Toj Mahal nusxalari va hosilalari

Hindistonning ramziy inshooti boʻlgan Toj Mahalning koʻplab nusxalari va hosilalari turli xil davlatlarda mavjud, ana oʻsha ajoyib tarzda qurilgan inshoot juda ham ilhomlantirgan sababli ham barpo qilishgan. „Toj“, norasmiy ravishda, hozirda Uttar-Pradesh shtatining Agra shahridagi asosiy sayyohlik maskani boʻlib, dunyoning yangi yetti moʻjizasidan biri sifatida eʼtirof etilgan holda tan olingan. 1632-yildan boshlab, Mugʻal imperatori Shoh Jahon oʻzining sevimli rafiqasi boʻlgan Mumtoz Mahalning qabrini joylashtirish uchun Toj qurishni boshlaganidan buyon, u koʻplab mashhur nusxalarni ilhomlantirgan edi va asosiy hosila tuzilmalari ham imperatorning nabirasining 1678-yilda boshlangan loyihasini oʻz ichiga olgan edi. Baʼzilari masshtabli modellar yoki boshqa yoʻl bilan koʻproq yoki kamroq ishonchli nusxalar boʻlish uchun moʻljallangan, boshqalari esa boshqa maqsadlarga xizmat qilish uchun moslashtirilgan Toj arxitekturasining yumshoq yoki ekstremal talqinlari bilan yaratilgan boʻlgan. Uning ichidagi yaʼni „Toj mahal“ ning ichki qismidagi turli xil joylari dunyoning turli hududlarda keltirilgan toshlar, marmarlar va qimmatbaho toshlar bilan bezatilgan. Koʻnishi va uning arxitekturasida noanaʼnaviy tarzda qurib barpo etilgan. Dunyoning yetti moʻjizasidan biri sifatida bejiz eʼtirof etilmagan.

Osiyo[tahrir | manbasini tahrirlash]

Bangladesh[tahrir | manbasini tahrirlash]

Toj Mahal Bangladesh, asl Toj Mahalning miqyosdagi nusxasi 16 kilometr (10 mi) uzoqlikda Bangladesh poytaxti Dakkadan sharqda, Sonargaonda^[1].
Lalbag qal’asi, Toj Mahaldan ilhomlangan XVII asrdagi toʻliq boʻlmagan Mugʻal qizil qumtosh yodgorligi. U Shoh Jahonning oʻgʻli Aurangzeb tomonidan qurilgan, u keyinchalik Hindistonning Maxarashtra shahrida yana bir Taj nusxasini — Bibi ka Maqbara qurgan.
Taj Masjidi, Dakka yaqinidagi Taj ilhomlantirilgan masjid sanaladi^[2].

Hindiston[tahrir | manbasini tahrirlash]

Hindiston, asl Tojning vatani, butun mamlakat boʻylab tarqalgan bir nechta nusxalarga ega:

Bibi Ka Maqbara, Aurangabad, Maxarashtra; „Dekan Taji“ deb ham ataladigan bu joy Shoh Jahonning oʻgʻli Aurangzeb tomonidan asl Tojdan ustun boʻlishga urinish sifatida qurilgan^[3].
Shahzadi Ka Maqbara, Chota Imambara, Lakxnau, Uttar-Pradesh^[4].
Bangalordagi Taj, balandligi 40 fut va eni 70 fut va 70 fut boʻlgan Toj Mahalning Bannerghatta yoʻlidagi nusxasi, Bangaluru, Malayziya meʼmori Sekar tomonidan 2015-yil sentyabr oyida qurilgan^[5].
Uttar-Pradesh shtatining Bulandshahr tumanidagi Maqbara Yadgare Mohabbat Tajammuli Begum nomli muhabbat yodgorligi 77 yoshli kambagʻal nafaqaxoʻr Fayzul Hasan Kuadri tomonidan uning rafiqasi Marhum Tajammuli Begum xotirasiga Hindistonning shimolidagi qishloqda qurilgan^[6].
Mumbaydagi Vardhman Fantasyland, Maxarashtra shahrida Toj Mahalning miniatyura nusxasi mavjud.

Xitoy[tahrir | manbasini tahrirlash]

Toj Mahalning nusxasi Xitoyning Shenchjen shahrining gʻarbiy qismida joylashgan „Dunyo oynasi“ tematik bogʻida joylashgan.

Indoneziya[tahrir | manbasini tahrirlash]

Padangdagi Al-Hakim masjidi, Gʻarbiy Sumatra^[7].
Jakartadagi Ramli Musofa masjidi^[8].

Quvayt[tahrir | manbasini tahrirlash]

As-Siddiqa Fotima Az-Zahra masjidi kichik masjid va Toj Mahalning nusxasi. U Quvayt xalqaro aeroporti yaqinidagi Dahiya Abdulloh Muborak jamoasida joylashgan.

Malayziya[tahrir | manbasini tahrirlash]

Nusajaya, Johordagi Legoland Malayziya kurortidagi Mini Toj Mahal^[9].

Birlashgan Arab Amirliklari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Toj Mahalning kichik nusxasi BAAning Dubay shahridagi Global qishloqda hind koʻrgazmasi sifatida foydalanilmoqda.
Toj Arabiya — Birlashgan Arab Amirliklarining Dubay shahrida hali qurilmagan 20 qavatli 350 xonali super hashamatli mehmonxona boʻlib, u shishadan yasalgan Toj Mahalning aniq oʻlchamdagi nusxasi boʻlishi rejalashtirilgan. Shisha mehmonxona va uning toʻy zali boshqa hind mavzusidagi ob’ektlar toʻplami bilan toʻldiriladi^[10].

