Aripova Zuhra

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

{{Zuhra Aripova Jahongirovna}} – 1975-yil Toshkent shahrida tugʻilgan. ToshDSHI sharq filologiyasi fakultetining 1999-yil bitiruvchisi. 2001-yilda shu institutda Xalqaro munosabatlar mutaxassisligi boʻyicha magistrlikni ham olgan. Sharqshunos-filolog-arabshunos, tarix fanlari nomzodi, dotsent.

Faoliyati[tahrir | manbasini tahrirlash]

1992 – 1999 yy. ToshDSHI sirtqi boʻlim dekanatida inspektor; 1999-y.dan TIU sharq tillari kafedrasida kabinet mudiri, oʻrindosh va soatbay oʻqituvchi (2002 – 2005 yy.), 2005-yildan arab tili oʻqituvchisi, katta oʻqituvchisi, 2016-yildan dotsent. 2011-yildan “Sharq tillari” kafedrasi mudiri. 2019-yildan Oʻzbekiston xalqaro islom akademiyasi “Arab tili adabiyoti va al Azhar” kafedrasi dotsenti lavozimida ishlab kelmoqda.

Ilmiy yoʻnalishi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ilmiy yoʻnalishi – Islom tarixi. 70 dan ortiq ilmiy ishlar muallifi.

Asosiy ilmiy ishlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Nomz. diss. mavzusi: “Misr mamluk sultonligi va unda islom dinining tutgan oʻrni (1250 – 1517)”. – Toshkent, 2008.


1. Bahriy mamluklar tarixiga doir // TIU ilmiy-tahliliy axborotnomasi. – Toshkent, 2005. – №1. – B.33 – 35.

2. Misr mamluk sultonlari davlatidagi sud tizimi // Imom al-Buxoriy saboqlari. – Toshkent, 2005. – № 1. –B.205 – 206.

3. Qohiradagi abbosiy xalifalar sulolasi // TIU ilmiy-tahliliy axborotnomasi. – Toshkent, 2005. – № 4. – B.53 – 56.

4. Misr mamluklari davrida tasavvuf // OʻzFASHI. Ak. Ubaydulla Karimov nomidagi yosh sharqshunoslar ilmiy konferensiyasi tezislari. – Toshkent, 2006. – B.53 – 55.

5. Misrdagi Badaviya tariqati haqida // OʻzFASHI Ak. Ubaydulla Karimov nomidagi yosh sharqshunoslar ilmiy konferensiyasi tezislari. – Toshkent, 2007. – B.29 – 31.

6. Misr mamluklari davrida soliq tizimi // TIU ilmiy-tahliliy axborotnomasi. – Toshkent, 2007. – № 2 – 3. – B.55 – 58.

7. Misrda cherkes mamluklarining hukmronligi xususida // TIU ilmiy-tahliliy axborotnomasi. – Toshkent, 2008. – № 2. – B.38 – 41.

8. Xorazmshoh nevarasining taqdiri // Idrok. – Toshkent: TIU, 2008. – B.59 – 61.

9. Misr mamluklari davrida sultonning davlatdagi oʻrni // Imom al-Buxoriy saboqlari. – Toshkent, 2009. – № 2. – B.113 – 114.

10. Misr mamluklari davrida harbiy tarbiya xususida // TIU ilmiy-tahliliy axborotnomasi. – Toshkent, 2009. – № 2. – B.9 – 13.

11. Arab tili taʼlimida diktantning ahamiyati // TIU ilmiy-tahliliy axboroti. – T., 2010. – № 4. – B.61–63.

12. Arab adabiy tilida aniqlik kategoriyasi // Sharqshunoslik. – T., 2011. – № 1. – B.24 – 29.  

13. Neopredelennыy artikl v arabskom yazыke // Vostokovedeniye. – T., 2011. ‒ № 1 – S.  9 – 11.  

14. Mamluklar davridagi Misrdagi xonaqoh va zoviyalar haqida // TIU ilmiy-tahliliy axboroti. –T.: TIU, 2011. – №3–4. – B.57–60.

