Amerongen qal’asi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Amerongen qal’asi (niderlandcha: Kasteel Amerongen) — Amerongen qishlog‘ida (niderlandcha) (Utrext provinsiyasi) o‘rta asr qal’asi o‘rnida qurilgan XVII-asr oxiridagi bino. Majmua erta himoya tuzilmalarining tiklangan qoldiqlarini ham o‘z ichiga oladi[1].

Qal’a va istehkomlarni qurish 1286-yil iyul oyida aka-uka Borre tomonidan Floris V ning ruxsati bilan boshlangan. Manzil savdo yo‘llariga yaqin edi. Qal’a Reyn qirg‘og‘ida joylashgan bo‘lib, u yerda kema qatnovi rivojlangan bo‘lgan. 1427-yilda Geldern gertsogi uni bosib oldi va vayron qildi, ammo keyin qal’a qayta tiklandi. 1672-yilda („halokatlar yili“) Gollandiya urushi paytida qal’a fransuzlar tomonidan talon-toroj qilindi va yoqib yuborildi. Biroq, XVII-asrning oxiriga kelib, u Gollandiya klassitsizmi uslubida qayta tiklandi.

XIX-asrda qal’a asosan bo‘sh edi, lekin 1879-yilda uni Godard Graaf van Aldenburg sotib oldi. U rekonstruksiyaga mashhur golland arxitektori Piter Kyoypersni taklif qildi.

1918-yilda Germaniyadan qochgan Vilgelm II dastlab Amerongen qal’asiga joylashdi. Ammo 1920-yilda u Dorn saroyiga ko‘chib o‘tdi va u yerda 1941-yilda vafotigacha yashadi.

1977-yildan beri qal’aning holati jamg‘arma tomonidan qo‘llab-quvvatlanadi. Zamonaviy interyer 1940-yilda graf van Aldenburg vafot etgan paytdagi holatni eslatadi.

Amerongen qal’asi Niderlandiyadagi eng yaxshi 100 ta madaniy meros ob’ektiga kiritilgan[2].

2011-yilda Piter Grinuey va Saskiya Boddeke qal’a hayotida bir kun — 1680-yil 21-iyun ko‘rsatilgan filmni suratga olishdi.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „Kasteel Amerongen“. 2021-yil 21-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 20-sentyabr.
  2. UNESCO Top 100 onroerende objecten