1902-yilgi ish tashlash yodgorligi
1902-yilgi ish tashlash yodgorligi — Rostov-na-Donuning Jeleznodorojniy tumanidagi yodgorlik majmuasi. 1902-yil noyabr ish tashlashi paytidagi mitinglar joyiga oʻrnatilgan. Yodgorlik majmuasiga 1967-yildagi baland relyef va 1975-yilda ochilgan „Avlodlar davomiyligi“ haykaltaroshlik kompozitsiyasi kiradi[1]. Yodgorlik hududiy ahamiyatga ega boʻlgan madaniy meros obyekti maqomiga ega[2]
Tarix[tahrir | manbasini tahrirlash]
1902-yil noyabr oyi boshida Vladikavkaz temir yoʻlining asosiy ustaxonalari ishchilari ish tashlash uyushtirdi. Kamishevax jarligida ular ommaviy mitinglar uyushtirdilar, ularda esa iqtisodiy va siyosiy talablar aytildi. Rasmiylar bilan toʻqnashuvlar natijasida bir necha ishchi halok boʻldi. Ish tashlash 25-noyabrda yakunlandi. Ushbu hodisa haqida V. Lenin shunday deb yozgan edi: „Birinchi marta proletariat oʻzini sinf sifatida boshqa barcha sinflarga va chor hukumatiga qarshi qoʻydi“[1].
1967-yilda 1902-yil voqealari xotirasiga Kamishevaxskaya togʻining yonbagʻrida panoramali baland relyef oʻrnatildi[1]. Unda yelkama-yelka turgan mushtlari va qattiq nigohi bilan ishchilarning qiyofalari tasvirlangan[3]. Baland relyef yonida „1902“ raqami joylashgan. Yodgorlikning ochilishi Oktabr inqilobining 50-yilligiga toʻgʻri keldi. Yodgorlik mualliflari haykaltarosh E. M. Mirzoyev, arxitektorlar Y.S. Zanis va L. G. Yakonin[1].
1975-yilda baland relyef ustidagi tepalikning tepasida ikki ishchining haykallaridan iborat kompozitsiya oʻrnatildi. Yosh ishchi uning ustida keksa yarador ishchidan olgan inqilob bayrogʻini ushlab turibdi. Yodgorlik avlodlar davomiyligi va ishchilar sinfining yengilmasligi ramzidir. Yodgorlik mualliflari haykaltarosh A. Sknarin va meʼmor P. Ibalakov[1]. Yodgorlik etagida atrofni kuzatuv maydonchasi joylashgan[2].
Ish tashlash yodgorligi ilgari federal ahamiyatga ega boʻlgan madaniy meros obyekti boʻlgan, ammo 1997-yilda uning muhofaza qilish maqomi mintaqaviy[4] ga tushirildi.
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Андрианов В. И., Терещенко А. Г. „Камышевахская балка“,. Памятники Дона. Ростов-на-Дону: Ростовское книжное издательство, 1981.
- ↑ 2,0 2,1 „Описание границ территории с указанием площади объекта культурного наследия регионального значения «Мемориальный комплекс на месте многолюдных митингов во время ноябрьской стачки 1902 года: горельеф, 1967 г.; скульптурная композиция «Преемственность поколений»“. voopiik-don.ru. 2016-yil 4-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 21-avgust.
- ↑ Левченко В.С. „Ростовская стачка 1902 г.“,. Страницы Донской истории. Ростовское книжное изд-во, 1974.
- ↑ „Постановление от 6 октября 1997 г. № 352 об отнесении памятников, исключенных из перечня объектов исторического и культурного наследия федерального (общероссийского) значения, к категории памятников истории и культуры областного значения“. lawru.info. 2014-yil 29-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 22-avgust.