15. Arab tilidan boshlangʻich kurslar uchun fonetik diktant toʻplami – T.: TIU, 2011. – 40 b.  

16. Arab tilidan klassik matnlar: Oʻquv-uslubiy qoʻllanma – T.: TIU, 2011. – 64 b.

17. Ilk islom tarixining zamonaviy talqini. – T.: Movarounnahr., 2011. –Hammualliflikda A.Hasanov, Z.Shokirova, D.Mirzaliyeva.

18. Zamonaviy pedagogik texnologiyalar asosida arab tilini oʻqitish // Adabiyot koʻzgusi. – T., 2011.– №12. – B.169–172.

19. “Informatika va axborot texnologiyalari” yoʻnalishi talabalariga arab tilidan oʻquv-uslubiy qoʻllanma. – T.: TIU, 2012. – 72 b.

20. Oʻrta asrlardagi soʻfiy ayollar haqida // Imom al-Buxoriy saboqlari. – T., 2012. – №2. – B.115–116.

21. Najmiddin Kubroning Misrdagi faoliyati // Dinshunoslikning dolzarb muammolari. IV. – T.: TIU, 2012. – B.75–77.

22. Bahriy mamluklar tarixidan // Imom al-Buxoriy saboqlari.–  T., 2013. – №2. – B.158–160.

23. K istorii shelkovogo puti // Buyuk ipak yoʻlining oʻtmishi va hozirgi kuni: rivojlanishining ijtimoiy-madaniy, tarixiy, siyosiy va iqtisodiy yoʻnalishlari, Xalqaro ilmiy-amaliy konferensiya materiallari toʻplami. – T., 2013-yil 25-mart 2013. – B.40–44.

24. Uzluksiz taʼlim asosida arab tilini oʻrgatish // Uzluksiz taʼlimni rivojlantirishning ijtimoiy monitoringi, jarayonning ilmiy asoslari va natijaviyligi. Ilmiy-amaliy anjuman materiallari 2013-yil 17-dekabr. – T., 2013. – B.29–30.

25. Arab tili darslarida interfaol usulblardan foydalanish // Toshkent islom universiteti ilmiy-tahliliy axboroti. – T., 2013. – № 2. – B.50–53.

26. Yoshlar tafakkuriga bagʻrikenglik gʻoyalarini singdirishning ahamiyati // Globallashuv sharoitida yoshlarni maʼnaviy-axloqiy shakllanishining dolzarb masalalari. Respublika ilmiy-amaliy anjumani materiallari. – T.: Nishon-Noshir, 2013. – B.104–106.

27. Misrdagi shoziliya tariqati haqida // Oʻzbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasining 70 yilligiga bagʻishlangan Respublika yosh olimlar ilmiy-amaliy konferensiyasi maʼruza tezislari toʻplami. – T., 2013-yil 26-dekabr. – B.153–154.

28. Misrdagi dasuqiya tariqati haqida // Oʻzbekiston va sharq mamlakatlarining hamkorligi: tarix va hozirgi zamon. Respublika ilmiy konferensiyasi. –  2014-yil 14-mart. – B.124–127.

29. Xorijiy  tillarni  zamonaviy pedtexnologiyalarda oʻqitishning  ahamiyati // XXI asr–intellektual avlod asri shiori ostidagi Toshkent viloyat va Toshkent  shahar hududiy ilmiy-amaliy konferensiyasi materiallari. – T., 2014. – B.241–243.

30. Internetdagi yot gʻoyalarga qarshi kurashning ahamiyati // Voyaga yetmaganlarni turli maʼnaviy tahdidlar va informatsion xurujlardan himoya qilishning dolzarb masalalari. – Fargʻona, 2014. – B.36–39.

