Airdrie (Alberta)

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
(Airdrie, Albertadan yoʻnaltirildi)
Airdrie
Shahar
Skyline of Airdrie
51°17′30″N 114°00′52″W / 51.29167°N 114.01444°W / 51.29167; -114.01444 G OKoordinatalari: 51°17′30″N 114°00′52″W / 51.29167°N 114.01444°W / 51.29167; -114.01444 G O
Mamlakat Kanada
Mintaqa Shimol
Hukumat
 • Mayor Peter Brown
Asos solingan 1899-yil
Maydon 84.39 km2 (32.58 mi²)
Aholisi
 (2021)
74 100
Zichligi 878.1 kishi/km2
Vaqt mintaqasi UTC−7, yozda UTC-6
Pochta indeks(lar)i T4A - T4B
Airdrie xaritada
Airdrie
Airdrie

Airdrie (/ˈɛərdri/ AIR-dree) — Kanadaning Alberta okrugi, Kalgari viloyatidagi shahar. Airdrie Kalgaridan shimolda, Kalgari-Edmonton koridori ichida, Qirolicha Yelizaveta II shossesi (2-magistral) va 567-magistral kesishmasida joylashgan.

Airdrie shahri Kalgari hududining bir qismi va Kalgari Metropolitan Viloyati Kengashining (CMRB) aʼzosi munitsipalitetidir. Shahar Rocky View okrugi bilan oʻralgan.

2021-yilgi Kanada aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra, Airdrie 74,100 aholiga ega boʻlib, u Albertadagi Kalgari, Edmonton, Lethbridge va Red Deerdan keyin 5-oʻrinda turadi[1].

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Airdrie birinchi boʻlib 1889-yilda tillga olinadi. Kalgari va Edmonton temir yoʻli qurilishi paytida temir yoʻl siding sifatida tashkil etilgan[2]. Airdrie Nose Creek yonidagi poezdlar uchun toʻxtash joyi sifatida paydo boʻlgan[3]. 1901-yilga qadar faqat temir yoʻl binolari mavjud boʻlib, birinchi ferma va omborxona qurilgan, keyin esa oʻsha yili pochta boʻlimi va doʻkon ochilgan[4]. Airdrie qishlogʻi 1909-yilda birlashtirilgan[5]. Nose Creek Valley muzeyi Airdrie oʻtmishi va tarixi haqida umumiy maʼlumot beradi.

Geografiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yaqinda Airdrie tomonidan janubdagi yerlarni qoʻshib olish va 2007-yil iyul oyida Kalgari shahar chegaralarining kengayishi ikki shaharning chegaralarini bir-biridan atigi bir necha kilometr masofada joylashtirdi.

Mahallalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Airdrie toʻrtta fuqarolik manziliga boʻlingan[6]. 2012-yilgi aholini roʻyxatga olish natijalariga koʻra, Airdrie shahri qishloq va anneksiya yerlarini hisobga olmaganda, quyidagi mahallalarni tan oladi[7]:

  • Airdrie Meadows
  • Bayside/Bayspring
  • Big Springs
  • Canals
  • Coopers Crossing
  • Downtown
  • East Lake Industrial
  • Edgewater
  • Edmonton Trail
  • Fairways
  • Highland
  • Hillcrest
  • Jensen
  • Kingʻs Heights
  • Luxstone
  • Meadowbrook
  • Midtown
  • Morningside
  • Old Town
  • Prairie Springs
  • Ravenswood
  • Reunion
  • Ridgegate
  • Sagewood
  • Silver Creek
  • Stonegate
  • Summerhill
  • Sun Ridge
  • The Village
  • Thorburn
  • Waterstone
  • Williamstown
  • Willow Brook
  • Windsong
  • Woodside
  • Yankee Valley Crossing

Demografiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Federal aholini ro'yxatga olish
aholi tarixi
YilAholi±%
1911164—    
1916156−4.9%
1921160+2.6%
1926191+19.4%
1931198+3.7%
1936214+8.1%
1941191−10.7%
1946198+3.7%
1951267+34.8%
1956327+22.5%
1961524+60.2%
1966778+48.5%
19711 089+40.0%
19761 408+29.3%
19818 414+497.6%
198610 390+23.5%
199112 456+19.9%
199615 946+28.0%
200120 382+27.8%
200628 927+41.9%
201142 564+47.1%
201661 581+44.7%
202174 100+20.3%
Manba: Statistics Canada
[8][9][10][11][12][13][14][15][16][17][18]
[19][20][21][22][23][24][25][26][27][28][29][30]

Kanada Statistikasi tomonidan 2021-yilda oʻtkazilgan aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra, Airdrie shahrida 74,100 aholi istiqomat qilgan. 2021-yilda aholi zichligi  878,1/km ediManba xatosi: The opening <ref> tag is malformed or has a bad name.

