1.26
1.26 — 2010-yil iyul oyida Denverda boʻlib oʻtgan Birinchi Amerika badiiy koʻrgazmasi uchun rassom Janet Echelman tomonidan oʻta mustahkam toʻrdan yaratilgan ommaviy sanʼat asari. Yodgorlik haykali Chilidagi kuchli zilziladan keyin Okean va atmosfera tadqiqotlari milliy boshqarmasi tomonidan yaratilgan Tinch okeanidagi sunamining 3D modelini takrorlaydi. Ushbu zilzila sayyoraning aylanish tezligining oshishiga, bu esa oʻz navbatida kun uzunligining 1,26 millisoniyaga qisqarishiga olib keldi[1][2][3][4].
Yaratilish tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Denver sanʼat birlashmasi Gʻarbiy yarim shardagi 35 mamlakat oʻrtasidagi munosabatlarni yoritish maqsadida yodgorlik qurish uchun soʻrov yubordi. Janet Echelman 2010-yil fevral oyida Chilida kuchli zilzila yuz bergani, natijada sayyoraning aylanish tezligi 1,26 millisoniyaga oshgani haqidagi NASA reaktiv harakat laboratoriyasi eʼlonini oʻqib chiqib ilhom oldi. Chuqurroq nazar tashlab, Echelman Okean va atmosfera tadqiqotlari milliy boshqarmasi tomonidanOkean va atmosfera tadqiqotlari milliy boshqarmasi tomonidan yaratilgan sunami modeliga eʼtibor qaratdi. Tinch okeanidagi bir qator uzun toʻlqinlarning uch oʻlchovli modeli uning haykaltaroshlik shaklining asosi boʻldi[2][5].
Materiali va oʻlchami[tahrir | manbasini tahrirlash]
Biennalening vaqtinchalik tabiati va uning muddati tezligi poʻlat armaturadan foydalanishni istisno qildi, avval rassom ularsiz ishlamagan. Buning oʻrniga, „1.26“ Spectra tolalari tomonidan qoʻllab-quvvatlanadigan tarang matritsa toʻridan foydalandi, ogʻirligini solishtirganda, material poʻlatdan 15 baravar pishiqroqdir. Shunchalik yengil tuzilishi haykalni Denver sanʼat muzeyining fasadiga yopishtirish imkonini berdi. Rassomning fikriga koʻra, shunday tuzilmali tizim shahar muhitida ijodkorlik uchun yangi chegara ochadi[6].
Yumshoq materiallardan yasalgan monumental shakllar shahar meʼmorchiligining qatʼiy konturlaridan farq qiladi. Kechasi rangli yoritilishi va maxsus yorugʻlik shakli tufayli strukturani tutib turuvchi poliefir tolalar koʻrinmaydi[2].
Obyektning aniq oʻlchamlari: 70,1 metr (boʻyi) x 19,2 metr (eni) x 9,1 metr (balandligi), shuningdek, taxminan 28,3 metr — tutib turuvchi tirgaklari[7][2].
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ Freedman, Wayne „Chile quake shaves 1.26 milliseconds from day“ (en) (2010-yil 2-mart). 2012-yil 1-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 7-avgust.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 „1.26 на сайте Джанет Эчельман“ (en). 2012-yil 1-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan.
- ↑ NASA. „Chilean Quake May Have Shortened Earth Days“ (en). 2012-yil 1-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 7-avgust.
- ↑ Никита Сарников. „Землетрясение в Чили, цунами в Тихом океане“ (2010-yil 27-fevral). 2013-yil 21-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 10-avgust.
- ↑ „Janet Echelman: Giant billowing sculptures“ (en). 2012-yil 1-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 9-avgust.
- ↑ „Janet Echelman Sculpture Premieres for Biennial of the Americas“ (en) (2010-yil 26-iyul). 2012-yil 1-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 4-aprel.
- ↑ V istochnike gabariti ukazani v futax. Vipolnen perevod s okrugleniem do desyatix doley metra.
Izohlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
Oʻlchamlar futda berilgan. Tarjima metrning oʻndan bir qismigacha yaxlitlangan.