Anne Spencer
Anne Bethel Spencer − amerikalik shoir, oʻqituvchi, fuqarolik huquqlari faollari, kutubxonachi va bogʻbon. Spencer Harlem Renaissansiyasi, shuningdek, Yangi qoralar harakati deb ham tanilgan mashhur shaxs boʻlgan. Spacer hayotining koʻp qismini Nyu-York harakat markazidan uzoq boʻlgan Virdjiniya shahrida yashagan. Spencer Virjiniyaning Lynchburg shahrida Virginia seminariyasida boʻlganida Edward Spenser bilan uchrashgan. 1901-yilda turmush qurgan, Spencer 1313 Pierce koʻchasi boʻylab qurilgan uyga koʻchib oʻtishgan[1]. Spencer keng tarqalgan antologikali shoir va birinchi Virginiyalik, uchta Afro-Amerikalik ayollardan biri boʻlib, zamonaviy sheʼriyotning yuqori taʼsirli Norton antologiyasiga kirgan kuchli ayol. Tenglik va taʼlim imkoniyatlari uchun fuqarolik huquqlari faol boʻlgan. 1913-yilda Lynchburgda, Virjiniyada NAACP boʻlimini qayta tiklagan. Jeyms Ueldon Jonson bilan hamkorlikda yangi filial ochgan[2]. Spencerlar uyi Langston Xyuz, Marian Anderson, Jorj Vaşington Karver, Turgood Marshall, Martin Lutir King Jr., Jeyms Ueldon Jonson va W. E. B. Du Bois kabi mehmonlar va mansabdor shaxslar uchun muhim markaz va intellektual markaz boʻlgan. Anne Spencer oʻz bogʻini barpo etgan,Spencer asosiy boʻsh vaqtini bogʻidagi gullar va oʻsimliklarni parvishlashga bagʻishlagan.
Hayoti[tahrir | manbasini tahrirlash]
Spencerning ota-onasi qizining yaxshiroq hayot kechirishga asosiy eʼtiborini qaratgan. Spancerning ota-onasi dehqonchilik bilan shugʻullangan. Otasi Joel 1862-yilda qul boʻlib ishlagan.
Anne Spenserning adabiy hayoti Virjiniyada talaba boʻlganida boshlangan. U oʻzining birinchi sheʼrini, „Skeptik“ ni yozgan. Anne butun hayoti davomida sheʼr yozishni davom ettirgan va oʻz fikrlarini yozib olish uchun qulay boʻlgan har qanday qogʻoz yoki bogʻ katalog sahifasidan foydalangan. Spenserning sheʼrlari irq, tabiat va u yashayotgan dunyoning qattiq haqiqatlari haqida yozilgan[3]. Uning ishi keng tarqalgan antologiyada nashr etilgan. Spenserning shoirlik faoliyati 1919-yilda boshlangan, Lynchburgda NAACP boʻlimini ochishni rejalashtirgan. Anne Spenser NAACPning sayohatchi vakili Jeyms Veldon Jonsonni uyida mehmon qilgan. 1919-yilda ushbu tashrif paytida Jonson Anne sheʼriyotini yoza boshlagan. Anning birinchi sheʼri „Shushan bayramidan oldin“ deb nomlangan, va 1920-yil fevral sonida nashr etilgan. Anne birinchi sheʼriyati nashr etilganida 40 yoshda boʻlgan.
Anne Spenser 1975-yil 27-iyulda 93 yoshida vafot etgan. Annening qabri 1964-yilda Lynchburgdagi Forest Hills qabristoniga olib kelingan. 2016-yilda Virjiniya kutubxonasi va Dominion Power uni Virjiniya tarixidagi kuchli ayollardan biri deya taqdirlangan[4].
Anne Spenser yashayotgan va ishlagan Lynchburg uyi muzeyga aylantirilgan. Anne Spencer uyi va bogʻ muzeyi uning merosini va Harlem Renaissance bilan bogʻliqligini saqlab qolishga bagʻishlangan[5]. Anne oʻz hayotida mashhur bogʻbon boʻlgan, uning bogʻi uning hayotiga, uning koʻpgina sheʼriyatlariga ilhom bergan. Bogʻ uy, Edankraal deb nomlangan bir xonali uy, u yerda Annening koʻpgina qoʻl yozma sheʼrlari saqlangan. Anne Spenserning James Weldon Jonson bilan shaxsiy yozishmalari, Jeyms Ueldon Jonson yodgorlik toʻplamining bir qismi boʻlib qolgan. Hozirgi paytda Annening sheʼrlari va qoʻlyozma manbalari Yael universiteti Beinecke Rare Books and Manuscripts Library-da joylashgan.
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ „The House“. The Anne Spencer House and Garden Museum. 2020-yil 30-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 13-may.
- ↑ McCray, Carrie Allen. Freedom's child : the life of a Confederate general's Black daughter. Chapel Hill, N.C.: Algonquin Books, 1998 — 123–29 bet. ISBN 1565121864.
- ↑ „Anne Spencer“ (en-us). Poetry Foundation (2018-yil 25-may). Qaraldi: 2018-yil 25-may.
- ↑ „Strong Men & Women in Virginia History 2016“. Virginia Changemakers. Qaraldi: 2020-yil 3-noyabr.
- ↑ Higgins, Adrian. „Where the Harlem Renaissance blossomed in Virginia, with poet Anne Spencer“. The Washington Post (2015-yil 28-iyul). Qaraldi: 2016-yil 12-fevral.