Amerika[tahrir | manbasini tahrirlash]

Shimoliy Amerika[tahrir | manbasini tahrirlash]

Kanada[tahrir | manbasini tahrirlash]

Thomas Foster memorial ibodatxonasi^[11] — Kanada siyosatchisi Thomas Fosterning Ontario shtatidagi Uksbrij shahridagi yodgorligi Toj Mahaldan ilhomlangan^[12].

Qoʻshma Shtatlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Trump Toj Mahal Nyu-Jersi shtatidagi Atlantik-Siti shahridagi 1000 Boardwalk-da joylashgan va Toj Mahaldan keyin modellashtirilgan kazino edi^[13]. U Hard Rock Hotel & Casino Atlantic Cityga aylantirildi
Viskonsin shtatining Milwaukee shahridagi Konkordiya mahallasidagi Tripoli ibodatxonasi ibodatxonasi^[14].
Toj Mahal uyi, Sausalito, Kaliforniya, Kaliforniyadagi Toj Mahaldan ilhomlangan uy qayigʻidir^[15].

Kolumbiya[tahrir | manbasini tahrirlash]

Jaime Duque Park, Tocancipá'da, Bogota Metropolitan hududining munitsipaliteti. Bogʻda Toj Mahalning nusxasi, shuningdek , qadimgi dunyoning yetti moʻjizasining nusxalari mavjud.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

↑ Pakspectator.com. „Bangladesh to have its own Taj Mahal“. 2008-yil 20-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 20-oktyabr.
↑ „Taj Masjid“. Qaraldi: 2016-yil 4-fevral.
↑ „World Heritage Site-Bibi Ka Maqbara, The Taj Of Deccan“. Qaraldi: 4 February 2016. {{cite magazine}}: Cite magazine requires |magazine= (yordam)
↑ „Chhota Imambara“. Qaraldi: 2016-yil 4-fevral.
↑ „Move over Agra, now Bengaluru has a Taj Mahal!“. Qaraldi: 2016-yil 4-fevral.
↑ „Indian builds a Taj Mahal for his wife-BBC Asia“. Qaraldi: 2016-yil 4-fevral.
↑ „Cerita Masjid Al Hakim, Destinasi Wisata Religi di Kota Padang yang Mirip Taj Mahal India“ (id-ID). Padangkita.com (2020-yil 28-oktyabr). Qaraldi: 2020-yil 28-oktyabr.
↑ „Ada Alasan Masjid Ramlie Musofa Dibuat Mirip Taj Mahal“ (2017-yil 24-dekabr).
↑ „Taj Mahal in Legoland-Miniland India“. Qaraldi: 2016-yil 4-fevral.
↑ „Taj Arabia, Arabia's new crown“. Qaraldi: 2016-yil 4-fevral.
↑ Thomas Foster Memorial Temple
↑ „Taj inspired Thomas Foster Memorial“. Qaraldi: 2016-yil 4-fevral.
↑ „Trump Taj“. 2016-yil 5-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 4-fevral.
↑ „Tripoli Shrine Temple“. Qaraldi: 2016-yil 4-fevral. ^{[sayt ishlamaydi]}
↑ „The Taj Houseboat“. Qaraldi: 2016-yil 4-fevral.

[1] Pakspectator.com. „Bangladesh to have its own Taj Mahal“. 2008-yil 20-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 20-oktyabr.

[2] „Taj Masjid“. Qaraldi: 2016-yil 4-fevral.

[3] „World Heritage Site-Bibi Ka Maqbara, The Taj Of Deccan“. Qaraldi: 4 February 2016. {{cite magazine}}: Cite magazine requires |magazine= (yordam)

[4] „Chhota Imambara“. Qaraldi: 2016-yil 4-fevral.

[5] „Move over Agra, now Bengaluru has a Taj Mahal!“. Qaraldi: 2016-yil 4-fevral.

[6] „Indian builds a Taj Mahal for his wife-BBC Asia“. Qaraldi: 2016-yil 4-fevral.

[cerita-7] „Cerita Masjid Al Hakim, Destinasi Wisata Religi di Kota Padang yang Mirip Taj Mahal India“ (id-ID). Padangkita.com (2020-yil 28-oktyabr). Qaraldi: 2020-yil 28-oktyabr.

[8] „Ada Alasan Masjid Ramlie Musofa Dibuat Mirip Taj Mahal“ (2017-yil 24-dekabr).

[9] „Taj Mahal in Legoland-Miniland India“. Qaraldi: 2016-yil 4-fevral.

[10] „Taj Arabia, Arabia's new crown“. Qaraldi: 2016-yil 4-fevral.

[11] Thomas Foster Memorial Temple

[12] „Taj inspired Thomas Foster Memorial“. Qaraldi: 2016-yil 4-fevral.

[13] „Trump Taj“. 2016-yil 5-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 4-fevral.

[14] „Tripoli Shrine Temple“. Qaraldi: 2016-yil 4-fevral. ^{[sayt ishlamaydi]}

[15] „The Taj Houseboat“. Qaraldi: 2016-yil 4-fevral.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]