Kontent qismiga oʻtish

American Men and Women of Science

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
American Men and Women of Science
Asl nomi American Men of Science
Muallif(lar) James McKeen Cattell
Jacques Cattell
Mamlakat United States
Til inglizcha
Nashr etilgan sanasi 1906
Nashriyot Bowker (1906)
OCLC 1031596093

American Men and Women of Science – bu Qoʻshma Shtatlar va Kanadadagi yetakchi olimlar haqidagi biografik maʼlumotnoma. 40-nashri 2022-yilda chop etilgan[1], 41-nashri esa 2023-yilda bosmadan chiqishi rejalashtirilgan[2]. Gale tomonidan nashr etilgan versiyasida kitoblar seriyasi va elektron shakl mavjud[3]. Birinchi nashri 1906-yilda "American Men of Science" nomi ostida nashr etilgan bu kitob 1971-yilda ayollarni oʻz ichiga qamrab olish maqsadida hozirgi nomiga oʻzgartirilgan. Shundek boʻlishiga qaramasdan, Grace Andrews va Charlotte Angas Scott kabi olimalar 1906-yilda birinchi nashrda roʻyxatga olingan edi[4].

American Men and Women of Science fizika va biologiya fanlaridagi ayni davrda yashayotgan shaxslar, shuningdek, sogʻliqni saqlash sohasidagi olimlar, muhandislar, matematiklar, statistiklar va kompyuter olimlarining qisqa biografiyasini yoritib beradi.Nashriyot soʻzlariga koʻra, ushbu toʻplamga kiritiladiganlar quyidagi mezonlarga javob beradilar: (1) tajriba, taʼlim yoki yutuqlar, jumladan, adabiyotga ilmiy ishdagi davomiy faoliyat tufayli yuqori yutuq; yoki (2) nufuzli ilmiy jurnallarda nashr etilganidan dalolat beruvchi ilm-fan sohasida yuqori sifatli tadqiqot faoliyati; yoki, (3) hukumat yoki sanoat xavfsizligi tufayli ishlari nashr etilishi mumkin boʻlmaganlar uchun, fan boʻyicha yuqori sifatli tadqiqot faoliyati, bu shaxsning tengdoshlari fikri bilan tasdiqlanadi; (4) ilmiy tayyorgarlik va tajribani talab qiluvchi jiddiy mas’uliyatli lavozimga ega boʻlish.

''Booklist'' American Men and Women of Scienceni „ilmiy biografiya kadillaki“ deb taʼriflagan[5]. ''WorldTrade'' ning yozishicha, American Men and Women of Science Qoʻshma Shtatlar va Kanadadagi ilmiy saʼy-harakatlar va yutuqlar xronikasi sifatida raqobatda tengsizligicha qolmoqda"[6].

American Men and Women of Science ga biografiyasi chop etiladiganlar Shimoliy Amerikada oʻz ishlarining muhim qismini olib borgan boʻlsa ham, yaʼni Qoʻshma Shtatlar yoki Kanada fuqarosi boʻlish boʻlmasligidan qatʼi nazar bu toʻplamdan joy olishadi. Bu esa ushbu toʻplamda millatidan qatʼi nazar, mintaqada sezilarli taʼsir koʻrsatgan turli xil olimlarning hissalarini qamrab olishini taʼminlaydi[6].

U birinchi marta 1906-yilda James MacKeen Cattell tomonidan "American Men of Science" nomi ostida yaratilgan[7]. (Bu yerda asosiy urgʻu ushbu toʻplamdan joy olgan ikki ayol nomi Grace Andrews va Charlotte Angas Scott American Men of Science ning birinchi nashrida sanab oʻtilganligidadir[4].) 2020-yil holatiga koʻra, 114 yillik tarixiy faoliyati natijasida 38 ta nashr dunyo yuzini koʻrdi[6].1971-yilda uning nomi American Men of Science dan American Men and Women of Science ga oʻzgartirildi[8].

2020-yilda nashr etilgan 38-nashrining loyiha muharriri Katherine H. Nemeh edi. Maslahat kengashining soʻnggi aʼzolari orasida Jeyms E. Bobick, Pittsburghdagi Fan va texnologiya Karnegi kutubxonasining sobiq boʻlimi boshligʻi K. Li Lerner, LMG (London, Parij, Kembrij) ilmiy muxbiri va ishga tushirish boʻyicha katta muharriri; va David A. Tyckoson, dekan yordamchisi, Genri Madden kutubxonasi, Kaliforniya shtat universiteti, Fresno. [9] Lerner, shuningdek, Vashingtondagi Milliy matbuot klubi aʼzosi. 2003 yildan beri AMWS maslahat kengashida ishlagan.

Soʻnggi nashrlar koʻproq qoʻshimchalar va xilma-xillikka erishdi. AMWSning 38-nashrining 18 jildlarida bir qator ilmiy fanlar boʻyicha taʼlim, tajriba, tadqiqot, faxriy unvonlar va mukofotlarni oʻz ichiga olgan qisqacha tarjimai hollar mavjud. Yozuvlar Milliy fan fondining 192 daraja taksonomiyasi va bandlik mutaxassisliklari toifalari boʻyicha indekslanadi. 2020-yilda chop etilgan AMWS ning 38- nashrida turli fanlar boʻyicha olimlarning qisqacha tarjimai hollari mavjud. Ushbu nashr taʼlim, tajriba, tadqiqotlar, faxriy unvonlar va mukofotlar haqida maʼlumotni oʻz ichiga oladi. National Science Foundationning 192 Taxanomy of Degrees va Employment Specialties boʻyicha indekslangan. Soʻnggi nashrlar ham koʻproq inklyuziya va xilma-xillikka erishdi[10].

  1. Lerner. „New Release: American Men & Women of Science“ (en-US). Gale Blog (2022-yil 10-iyun). Qaraldi: 2023-yil 17-aprel.
  2. Lerner, K. Lee (2023). American Men & Women of Science, 21st through 41st edition.. https://scholar.harvard.edu/kleelerner/publications/american-men-and-women-science. 
  3. „American Men & Women of Science – Gale – Cengage Learning“.
  4. 4,0 4,1 Bailey, Martha J.. American Women in Science:A Biographical Dictionary. ABC-CLIO, Inc., 1994. ISBN 0-87436-740-9. 
  5. „Encyclopedia of World Scientists. Rev. ed.(Book review)“. Booklist (2007-yil 1-dekabr). Qaraldi: 2008-yil 10-noyabr.
  6. 6,0 6,1 6,2 „WorldTrade Review Essays (Book review)“. WorldTrade (2010-yil yanvar). Qaraldi: 2011-yil 27-fevral.
  7. American Men of Science Cattell, J. McKEEN: . New York: The Science Press, 1906. 2018-yil 7-noyabrda qaraldi. 
  8. „Directory of Scientists Will Now List Women“. The New York Times (1971-yil 23-noyabr). Qaraldi: 2008-yil 10-noyabr.
  9. „American Men & Women of Science, 33rd Edition. Gale Cengage. 2015“.
  10. „Explore Exceptional American Scientists with American Men & Women of Science“. Gale Blog: Library & Educator News | K12, Academic & Public (2019-yil 28-may).