Ahvaz dalasi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya


Ahvaz koni - Eronning Xuziston viloyati Ahvaz shahrida joylashgan supergigant neft koni[1]. U 1953-yilda kashf etilgan, Anglo-Fors Oil Company tomonidan ishlab chiqilgan va 1954-yilda ishlab chiqarila boshlangan. Ahvaz koni dunyodagi eng boy neft konlaridan biri bo'lib, taxminiy tasdiqlangan zaxiralari taxminan 65.5 billion barrels (~8.94[2] va ishlab chiqarish 750,000 barrels per day (119,000 m3/d) ga yo'naltirilgan[3]. Kon milliy Eron neft kompaniyasiga (NIOC) tegishli va Eron milliy janubiy neft kompaniyasi (NISOC) tomonidan boshqariladi[4].

Tarix[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ahvaz neft koni 1953-yilda Angliya-Fors neft kompaniyasi (APOC) tomonidan ochilgan. Bir yil o'tgach, 1954-yilda neft qazib olish kuniga o'rtacha 35 000 barreldan boshlandi. Hozirgacha konda 600 dan ortiq neft qudug‘i burg‘ulash ishlari yakunlandi.

Supergigant Ahvaz koni Erondagi eng yirik neft koni[5]boʻlib, mamlakatning janubi-gʻarbiy qismida, serhosil zagros havzasida joylashgan. Kondan ishlab chiqarish mos ravishda 1959-yil va 1972- yillarda ishlab chiqarishni boshlagan Asmari va Bangestan suv omborlaridan olinadi. Kon milliy ishlab chiqarishga eng katta hissa qo'shadigan korxonalardan biri bo'lib, ishlab chiqarish pasayib borayotgan bo'lsa-da, u Erondagi eng yirik neft ishlab chiqaruvchisi bo'lib qolmoqda.

Ahvaz konida 1953-1969 yillarda qurilgan 5 ta ishlab chiqarish bloki mavjud bo'lib. Hozirgi vaqtda neft qazib olish kuniga taxminan 800 000 barrelni tashkil etadi va kondagi qayta ishlanadigan tabiiy gaz miqdori kuniga 13 million kubometrdan (450 milliard kub fut)dan oshadi. Kon milliy Eron neft kompaniyasiga (NIOC) tegishli va Eron milliy janubiy neft kompaniyasi (NISOC) tomonidan boshqarilib keladi.

Geologiya[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ahvaz koni dunyodagi uchinchi yirik neft konidir. Kon zagros havzasidagi eng muhim neft konlaridan biri boʻlib, u Dezful boʻgʻozida joylashgan.

Axvaz koni-Zagrosning teskari yoriqlari tufayli ko'tarilish harakati natijasida shimoliy-sharqiy yo'nalishdagi bir qator tuzilmalar bo'lib, ishlab chiqarish maydoni taxminan 67 kilometr (42 mi) uzunligi va 6 kilometr (3.7 mi)keng.

Axvaz neft koni uchta asosiy yer osti inshootidan iborat bo'lib, ular Asmari, Bangestan va Xami tuzilmalari deb nomlanadi. Asmari shakllanishi oligotsen-miotsen davrida Zagros foreland havzasida to'plangan hisoblanadi.

Zaxirasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ahvazda taxminan 65 billion barrels (1.03×1010 m3) neft mavjud. Bu Eron neft zahiralarining 23 foizini tashkil etadi, 157 milliard barrelga baholanadi.

Ishlab chiqarish[tahrir | manbasini tahrirlash]

2016-yil sentyabr holatiga ko'ra 800,000 barrels per day (130,000 m3/d). Eronning 4.2 million barrels per day (670,000 m3/d) neft qazib olishning 20% ni tashkil qiladi[6]. Ayni paytda Ahvoz konida ~430 ta qazish qudug'i ishlamoqda.

Neft qazib olish (Karoon Oil and Gas Production Company ( NIISOC ning sho'ba korxonasi)) tomonidan boshqariladi, hozirda 8 ta ishlab chiqarish bloki o'rnatilgan. Ushbu stantsiyalar 3 fazali (neft, suv va tabiiy gaz) ajratishni ta'minlaydi. Xom neft quvur orqali mahalliy neftni qayta ishlash zavodlariga yuboriladi yoki eksport uchun Xarg orolidagi portlarga mahkamlaydi.

Ma'lumotnomalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ „NIOC details additional reserves in Ahwaz field - Iran“. Ihs.com. Qaraldi: 2012-yil 31-avgust. ]
  2. ↑ „Ahvaz-Bangestan Field“. NIOC. 2022-yil 21-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan.
  3. ↑ „Extraction of Crude Petroleum in Iran-Overview“. mbendi.com (2010). 2005-yil 19-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 1-iyun.
  4. ↑ „Iran - Onshore Oil & Gas Fields“. TheFreeLibrary.com (2014).
  5. ↑ „Giant oil and gas fields“. Rand.org (2010). Qaraldi: 2013-yil 1-iyun.
  6. ↑ „Top Ten Highest Producing Oil Fields“. Oil Patch Asia. 2014-yil 2-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 7-yanvar. 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Ahvaz_dalasi&oldid=4184633" dan olindi