2019-yilgi munitsipal aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra, Airdrie shahrining aholisi 70,564 kishini tashkil etgan[31]. oʻzgarish 3.6% ga teng[32].

2016-yilda Kanada Statistikasi tomonidan oʻtkazilgan aholini roʻyxatga olishda, Airdrie shahrida 61,581 aholi istiqomat qilgan boʻlib, uning 22,398 umumiy xususiy uylaridan 21,661 tasida istiqomat qilgan[29].

Koʻrinadigan ozchilik va aborigenlar (Kanada 2006-yilgi aholi roʻyxati)
Aholi guruhi Aholi umumiy aholining %
Oq 27 040 93.9%
Koʻrinadigan ozchilik guruhi[33] Janubiy Osiyo 190 0.7%
Xitoy 230 0.8%
Negr 95 0.3%
Filippin 230 0.8%
Lotin Amerikasi 50 0.2%
arab 10 0%
Janubi-Sharqiy Osiyo 1 0%
Gʻarbiy Osiyo 40 0.1%
koreys 40 0.1%
yapon 60 0.2%
Maʼlum ozchilik 0 0%
Koʻp miqdordagi ozchilik 35 0.1%
Jami koʻrinadigan ozchilik aholisi 885 3.1%
Aborigenlar guruhi[34] Birinchi Millatlar 280 1%
Métis 555 1.9%
Inuit 15 0.1%
Aborigen, nie 10 0%
Bir nechta aborigen identifikatori 10 0%
Aborigenlarning umumiy aholisi 870 3%
Jami aholi 28 795 100%

Din[tahrir | manbasini tahrirlash]

Din (2011)[35] Aholi Foiz
xristian 26 275 62,1%
dinsiz 15 030 35,5%
Islom 315 0,7%
sikx 205 0,5%
Buddist 140 0,3%
hind 60 0,1%
Boshqa 245 0,6%

Sanʼat va madaniyat[tahrir | manbasini tahrirlash]

Nose Creek Park Rojdestvo mavsumida har yili Airdrie chiroqlar festivaliga mezbonlik qiladi, odatda festival butun dekabr oyi davomida davom etadi. Boshqa yillik festivallarga Kanada kuni paradi va Airdrie Pro Rodeo kiradi. Airdrie-ning asosiy madaniy joylariga Nose Creek Valley muzeyi va Bert cherkovining teatri kiradi.

Diqqatga sazovor joylar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Nose Creek Park

Nose Creek Parkida Filippin Milliy Qahramoni Xose Rizalning yodgorligi joylashgan. Yodgorlik 2021-yil oktyabr oyida ochilgan.

  • Nose Creek Valley muzeyi[36]
  • Bert cherkovi teatri[37]
  • Iron Horse Park[38]
  • Airdrie chiroqlar festivali[39]
  • Airdrie Pro Rodeo[40]
  • Airdrie Family Fall Fall[41]

Sport[tahrir | manbasini tahrirlash]

Airdrie bir nechta sport franchizalarining uyidir. Asosiy jamoalar qatoriga Rocky Mountain Lacrosse Ligasida oʻynaydigan erkaklar jamoasi boʻlgan Knights of Airdrie kiradi.

Airdrie shuningdek, Airdrie Irish ([1]) SR MENS Semi Pro Alberta Futbol Ligasining uyidir. Irlandlar 2015-yilda tashkil topgan va yoz oylarida barcha uy oʻyinlarini Airdrieʼs Genesis Placeda oʻtkazishadi.

Shuningdek, bir qator raqobatbardosh oʻsmirlar va havaskorlar uchun sport turlari mavjud. Ularning eng kattasi futbol hisoblanadi. Airdrie tumani futbol assotsiatsiyasi (ADSA) oʻzining doimiy oʻsib borayotgan dasturiga (www.airdriesoccer.com) roʻyxatdan oʻtgan 3 yoshdan 18 yoshgacha boʻlgan 2000 dan ortiq bolalarga ega[42]. Airdrie Kanadaning eng tez rivojlanayotgan shaharlaridan biri boʻlganligi sababli, u Kalgari futbol assotsiatsiyasi musobaqalarida oʻynaydigan sakkizta kattalar futbol jamoasiga mezbonlik qiladi[43].

