Alan Jay Perlis
| Alan Jay Perlis | |
|---|---|
| Tavalludi |
Alan Jay Perlis 1-aprel 1922-yil |
| Vafoti |
7-fevral 1990-yil (67 yoshda) New Haven |
| Fuqaroligi |
 AQSh |
| Taʼlimi | Karnegi Mellon universiteti |
| Kasbi | Amerikalik matematik va kompyuter olimi |
| Mukofotlari | Turing mukofoti (1966), Kompyuter kashshofi (1985), faxriy doktor, Vaterlou universitetining faxriy doktori, Purdue universitetining faxriy doktori. |
Alan Jay Perlis (1922-yil 1-aprelda tugʻilgan, Pitsburg, Pensilvaniya shtatida, AQSH – 1990-yil 7-fevral, Nyu-Xeyven, Konn.), amerikalik matematik va kompyuter olimi. U 1966-yilda A. M.ning birinchi gʻolibi boʻlgan. Hisoblash mashinalari assotsiatsiyasi (ACM) tomonidan berilgan va xalqaro miqyosda informatika sohasidagi eng yuqori mukofot sifatida tan olingan Turing mukofoti bilan taqdirlangan. Xususan, Perlis „ilgʻor dasturlash texnikasi va kompilyator qurilishi sohasidagi taʼsiri“ uchun tilga olingan. Perlis kompyuter fanini alohida akademik soha sifatida yaratishda eng muhim shaxslardan biri edi.
Hayoti va ish faoliyati[tahrir | manbasini tahrirlash]
Alan Perlis 1922-yil 1-aprelda Pitsburgda (Pensilvaniya) yahudiy oilasida tugʻilgan. 1943-yilda Perlis Karnegi Texnologiya Institutida (hozirgi Karnegi Mellon universiteti) kimyo boʻyicha bakalavr darajasini oldi. Ikkinchi jahon urushi davrida Perlis Yevropadagi AQSh armiyasi havo kuchlarida xizmat qilgan. Urushdan soʻng Perlis Massachusets texnologiya institutida matematika boʻyicha magistr (1949) va doktorlik (1950) darajasini oldi va u yerda birinchi real vaqtda ishlaydigan Whirlwind kompyuterida ishladi. 1952-yilda Perlis matematika professori va Purdue universitetida hisoblash laboratoriyasining birinchi direktori boʻldi. Perlis Karnegi institutiga maktabning hisoblash markazi direktori (1956–60), matematika kafedrasi raisi (1960–64) va informatika kafedrasi raisi (1965–71) sifatida qaytdi. 1957-yilda ACM Perlisni yuqori darajadagi kompyuter dasturlash tilini yaratish boʻyicha qoʻmita raisi etib tayinladi. ALGOL, keyinchalik yangi til nomini olganidek, Paskalga olib keldi, bu keng tarqalgan ilmiy dasturlash tili boʻlib qolmoqda. 1971-yilda Perlis Yale universitetida kompyuter fanlari boʻyicha Yevgeniy Xiggins professori boʻldi, u kompyuter fanlari kafedrasi mudiri (1976–80) boʻlib ishlagan (1977–78 oʻquv yilidan tashqari). Kaliforniya texnologiya institutida ishlagan. U umrining oxirigacha Yaleda qoldi.
1982-yilda Perlis ACMning SIGPLAN xabarnomalari uchun „Dasturlash boʻyicha epigrammalar“ ni yozdi, bu oddiy epigrammalarda uning kompyuter dasturlash falsafasini tasvirlab berdi. Perlis Amerika sanʼat va fanlar akademiyasi va AQSh Milliy muhandislik akademiyasining aʼzosi edi. U ACMning Communications jurnalining birinchi muharriri (1958–62) va 1962-yildan 1964-yilgacha ACM prezidenti boʻlgan.
Mukofotlari[tahrir | manbasini tahrirlash]
- 1966-yilda u Turing mukofotining birinchi laureati boʻldi . [1]
- 1984-yilda u AFIPS taʼlim mukofotiga sazovor boʻldi .[2]
Manba[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ ALAN J PERLIS United States – 1966[1]
- ↑ IEEE Computer Society homepage.[2] (Wayback Machine saytida 2014-07-26 sanasida arxivlangan)