Heritage: A Love Affair with French Food. Pegasus Books, 2012 — pt162-bet. ISBN 978-1-4532-4926-0. Qaraldi: 2-avgust 2016-yil.
- ↑ Sheraton, M. 1,000 Foods To Eat Before You Die: A Food Lover's Life List. — Workman Publishing Company, 2015. — P. pt142. — ISBN 978-0-7611-8306-8. Архивная копия от 26 июля 2020 на Wayback Machine
- ↑ Behr, E. The Art of Eating Cookbook: Essential Recipes from the First 25 Years. — University of California Press, 2011. — P. 202. — ISBN 978-0-520-94970-6. Архивная копия от 26 июля 2020 на Wayback Machine
- ↑ Fodor's Normandy, Brittany & the Best of the North: with Paris. — Fodor's Travel Publications, 2011. — P. pt246. — ISBN 978-0-307-92858-0. Архивная копия от 26 июля 2020 на Wayback Machine
Adabiyotlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Charles Sinclair. baeckoffe // Dictionary of Food: International Food and Cooking Terms from A to Z. — Second Edition. — London: A & C Black, 2004. — P. 47. — 632 p. — ISBN 978-1-4081-0218-3.