31. Misr mamluklari hukmronligi davrida bagʻrikenglik tamoyillari // Konfessiyalararo muloqot va diniy bagʻrikenglik – jamiyat barqarorligi garovi. Xalqaro konferensiya materiallari toʻplami. – T., 2014. – B.344–345.

32. Matnlarni tarjima qilishda uchraydigan muammolar va ularning yechimlari // Sharq tarjimashunosligi: tarixi, hozirgi kuni va kelajagi. – T., 2014. – B.76–81.  

33. Internet salbiy jihatlarining yoshlar maʼnaviyatiga taʼsiri // Yoshlar dunyoqarashi uchun kurash: axboriy-mafkuraviy raqobatning zamonaviy tendensiyalari. Mavzuidagi respublika ilmiy-amaliy anjuman materiallari toʻplami. – T., 2014-yil 5-dekabr. – B.69–70.

34. Arab tilini oʻqitishda imloning ahamiyati // Sharq tillarini oʻqitishning dolzarb masalalari: Ilmiy maqolari toʻplami. – T., 2014. – B.31–34.

35. Barkamol avlodni tarbiyalashda taʼlim muassasasi va oilaning oʻrni // Barkamol avlod –buyuk yurt istiqboli. Respublika ilmiy-amaliy anjumani materiallari. 25–26-noyabr 2014-yil. – Buxoro, 2014. – B.327–328.  

36. Misr tasavvufiy muhiti tarixi // Globallashuv sharoitida tariqatlar: taʼlimot va uslublar, tahlil va xulosalar.  –Toshkent: TIU nashriyot-matbaa birlashmasi, 2014. – B.292-310.

37. Arab tilidagi maqol va matallarni oʻzbek tiliga tarjima qilishdagi muammolar  // Toshkent islom universiteti ilmiy-tahliliy axboroti. – 2015. – № 2.  – B.53–55.

38. Oʻzbekistonda Birlashgan Arab Amirliklaridagi ayolllarning jamiyatdagi oʻrnini oʻrganilishi. // Qoraqalpogʻiston Davlat universiteti. Respublika ilmiy-amaliy anjumani materiallari. – Nukus, 2015. – B. 115-120.

39.Psixologiya yoʻnalishi talabalariga arab tilini oʻqitish boʻyicha oʻquv qoʻllanma // T.:TIU matbaa birlashmasi, 2015. – 272 b.

40.Svetskaya, duxovnaya vlast  mamlyukskix  sultanov v Yegipte  // Religiya i etnichnost v svetskom gosudarstve. Materialы mejdunarodnoy nauchno-prakticheskoy konferensii Ministerstvo obrazovaniya i nauki Respubliki Kazaxstan. –Astana: Yevraziyskiy natsionalnыy universitet imeni L.N.Gumileva, 2016. – S.32-35.

41.Taʼlim berishda arab tilidagi diniy atamalarni qoʻllash usullari // Dinshunoslikning dolzarb muammolari. – T.: TIU nashriyot birlashmasi, 2016. – B. 271–273.  

42. Ona – oila chirogʻi // Milliy va maʼnaviy qadriyatlarning yuksalishida ayollarning oʻrni. – T., TIU nashriyot birlashmasi, 2016. –  B.79-81

43. Yoshlar maʼnaviyatiga xalq ogʻzaki ijodining taʼsiri  // Oʻzbekistonning maʼnaviyat strategiyasi: genezisi, evolyutsiyasi va amaliyoti. 2016-yil 31-mart. –T.: Oʻzbekiston davlat jahon tillari universiteti, 2016. – B.75-76.


44. Interaktivnыe metodы obucheniya arabskomu yazыku // Leksik birliklarni lingvokulturologik aspektda oʻrganish va tillarni oʻqitish muammolari. 2016-yil 20-aprel. – T: TURON-IQBOL, 2016. – B.92-93.