Infratuzilma[tahrir | manbasini tahrirlash]

Transport[tahrir | manbasini tahrirlash]

Airdrie Kalgari va Edmontonni bogʻlaydigan Qirolicha Yelizaveta II shossesida (2-magistral) joylashgan. 567-magistral gʻarbda Kokraynga va sharqda Irrikanaga kirish imkonini beradi.

Airdrie shahriga Airdrie aeroporti tomonidan xizmat koʻrsatiladi, eng yaqin yirik aeroporti Kalgari xalqaro aeroporti hisoblanadi.

Airdrie 2010-yil kuzida Airdrie va Kalgari tranzit markazlarini ikki tomonlama ekspress avtobus xizmati orqali bogʻlaydigan InterCity Express (ICE) ni ishga tushirdi[44]. Mahalliy avtobus xizmati shaharga Airdrie Transit tomonidan taqdim etiladi.

Taʼlim[tahrir | manbasini tahrirlash]

Rocky View maktablari Airdrie shahrida xalq taʼlimi sohasida xizmat koʻrsatadi va shaharda 18[45] maktabni boshqaradi:

  • AE Bowers boshlangʻich maktabi
  • Bert cherkov maktabi
  • CW Perry maktabi
  • Cooper’s Crossing maktabi
  • Ecole Airdrie oʻrta maktabi
  • Ecole Edvards boshlangʻich maktabi
  • Jorj Makdugal oʻrta maktabi
  • Heloise Lorimer maktabi
  • Heron maktabi
  • Meadowbrook maktabi
  • Muriel Kleyton oʻrta maktabi
  • Northcott Prairie maktabi
  • Nose Creek maktabi
  • RJ Hawkey boshlangʻich maktabi
  • Ralf McCall maktabi
  • RVS Jamoat oʻquv markazi
  • WH Croxford oʻrta maktabi
  • Windsong Heights maktabi

Kalgari katolik maktabi okrugi Airdrie shahrida toʻrtta maktabni boshqaradi:

  • Sent-Martin de Porres oʻrta maktabi (8-12)
  • Good Shepherd maktabi (K-7)
  • Our Lady Queen of Peace (K-9)
  • Sent-Veronika maktabi (K-7)

Shahardagi xususiy maktablar qatoriga Airdrie Koinonia xristian maktabi kiradi.

Airdrie FrancoSud maktab kengashi tomonidan boshqariladigan bitta toʻliq frankofon maktabiga ega: École Francophone d’Airdrie (K-12)

OAV[tahrir | manbasini tahrirlash]

Kalgariga yaqinligi tufayli Airdrie shahardan radio va televidenie eshittirishlarini qabul qiladi. Hozirda u mahalliy televideniyega ega emas, lekin radiostansiyasi, Air 106.1 FM va unga hamroh boʻlgan DiscoverAirdrie.com hamjamiyat internet portaliga ega. Shaharda ikkita mahalliy gazeta bor, Airdrie City View va Airdrie Echo[46][47]. Hamjamiyat axborot byulleteni „Hereʼs the Scoop“ haftaligi ham nashr qilinib, 2020-yil iyuligacha butun shahar boʻylab kattaroq varaqalar toʻplamining bir qismi sifatida eshikma-eshik yetkazib berildi, oʻsha paytda uni Airdrie City View kompaniyasi sotib olgan[48]. Har chorakda bir marta chiqadigan AirdrieLIFE jurnali ham mavjud[49].

Savdo va xizmatlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Airdrie aholi xizmatlarining toʻliq jadvalini taklif qiladi, shaharda mavjud boʻlmagan xizmatlarni Kalgari yaqinida osongina olish mumkin.

Shaharga bir qator savdo markazlari, jumladan Tower Lane Mall (2000-yillarning oxirida strip savdo markaziga aylantirilgan sobiq yopiq savdo markazi) va Yanki vodiysi xizmat koʻrsatadi. Shaharning janubiy chekkasida, Sierra Springs hududida katta Walmart Supermarkazi va London Drugs mavjud. Shaharning shimoliy chekkasida Real Canadian Superstore va Canadian Tir manzillari va Sobeys, Canada Safeway va Calgary Co-op kabi boshqa yirik oziq-ovqat tarmoqlari ham shaharda joylashgan.

Airdrie Balzak qishlogʻidan shimolda joylashgan boʻlib, u 2009-yilda ochilgan yirik mintaqaviy CrossIron Mills savdo markazi va unga qoʻshni chakana savdo/biznes parkiga ega. Bundan tashqari, shimoliy Kalgarining koʻplab savdo markazlari va savdo maydonchalariga Hwy orqali tezda kirish mumkin.

