Vladas Mikėnas

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Vladas Mikėnas(1910-yil 17-aprel — 1992-yil 3-noyabr) litvalik shaxmatchi va jurnalist edi. FIDE tomonidan xalqaro usta va faxriy grossmeyster unvonlari bilan taqdirlangan[1].

Faoliyati[tahrir | manbasini tahrirlash]

Vladas Mikėnas Litva terma jamoasi safida beshta rasmiy va bir norasmiy shaxmat olimpiadalarida ishtirok etgan.

  • 1931-yil iyul oyida u Pragadagi 4-shaxmat olimpiadasida qatnashdi (+7 −5 =6).
  • 1933-yil iyul oyida u Folkestondagi 5-shaxmat olimpiadasida qatnashdi (+5 −3 =6).
  • 1935-yil avgust oyida Varshavadagi 6-shaxmat olimpiadasida qatnashdi (+2 −6 =10).
  • 1936-yil avgust/sentabr oylarida u Myunxendagi norasmiy Olimpiadada qatnashdi (+5 −7 =8).
  • 1937-yil iyul/avgust oylarida Stokgolmdagi 7-shaxmat olimpiadasida qatnashdi (+7 −3 =8).
  • 1939-yil avgust/sentabr oylarida Buenos-Ayresdagi 8-shaxmat Olimpiadasida qatnashdi (+10 −5 =4)[2].

1930-yilda Tallindagi Estoniya chempionatida gʻolib chiqdi. 1931-yilda u Klaypedada boʻlib oʻtgan birinchi Boltiqboʻyi chempionatida 2-5 oʻrinlarni egalladi, uni Isakas Vistaneckis qoʻlga kiritdi. Oʻsha yili Mikenas Estoniyadan Litvaga hijrat qildi. 1934-yilda u Povilas Vaytonisga qarshi bahsda gʻalaba qozondi (6:2). 1934-yilda u Lodzda 10-oʻrinni egalladi (Savielli Tartakower gʻalaba qozondi) va Vistaneckis bilan durang oʻynadi (8:8). 1936-yilda u Litva chempionatida gʻolib chiqdi. 1937-yilda Vaytonisga qarshi oʻyinda gʻalaba qozondi (5,5:4,5). 1937-yilda Kemerida 10-oʻrinni egalladi; past oʻringa ega boʻlishiga qaramay, u Aleksandr Alekhinni magʻlub etdi. 1937/38-yillarda u Xastingsda 6-oʻrinni egalladi (Samuel Reshevskiy gʻalaba qozondi). 1938-yilda Vaytonisga qarshi oʻyinda gʻalaba qozondi (9:3). 1939-yilda Kemeri-Rigada 4-oʻrinni egalladi (Salo Flohr gʻalaba qozondi). 1939-yil sentabr oyida u Rosarioda 3-oʻrinni egalladi[3].

Sovet fuqarosi[tahrir | manbasini tahrirlash]

1939-yil 28-sentabrda Sovet Ittifoqi va Germaniya Molotov-Ribbentrop paktining maxfiy shartlarini oʻzgartirdilar. Ular Litvani Sovet taʼsir doirasiga oʻtkazdilar. Litva 1940-yil 3-avgustda Sovet Ittifoqiga qoʻshildi.

1940-yil sentabr/oktabr oylarida Mikenas Moskvada 13-16 oʻrinlarni egalladi[4].

1941-yilda Kutaisi shahrida 3-oʻrinni egalladi (tanlovdan tashqari). 1942-yil fevral/mart oylarida u Moskvada 3-6 oʻrinlarni egalladi. 1942-yil mart/aprel oylarida u Sverdlovskda 4-7-oʻrinlarni egalladi. 1942-yil iyul/avgust oylarida u Kuybishevda 3-5 oʻrinlarni egalladi. 1943/44-yillarda 23-Moskva-chda 7-oʻrinni egalladi. 1944-yilda Tbilisida gʻolib chiqdi. 1944-yilda u Lyublinskiyga qarshi klassifikatsiya bahsida gʻalaba qozondi (8:6)[5].

1944-yilda u Moskvada 5-6 oʻrinlarni egalladi. 1945-yil iyul oyida u Kaunasda gʻalaba qozondi. 1945-yil sentabr/oktabr oylarida u Tallinda 7-oʻrinni egalladi (EST-ch, Pol Keres gʻalaba qozondi). 1945-yil oktabr/noyabr oylarida Rigada (Boltiq boʻyi shaxmat chempionatida) gʻolib chiqdi. 1946-yil iyun/iyul oylarida Vilnyusda (Boltiq respublikasi-ch) Yuriy Averbax va Vistanetskisdan keyin 3-oʻrinni egalladi. 1946-yilda Tbilisida (7-chi Gruziya SSR ch) 2-oʻrinni egalladi. 1947-yilda Minskda 2-oʻrinni egalladi (13-Belarus chempionati). 1948-yilda Rashid Nejmetdinovga (7:7) qarshi tasnif oʻyinida durang oʻynadi[6].

Vilnyusda Litva SSR chempionatlarida bir necha bor oʻynagan. 1947-yilda 14-LTU-ch, 1948-yilda gʻolib, 1949-yilda 3-oʻrin, 1951-yilda 6-oʻrin, 1952-yilda 2-4-oʻrinlarda durang, 1953-yilda 6-oʻrin, 1954-yilda 2-oʻrin, 1955-yilda 3-oʻrin, 1957, 1958-yilda 2-4-oʻrinlar uchun durang, 1959-yilda 3-oʻrin, 1960-yilda 3-4-oʻrinlar, 1961-yilda gʻalaba, 1963-yilda 2-oʻrin, 1964-yilda gʻolib, 1965-yilda 1-oʻrin, 1965-yilda 1-oʻrin, 1959-yilda durang 2-67 va 1968-yilda 1-2-oʻrinlar uchun tenglashgan[7].

Shaxmatga qoʻshgan hissalari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Zamonaviy Benoni Mikenas Variatsiyasi, keskin hujum chizigʻi (1.d4 Nf6 2.c4 c5 3.d5 e6 4. Nc3 exd5 5.cxd5 d6 6.e4 g6 7.f4 Bg7 8.e5), uning nomi bilan atalgan. U shuningdek, ingliz ochilishining Flohr-Mikenas Variatsiyasini ishlab chiqdi; variatsiya 1.c4 Nf6 2 da ishlaydi. Nc3 e6 3.e4.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ „Tarptautinio didmeistrio Vlado Mikėno svarbiausios gyvenimo ir veiklos datos“ (lt). chess.lt. 2018-yil 23-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 28-fevral.
  2. ↑ the encyclopaedia of team chess. OlimpBase (1 April 2013). Retrieved on 23 July 2014.
  3. ↑ „NoktaDomains“. 2016-yil 3-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 22-avgust.
  4. ↑ „URS-ch12 Moscow 1940“. Geocities.com. 21-oktabr 2009-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 5-noyabr 2008-yil.
  5. ↑ Classification(master) match- 1944. webcitation.org
  6. ↑ RUSBASE(PART FOUR) 1938-1960. Webcitation.org. Retrieved on 23 July 2014.
  7. ↑ „Russian Chess Base“. 27-oktabr 2009-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 27-oktabr 2009-yil. 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Vladas_Mikėnas&oldid=3518761" dan olindi