Alla grich pastasi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Alla grich pastasi (ital. Pasta alla gricia) — Latsio viloyati uchun xos boʻlgan va shuningdek, „amatrichanning oq spagettilari“ nomi ostida mashhur boʻlgan makaronlardan tayyorlanadigan Italiya taomi[1].

Tarix[tahrir | manbasini tahrirlash]

Tarixchilar taomning birinchi retseptining paydo boʻlishini bizning davrimizning beshinchi asriga bogʻlaydilar. Turli manbalarga koʻra, uni pishirishni birinchi boʻlib boshlagan[2], shuningdek, uning nomi Grizon kantonidan kelib chiqqanligi[3] va hatto yunon ildizlari haqidagi versiyalari ham mavjud.

Amatrichana va karbonara kabi Rim (va kengroq maʼnoda, Italiya) oshxonasining eng mashhur taomlari aynan alla grich pastasidan kelib chiqqan.

18-asrda chiqa boshlagan amatrichana pomidor (aynan shunda ular italyan oshxonasida ishlatila boshlangan)[4], karbonara esa (20-asrning oʻrtasidan) tuxum[5] qoʻshilishi bilan farq qiladi.

Ingredientlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Makaron mahsulotlari sifatida anʼanaviy ravishda kalta turlari, birinchi navbatda, rigatoni ishlatilgan. Hozir koʻpincha spagetti ishlatiladi (masalan, bukatini). Taomning qolgan asosiy elementlari — guanciale (pancetta bilan almashtirilishi mumkin); baʼzi retseptlarda biroz eritilgan choʻchqa yogʻi), pekorino Romano qattiq qoʻy pishlogʻ (baʼzi retseptlarda echki pishlogʻ), shuningdek, qora murch va tuz[3] qoʻshish tavsiya etiladi.

Tayyorlash[tahrir | manbasini tahrirlash]

Spagetti tuzli suvda Al dente holatigacha qaynatiladi. Bu vaqt ichida guanchiale tasmalarga kesiladi (kamdan-kam hollarda — kubiklarga) va yon devorlari baland boʻlgan tovada yengil qovurish darajasigacha pishiriladi (bunda yogʻning katta qismi eriydi). Tovaga spagetti va (porsiyalarda) ular qaynatilgan oz miqdordagi suv qoʻshiladi. Emulsiya hosil qilish uchun hamma narsa doimiy tarzda aralashtirib turiladi, pishirish jarayonida qora murch va qirgʻichdan chiqarilgan pishloq qoʻshiladi.

Tortilayotganda, taomga qoʻshimcha ravishda qora murch va pishloq sepiladi.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]