Qardosh shaharlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Gvacheondagi Airdrie Park
  • Gvacheon, Janubiy Koreya 1997-yildan [50]
  • Airdrie, Shimoliy Lanarkshir, Shotlandiya[51]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „Population and dwelling counts: Canada, provinces and territories, and census subdivisions (municipalities)“. Statistics Canada (2022-yil 9-fevral). Qaraldi: 2022-yil 9-fevral.
  2. Place-names of Alberta. Ottawa: Geographic Board of Canada, 1928 — 10 bet. 
  3. „City of Airdrie - Airdrie, Welcome!“. www.airdrie.ca. Qaraldi: 2021-yil 3-iyun.
  4. Read, Tracy. Acres and Empires : a history of the Municipal District of Rocky View No. 44, 1983 — 56 bet. 2014-yil 24-martda qaraldi.  (Wayback Machine saytida 2015-09-24 sanasida arxivlangan)
  5. Bampton. „Central Alberta Museums | ABOUT“ (en). centralmuseumsab.ca. Qaraldi: 2021-yil 3-iyun.
  6. „OnPoint Map Viewer“. City of Airdrie. 2013-yil 24-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 28-may.
  7. „Census Results 2012“. City of Airdrie. 2013-yil 30-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 28-may.
  8. „Table I: Area and Population of Canada by Provinces, Districts and Subdistricts in 1911 and Population in 1901“,Census of Canada, 1911. Ottawa: Government of Canada, 1912 — 2–39 bet. 
  9. „Table I: Population of Manitoba, Saskatchewan, and Alberta by Districts, Townships, Cities, Towns, and Incorporated Villages in 1916, 1911, 1906, and 1901“,Census of Prairie Provinces, 1916. Ottawa: Government of Canada, 1918 — 77–140 bet. 
  10. „Table 8: Population by districts and sub-districts according to the Redistribution Act of 1914 and the amending act of 1915, compared for the census years 1921, 1911 and 1901“,Census of Canada, 1921. Ottawa: Government of Canada, 1922 — 169–215 bet. 
  11. „Table 7: Population of cities, towns and villages for the province of Alberta in census years 1901–26, as classed in 1926“,Census of Prairie Provinces, 1926. Ottawa: Government of Canada, 1927 — 565–567 bet. 
  12. „Table 12: Population of Canada by provinces, counties or census divisions and subdivisions, 1871–1931“,Census of Canada, 1931. Ottawa: Government of Canada, 1932 — 98–102 bet. 
  13. „Table 4: Population in incorporated cities, towns and villages, 1901–1936“,Census of the Prairie Provinces, 1936. Ottawa: Dominion Bureau of Statistics, 1938 — 833–836 bet. 
  14. „Table 10: Population by census subdivisions, 1871–1941“,Eighth Census of Canada, 1941. Ottawa: Dominion Bureau of Statistics, 1944 — 134–141 bet. 
  15. „Table 6: Population by census subdivisions, 1926–1946“,Census of the Prairie Provinces, 1946. Ottawa: Dominion Bureau of Statistics, 1949 — 401–414 bet. 
  16. „Table 6: Population by census subdivisions, 1871–1951“,Ninth Census of Canada, 1951. Ottawa: Dominion Bureau of Statistics, 1953 — 6.73–6.83 bet. 
  17. „Table 6: Population by sex, for census subdivisions, 1956 and 1951“,Census of Canada, 1956. Ottawa: Dominion Bureau of Statistics, 1957 — 6.50–6.53 bet. 
  18. „Table 6: Population by census subdivisions, 1901–1961“,1961 Census of Canada, Series 1.1: Historical, 1901–1961. Ottawa: Dominion Bureau of Statistics, 1963 — 6.77–6.83 bet. 
  19. „Population by specified age groups and sex, for census subdivisions, 1966“,Census of Canada, 1966. Ottawa: Dominion Bureau of Statistics, 1968 — 6.50–6.53 bet. 
  20. „Table 2: Population of Census Subdivisions, 1921–1971“,1971 Census of Canada. Ottawa: Statistics Canada, 1973 — 2.102–2.111 bet. 
  21. „Table 3: Population for census divisions and subdivisions, 1971 and 1976“,1976 Census of Canada, Census Divisions and Subdivisions, Western Provinces and the Territories. Ottawa: Statistics Canada, 1977 — 3.40–3.43 bet. 
