Amir Kabir

Biografiyasi

Mirzo Muhammad Toqixon Farahoniy (1222-1268) (1185-1230 hijriy) Nosiriddin Shoh Qojar davrida Eron kantsleri Amir Kabir nomi bilan mashhur. Mirzo Muhammad Toqixon (1222 hijriy) „Aroq“ mahallalaridan birida tug‘ilgan Otasi bir amaldorning uyida oshpaz bo‘lib ishlagan. Mirzo Toqixon yoshligining boshida kotib va muxarram bo‘lib, otasining vafotidan keyin hijriy 1244 yilgacha buxgalterlik qilgan.

Eron bosh vaziri.

• 
  Mirza Taghi Khan
• 
  Amir Kabir Universiteti

Amir Kabir mamlakat bosh vaziri sifatidagi mas’uliyatli qisqa davrida (uch yildan sal ko‘proq) tashabbuskorligi va amalga oshirgan tahsinga sazovor saʼy-harakatlari orasida ichki islohotlarni amalga oshirish, madaniyatni yuksaltirish, iqtisodni tartibga solish, qashshoqlikka barham berish, mamlakat siyosiy maydonini tozalash, dinni tiklash va jamiyatda adolatni kengaytirish uchun chora-tadbirlar koʻrish, chet elliklar va mustamlakachi kuchlarning taʼsirini kesish, mamlakat mustaqilligi va hududiy yaxlitligini saqlashga harakat qilgan.

Eron qurolli kuchlari, qurol zavodlari barpo etish, sud ishlarini isloh qilish, bosmaxona barpo etish, kasalxonalar barpo etish va h.k.larning asoschisi. Amir Kabir tomonidan yuqorida tilga olingan islohotlarga doir qadamlar qatoriga quyidagilar kiradi: „Dor al-funun“ni tashkil etish, yangi ilmlarni targʻib qilish, yangi sanoatlarni rivojlantirish, eronliklarni oliy maʼlumot olish uchun chet elga yuborish va qaytib kelgandan keyin Eronda dars berish. , ilmiy kitoblarni tarjima qilish va nashr etishga koʻmaklashish, gazetalar chiqarish, jang qilish. korruptsiya (Eron hayotining barcha jabhalariga surunkali kasallik sifatida kirib kelgan), mamlakatning iqtisodiy poydevorini mustahkamlash, togʻ-kon sanoatini kengaytirish, qishloq xoʻjaligi va irrigatsiyani kengaytirish, ichki va tashqi savdoni rivojlantirish, mamlakat ichki ishlaridan chet el qoʻllarini kesish, mamlakat uchun aniq siyosiy tashqi siyosat, moliyaviy ishlarni takomillashtirish va mamlakatning yillik byudjetida muvozanatni taʼminlash, xavfsizlikni taʼminlash, Mustamlakachilikka qarshi kurash gʻolibi boʻlgan Amir Kabirning inqilobiy va millatchilik harakatlari natijasida uning poraxoʻr saroy aʼyonlari shu darajaga yetib, Nosiriddinshohni mamlakat bosh vaziri lavozimidan boʻshatishga majbur qilishdi. uni oʻldirdi. Amir Kabir 1852-yilning 9-yanvarida Koshon shahridagi Fin hammomidaoʻldirilgan. Bugungi kunda Eronda uning nomi bilan atalgan ko‘plab joylar va ilmiy muassasalar mavjud.

Manbalar

1. https://fa.wikishia.net/view/
2. https://en.icro.ir