Vladimir Bush

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Vladimir Bush
Tavalludi 4-yanvar 1888-yil
Sankt-Peterburg
Vafoti 14-may 1934-yil
Leningrad
Fuqaroligi Rossiya imperiyasining bayrogʻi Rossiya imperiyasi SSSR bayrogʻi SSSR
Ilmiy darajasi professor
Akademik rahbarlari I. A. Shlyapkin, S. A. Vengerov

Vladimir Vladimirovich Bush (4-yanvar 1888-yil, Sankt-Peterburg – 14-may 1934-yil, Leningrad) – rus va sovet adabiyotshunosi, etnograf, folklorshunos, bibliograf, professor.

Biografiya[tahrir | manbasini tahrirlash]

Vladimir Vladimirovich Sankt-Peterburgdagi yirik badavlat uy egasining nabirasi. U 4-yanvar 1888-yilda tavallud topgan. Boshlangʻich taʼlimni oilada olgan. Keyin u oʻgʻil bolalar uchun Avliyo Anna bilim yurtiga oʻqishga kirgan va uni tamomlagan[1].

Bush 1910-yilda Sankt-Peterburg imperatorlik universitetining tarix va filologiya fakultetini tamomlagan. U professor I. A. Shlyapkinning seminarida qadimgi rus adabiyotini (seminar bitiruvchisi) oʻrgangan[2]. S. A. Vengerovning afsonaviy Pushkin seminariyasida qatnashgan. Magistratura imtihoniga va professorlikka tayyorlanish uchun tavsiya etilgan. Uning birinchi bosma asari „sredi novix issledovaniiy bilin“ 1913-yilda nashr etilgan boʻlib, tadqiqotchilar va folklor yigʻuvchilar tomonidan 12 yil davomida (19001912) barcha amalga oshirilgan ishlarning sharhi edi[3].

Universitetdan soʻng deyarli besh yil davomida Mitavskiy real bilim yurtida, islohot cherkovlari qoshidagi Sankt-Peterburg cherkovida va Yuryevskaya gimnaziyasida tilshunos boʻlib ishlagan.

1915-yilda magistrlik imtihonini topshirgan. Bush 1914-yil 15-dekabrda oʻqituvchisi I. A. Shlyapkin tomonidan yozib olingan „Vzglyadi V. F. Millera na russkuyu narodnuyu epiku“ asosida insho yozgan[4]. Imtihonni muvaffaqiyatli topshirgan va ilmiy tadqiqotga (dissertatsiyasi amalga oshirilmadi) „Xojdeniye Trifona Korobeynikova – literaturniy pamyatnik XVI veka“[5] mavzusini tanlagan.

Toshkent[tahrir | manbasini tahrirlash]

Bush 1920-yilda Toshkent (Turkiston) Davlat universitetiga professor etib saylangan va tarix-filologiya (adabiyot professori) va huquq fakultetlarini oʻz ichiga olgan Ijtimoiy fanlar fakulteti (dekan) mudirligiga (tashkil etish) taklif qilingan. Universitetda rus adabiyoti, rus tili va boshqalardan maʼruzalar oʻqigan. Universitetga saylanishi bilan bir vaqtda S. A. Vengerov Bushni Kitob palatasining Oʻrta Osiyo boʻlimi boshligʻi etib tayinlagan. Vladimir 1922-yilgacha ikkala vazifasini ham oʻtagan. 1920-yil aprel oyida Davlat nashriyotiga Oq gvardiyachilar adabiyotining bir nusxasini Xronikaga kiritish uchun yuborishni soʻragan. U Kitob palatasining nashrlarini takomillashtirishning turli shakllarini taklif qilgan, masalan, Xronikaning roʻyxatga olish qismida materiallarni tizimli prinsip boʻyicha tarqatish va hokazo. 1920-yilda Bush rahbarligida Kitob palatasining „Vremennik“ sonidan nashrlarining bibliografik tavsifi chop etilgan[6].

1921–1929-yillarda Petrograddagi Yangi rus adabiyoti institutida shtatdan tashqari xodim boʻlib faoliyat olib borgan[7].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Tabel uspevaemosti Woldemar Busch (Otdel rukopisey RNB. F. 117. № 1. L. 1).
  2. „Буш, Владимир Владимирович“. Qaraldi: 2023-yil 28-noyabr.
  3. О ГОСИЗДАТе в Большой советской энциклопедии (3-е издание) .
  4. Otdel rukopisey RNB. F. 117. № 2.
  5. Po dissertatsionnoy teme V. V. Bush napisal statyu, kak predstavlenie temi buduщego issledovaniya, kotoraya bila opublikovana pozdnee: Bush, V. V. K voprosu o „Xojdenii Trifona Korobeynikova“ // Sbornik otdeleniya rus. yaz. i slovesnosti Imp. AN. 1928. T. 101, № 3. S. 154—156.
  6. Mitingi, sobraniya i leksii v 1917—1918 gg. : materiali dlya bibliografirovaniya letuchix izdaniy / pod red. V. V. Busha. Pg. : Gos. izd-vo, 1920. VIII, 113 s. (Vremennik Rossiyskoy knijnoy palati / pod red. S. A. Vengerova; vip. 4).
  7. „Буш, Владимир Владимирович“. Qaraldi: 2023-yil 28-noyabr.