1957 Kanada federal saylovlari

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Kanada Federal saylovlari 1957-yil 10 iyun kuni Kanadaning 23-Parlament Kanada Commons palatasining 265 nafar a'zolarini tanlab olish uchun o'tkazildi.Kanada siyosiy tarixidagi eng katta g'alatilardan birida Jon Diefenbaker boshchiligidagi Progressiv Konservativ partiya (shuningdek "PCs" yoki "Tories" deb ham tanilgan) 22 yillik Liberal hukmronligini tugatdi,chunki konservativlar liberallarga ko'pchilik ovozini yo'qotishlariga qaramay,kamchilik hukumatini tuzishga muvaffaq bo'ldilar.

Liberallar partiyasi Kanada 1935-yildan beri hukmronlik qilib, bir-biriga bostirib o'tgan saylovlarda g'alaba qozondi. Bosh vazirlar Uilyam Lion Makenzi Kingi va Luis Sent-Loren boshchiligida hukumat asta-sekin farovonlik davlat qurdi. Liberallar beshinchi lavozimida bo'lganida muxolifat partiyalari ularni Kanadaliklarning ehtiyojlariga javob bermaydigan va kibrli deb tasvirlagann1956-yilda Trans-Kanada quvurini qurish bo'yicha "Pipeline debasi" kabi munozarali voqealar hukumatga zarar yetkazgan."Luiy o'g'li"deb ataladigan Sent-Loren mashhur bo'lib qoldi,ammo o'z kabinet vazirlariga nisbatan kam nazoratni o'tkazdi.

1956-yilda Torylar rahbari Jorj A. Drev kasallik tufayli kutilmagan tarzda iste'foga chiqdi.Uning o'rniga,KKP partiyasi o'tli va xarizmatik Diefenbakerni tanladi. Torylar o'zlarining yangi rahbarini targ'ib qilishdi,u ommaviy yig'ilishlar katta xaloyiqni jalb qildi va televideniyada kuchli taassurot qoldirdi.Liberallar kamchiliklarni o'tkazdi va Sent-Loran televizorda kamroq ko'rindi.O'rtacha ommaviy axborot vositalaridan xafa bo'lgan Bosh vazir o'z nutqlarini ssenariydan o'qib,makyaj kiyishni rad etdi.

Torylar Liberallar hukmronlik qiladigan Quebecda katta yutuqlarga erishishning odatdagi strategiyasini tashlab, boshqa viloyatlarda o'rinlarni egallashga e'tibor qaratdilar. Ular muvaffaqiyatli bo'lishdi;Garchi ular Kvebekda oz o'rinni egallagan bo'lsalar ham, ular umumiy ravishda Liberallar tomonidan 105 o'ringa ega bo'lgan 112 o'rin egallagan.  Boshqa partiyalar tomonidan qolgan o'rindiqlar bilan,KKP partiyasi Commons palatasida faqat ko'pchilikga ega edi, ammo bu o'rin John Diefenbakerni Kanadaning birinchi Tory Bosh vaziri qilib qo'yishga etarli edi R. B. Bennett 1935-yildan buyon.

Tushkunlik[tahrir | manbasini tahrirlash]

Liberal hukmronlik[tahrir | manbasini tahrirlash]

Torylar oxirgi marta 1930-yilda saylangan R.B. Bennett boshchiligida Kanadada hukmronlik qilgan edi.Bennett hukumati Depressiya bilan shug'ullanishda cheklangan muvaffaqiyatga erishdi va 1935-yilda Liberal Vilyam Lyon Makkenzi King,ilgari ikki marta Bosh vazir sifatida xizmat qilgan, hokimiyatga tiklandi.1935-yildan 1953-yilgacha Liberallar besh marta saylovda g'alaba qozondi.Liberallar davlat xizmati bilan yaqin hamkorlik qilishgan(ular o'z vazirlaridan bir nechtasini ushbu saflardan olib tashlashgan) va ularning hukmronlik yillari boylik ko'rsatgan.

1948-yilda Makenzi Kingi pensiyaga ketganda,uning o'rnini Adliya vaziri Luis Sent-Loren, 66 yoshida lavozimga kirgan ikki tilli Quebecer o'rnagidan oldi. St. Laurent mahoratli siyosatchi bo'lib, mehribon shaxsni ko'rsatgan va ko'plab kanadaliklar tomonidan Luis o'g'li sifatida tanilgan. Aslida, Sent-Loran Ottawadan uzoqlikda noqulay edi, depressiya chalkashliklariga uchragan (ayniqsa, 1953-yildan keyin)va siyosiy sayohatlarda Cockfield Brown kompaniyasidan reklamachilar tomonidan diqqat bilan boshqarilardi.St. Laurent 1949-yilgi saylov liberallarni katta g'alaba qozonishga olib keldi,ular"Siz hech qachon bu qadar yaxshi bo'lmagansiz"shiori ostida kampaniya qildilar.Liberallar 1953- yilda beshinchi navbatdagi mandatni qo'lga kiritdi, St. Laurent juda xotirjam rahbarlik uslubini o'zlashtirdi.

Mackenzie King va St. Laurent hukumati farovonlik davlatiga asos soldi,bu rivojlanish dastlab ko'plab konservativlar tomonidan qarshilik ko'rsatdi.Sent-Lorent hukumati yetakchi kuchlaridan biri hisoblangan C.D. Howe, liberallar agar xalq ularga ruxsat bersa,tariflarni bekor qilishlarini ta'kidlaganida,o'zlarining Tory muxolifatchilariga shunday dedi:"Kim bizni to'xtatadi?O'zingizni juda jiddiy qabul qilmanglar. Agar biz undan qochmoqchi bo'lsak, bizni kim to'xtata oladi?"