45. Islom dinidagi bagʻrikenglik gʻoyalarini immunitetni shakllantirishdagi ahamiyati // Yoshlar dunyoqarashida diniy ekstremizm va xalqaro terrorizmga qarshi immunitetni shakllantirish  muammolari. 2016-yil 31-may. – T.: Oʻzbekiston davlat jahon tillari universiteti, 2016. – B.103-106.

46. Arab tilidagi matnlarni tarjima qilishda uchraydigan muammolar // Til madaniyat, tarjima va muloqot mavzuidagi respublika ilmiy-amaliy konferensiyasi ilmiy maqolalar toʻplami, 2016 16-17-noyabr. – Samarqand, 2016. – B.188-190.

47. Arab tilidagi ommaviy axborot vositalari tilining xususiyatlari // Sharq tillarini oʻqitishda differensial yondashuv va zamonaviy uslublar mavzuidagi respublika ilmiy-amaliy konferensiya ilmiy maqolalar toʻplami, 2016-yil 14-15-dekabr. – Toshkent, 2016. –B.44-47.

48. Diniy atamalar tarjimasi borasida // Sharq tillarini oʻqitishda differensial yondashuv va zamonaviy uslublar mavzuidagi respublika ilmiy- amaliy konferensiya ilmiy maqolalar toʻplami, 2016-yil 14-15-dekabr. – Toshkent, 2016. – B.95-97.

49.Arab tilidagi matnlarni tarjima qilishda uchraydigan muammolar // “Til madaniyat, tarjima va muloqot”mavzuidagi respublika ilmiy-amaliy konferensiya ilmiy maqolalar toʻplami (16-17-noyabr). –Samarqand, 2016. –B. 188-190.

50.  Svetskaya, duxovnaya vlast  mamlyukskix  sultanov v Yegipte // Religiya i etnichnost v svetskom gosudarstve. Materialы mejdunarodnoy nauchno-prakticheskoy konferensii Ministerstvo obrazovaniya i nauki Respubliki Kazaxstan Yevraziyskiy natsionalnыy universitet imeni L.N.Gumileva. –Astana, 2016. –S.32-35.

51.Sharq tillari taʼlimida innovatsion texnologiyalar // Toshkent islom universiteti ilmiy-tahliliy axboroti. –Toshkent, 2016. – №4. –B.104-107.

52. Arab tilidan taʼlim berishda yangi pedagogik texnologiyalar // Davlat tili: muammo va yechimlar (maqolalar toʻplami). –Toshkent: Toshkent davlat yuridik universiteti, 2017. –B.73-75.  

53.Arab tilidagi maqol va matallarlarni  tarjima qilish xususiyatlari // Imom Buxoriy saboqlari.  – Toshkent, 2017. –№2. – B.15-16.

54. Osobennosti  perevoda arabskix poslovis. –Toshkent: ToshDSHI, 2017. –№1.

55.Arab tilidagi maqol va matallarlarni tarjima qilish xususiyatlari // Imom Buxoriy saboklari. –Toshkent,  2017. – №2. –B.15-16.

56.Arab tilidagi gazeta matnlari tilining xususiyati // Imom Buxoriy saboklari. –Toshkent, 2018. –№1. –B.50-52.

57. Osobennosti formirovaniya sovremennыx metodov obucheniya arabskogo yazыka // “Rol novыx texnologiĭ v prepodavanii arabskogo yazыka dlya inoyazыchnыx studentov” mejdunarodnaya nauchno-prakticheskaya konferensiya. Tadjikskiĭ gosudarstvennыĭ institut yazыkov imeni Sotima Ulugzoda (2018 god 23-aprelya). –Dushanbe, 2018. –B.35-38  

58. Misr mamluklari davridagi (1250—1517) harbiy maktab atamalari // “Dinshunoslikning dolzarb muammolari” mavzuidagi respublika ilmiy-amaliy konferensiyasi (7-aprel 2018-yil). –Toshkent: TIU, 2018. –B. 30-31.