  22. „Table 4: Population and Total Occupied Dwellings, for Census Divisions and Subdivisions, 1976 and 1981“,1981 Census of Canada. Ottawa: Statistics Canada, 1982 — 4.1–4.10 bet. ISBN 0-660-51095-2. 
  23. „Table 2: Census Divisions and Subdivisions – Population and Occupied Private Dwellings, 1981 and 1986“,Census Canada 1986. Ottawa: Statistics Canada, 1987 — 2.1–2.10 bet. ISBN 0-660-53463-0. 
  24. „Table 2: Population and Dwelling Counts, for Census Divisions and Census Subdivisions, 1986 and 1991 – 100% Data“,91 Census. Ottawa: Statistics Canada, 1992 — 100–108 bet. ISBN 0-660-57115-3. 
  25. „Table 10: Population and Dwelling Counts, for Census Divisions, Census Subdivisions (Municipalities) and Designated Places, 1991 and 1996 Censuses – 100% Data“,96 Census. Ottawa: Statistics Canada, 1997 — 136–146 bet. ISBN 0-660-59283-5. 
  26. „Population and Dwelling Counts, for Canada, Provinces and Territories, and Census Divisions, 2001 and 1996 Censuses – 100% Data (Alberta)“. Statistics Canada.
  27. „Population and dwelling counts, for Canada, provinces and territories, and census subdivisions (municipalities), 2006 and 2001 censuses – 100% data (Alberta)“. Statistics Canada (2010-yil 6-yanvar).
  28. „Population and dwelling counts, for Canada, provinces and territories, and census subdivisions (municipalities), 2011 and 2006 censuses“. Statistics Canada (2012-yil 8-fevral). Qaraldi: 2012-yil 8-fevral.
  29. 29,0 29,1 „Population and dwelling counts, for Canada, provinces and territories, and census subdivisions (municipalities), 2016 and 2011 censuses – 100% data (Alberta)“. Statistics Canada (2017-yil 8-fevral). Qaraldi: 2017-yil 8-fevral.
  30. „Population and dwelling counts: Canada, provinces and territories, and census subdivisions (municipalities)“. Statistics Canada (2022-yil 9-fevral). Qaraldi: 2022-yil 9-fevral.
  31. „2019 Official census results“. City of Airdrie (2019-yil 2-iyul). 2020-yil 18-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 6-iyul.
  32. 2018 Municipal Affairs Population List. Alberta Municipal Affairs, December 2018. ISBN 978-1-4601-4254-7. 2019-yil 18-iyulda qaraldi. 
  33. http://www12.statcan.gc.ca/census-recensement/2006/dp-pd/prof/92-591/details/page.cfm?
  34. http://www12.statcan.gc.ca/census-recensement/2006/dp-pd/prof/92-594/details/page.cfm?
  35. „National Household Survey (NHS) Profile, 2011“. Statistics Canada (2015-yil 27-noyabr). Qaraldi: 2021-yil 22-iyul.
  36. „Nose Creek Valley Museum - Airdrie AB“. Qaraldi: 2016-yil 23-iyun.
  37. „City of Airdrie - The Bert Church Live Theatre“. Qaraldi: 2016-yil 23-iyun.
  38. „Iron Horse Park - Public Pages“. Qaraldi: 2016-yil 23-iyun.
  39. „Airdrie Festival of Lights - 6 p.m. – 9 p.m., December 1 through December 31, 2016“. Qaraldi: 2016-yil 23-iyun.
  40. „Home“. Qaraldi: 2016-yil 23-iyun.
  41. „Airdrie Events“. Qaraldi: 2016-yil 23-iyun.
  42. „Airdrie & District Soccer Association : Powered by GOALLINE“. Qaraldi: 2016-yil 23-iyun.
  43. „airdriesoccer“. 2021-yil 24-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 23-iyun.
  44. Airdrie Echo. „Transit to debut this fall“. 2011-yil 7-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 14-aprel.
  45. „Airdrie Schools — Rocky View Schools“. 2021-yil 12-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 5-dekabr.
  46. „Airdrie Local News - AirdrieToday.com“.
  47. „Home | Airdrie Echo“.
  48. „Here's The Scoop - AirdrieTODAY“ (en). AirdrieToday.com. Qaraldi: 2021-yil 12-yanvar.
  49. „airdrielife Magazine - Celebrating the Good Life in Airdrie“.
  50. „Airdrie's Sister City Gwacheon, Korea“. City of Airdrie. 2012-yil 16-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 8-may.
  51. „northlanarkshire.gov.uk“. northlanarkshire.gov.uk. Qaraldi: 2022-yil 23-aprel.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]