59. Najmiddin Kubro haqida // “Markaziy Osiyo va islom sivilizatsiyasi”   respublika ilmiy-amaliy konferensiyasi (2018-yil 14-may). –Toshkent: Oʻzbekiston Xalkaro Islom Akademiyasi, 2018. –B.60-61.  

60. Arab tilini oʻqitishda yangicha yondashuv // Oʻzbekiston Respublikasi davlat xavfsizlik xizmati institutida xorijiy tillarni oʻqitish metodikasi va amaliyoti mavzusidagi Rempublika ilmiy-amaliy konferensiyasi materiallar toʻplami (2018-yil 30-may). –Toshkent, 2018. –B.44-50.

61. Arab tilini oʻqitishda pedagogik texnologiyalardan foydalanishning oʻziga xosliklari // Oʻzbekiston milliy universiteti, Oliy taʼlim muassasalarining oʻquv jarayonida ilgʻor pedagogik va zamonaviy axborot-kommunikatsiya texnologiyalarining joriy etilishi: amaliyot va istiqbollar mavzusidagi ilmiy-amaliy konferensiya materiallar toʻplami. –Toshkent, 2018. –B.67-70.

62.Sharq tillari (arab): Oʻquv qoʻllanma. –Toshkent: Tafakkur boʻstoni, 2018. . –256 b.

63.XIV—XV asrlarda Markaziy Osiyo-Misr munosabatlari // Islom tafakkuri. –Toshkent: OʻzXIA, 2019. –B.44-48.

64.“Arab tilida soʻroq gaplar” mavzuini mustahkamlashda yangi pedtexnologiyalardan foydalanish // Zamonaviy taʼlim. –Toshkent: OʻzMU, 2019. –№1. –B 25-31.

65.Arab tili taʼlimida zamonaviylik // Sharqshunoslar anjumani. 15-son. –Toshkent: ToshDSHI, 2019. –№15.  

66.“تدريس اللغة العربية في أكاديميةأوزبكستان الإسلامية الدولية” (Oʻzbekiston xalqaro islom akademiyasida arab tilini oʻqitilishi) // Saudiya Arabistoni ar-Riyoddagi Ilmiy tadqiqotlar  va maʼrifiy aloqalar markazi (مركز البحوث و التواصل المعرفي بالرياض)  tashkil qilgan “Osiyo arabshunosligi”  1-xalqaro konferensiya (9-11-aprel 2019) — B. 58-59.

67.Abbosiy xalifalarning Qohiradagi faoliyati borasida // Imom Buxoriy saboqlari. –№3. –Toshkent, 2019. –B.70-71.

68. Arab tili taʼlimida zamonaviylik // Sharqshunoslar anjumani. – Toshkent: ToshDSHI,  2019. –№15. – B.32-36.

69.Arab  tili  darslarida  yangi  texnologiyalarni  qoʻllash // “Trends in Teaching Foreign Languages:Achievements and Solutions” International Conference (2019-yil 16-17-oktyabr). – Toshkent: Jahon tillari universiteti, 2019. – B. 242-243.

70.“Mamluk sultonlari hukmronligi davrida Misr (1250—1517)”: Monogafiya. –Toshkent: Navroʻz, 2019.

71.Misr mamluklari davri adabiyotida soʻfiylik motivlari // Islom tafakkuri. –Toshkent: OʻzXIA, 2019. – №3.  –B.34-37.

72.Misrda mamluk sultonligining shakllanish jarayonlari // Islom tafakkuri. – Toshkent: OʻzXIA,  2020.  –№1. –B.48-51.   

73.Mamlyukskiye sultanы v Yegipte i Abbasidskiye xalifы v Kaire // Theoretical & Applied Science, 10 (78), –Filadelfiya (AQSH), 2020.   –P.201-205.

74.Sufi motives in the Literature of the Egyptian Period // International Journal of Psychosocial Rehabilitation, vol 24 Issue. 2020. –P.395-399.