Metion

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Metion (qadimgi yunoncha: Μητίων, „oqil“[1]) — Attika siklidagi qadimgi yunon mifologiyasining qahramoni, Afina qiroli Erexteyning oʻgʻli yoki nabirasi. Uning oʻgʻillari Metionidlar Afinada qirol hokimiyatini vaqtincha qoʻlga oldi. Baʼzi manbalarda Metion Dedalning otasi deb ataladi.

Mifologiyada[tahrir | manbasini tahrirlash]

Metion Afina qirollik oilasiga tegishli edi. Eski mualliflar uning kelib chiqishi tafsilotlarini turli yoʻllar bilan xabar qiladi. Psevdo-Apollodor, shuningdek, Samoslik Asiy (uning fikrini Pavsaniy aytgan) va Aflotunning Alkibiyadasiga sxoliya muallifi Ferekidlarga koʻra, Metion Afina shohi Erextey va uning rafiqasi Praksifeyaning uchta oʻgʻlining kenjasi, Kekrops, Pandora, Prokris, Kreuza, Xtoniya va Orifiyaning ukasi edi[2]. Mifning ushbu versiyasiga koʻra, Evpalam („usta“[1]) Metionning oʻgʻli edi. Biroq, Metion Erexteyning oʻgʻli emas, balki nabirasi boʻlgan yana bir versiya mavjud — yo bir avlod oʻsib kelayotgan oʻsha Evalam orqali (Sitsiliyalik Diodor[3] tomonidan), yoki Kekrops orqali (sxoliy muallifi tomonidan Gomerning „Iliada“siga). Tadqiqotchilarning fikricha, birinchi versiya qadimgi anʼananing eski tarmogʻi, ikkinchisi esa kichikroq va yangirogʻi bilan boʻgliq[4].

Baʼzi mualliflar (Sitsiliyalik Diodor, Ferekid, Aflotun) mashhur usta Dedalni Metionning yana bir oʻgʻli deb atashadi. Psevdo-Higinda bu qahramon Evpalamning oʻgʻli boʻlib chiqadi[1] va Pavsaniy u haqida gapirar ekan, hech qanday versiyani[4] tanlamaslik uchun boshqa manbaga murojaat qiladi: unga koʻra, Dedal „Metionidlar deb atalmish qirollik zotidan“[5]. Biroq, boshqa joyda, Pavsaniy Dedalni Palamaon oʻgʻli deb ataydi[5].

Metion Alkippe yoki Ifinoy bilan turmush qurgan. Psevdo-Apollodor va Pavsaniy Metion oʻgʻillari haqida ular amakivachchalari Pandionni Afinadan quvib chiqardilar va qirol hokimiyatini qoʻlga kiritdilar, deb yozadi. Pandionning oʻgʻillari (shu jumladan, Egey ham) uning oʻlimidan soʻng Afinaga qaytib, oʻz navbatida shoh boʻlishdi[5][2]. Tadqiqotchilarning fikriga koʻra, bu voqealarning barchasi va Metionning shaxsiyati boshqa Kekrops va boshqa Pandion tufayli Afina qirollari roʻyxatining sunʼiy ravishda uzaytirilishini oqlash uchun qadimgi ertakchilar tomonidan oʻylab topilgan boʻlishi mumkin. Xayoliy hukmronlik shunaqa qilib voqealar bilan toʻldiriladi[4].

Afsonaning bir versiyasiga koʻra, Metion Istmadagi shaharning eponimi boʻlgan Sikionning otasi edi. Ushbu versiyani Samoslik shoir Asiy qoʻllab-quvvatlagan, Gesiod esa Sikionni Erexteyning oʻgʻli va Ivikni Pelopning oʻgʻli deb hisoblagan. Tadqiqotchilar bu yerda muhim madaniy va tarixiy fonni koʻrishadi: Metionning otaligi versiyasi Sikion shahrini Dedalga yaqinlashtirdi hamda mahalliy yogʻoch oʻymakorligi va fil suyagining Attika bilan qarindoshligini koʻrsatdi.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Гигин 2000.
  2. ↑ 2,0 2,1 Аполлодор 1972.
  3. ↑ Диодор Сицилийский 2005.
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 Burckhardt 1932.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 Павсаний 2002.

Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Аполлодор. Мифологическая библиотека. Наука, 1972. 
  2. Гигин. Мифы. Алетейя, 2000. ISBN 5-89329-198-О. 
  3. Диодор Сицилийский. Историческая библиотека. М.: Алетейя, 2005. ISBN 5-89329-716-4. 
  4. Павсаний. Описание Эллады. М.: Ладомир, 2002. ISBN 5-86218-298-5. 
  5. Burckhardt. Metion 1 // Paulys Realencyclopädie der classischen Altertumswissenschaft. — 1932. — Bd. XV, 2. — Kol. 1408—1409.
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Metion&oldid=2627112" dan olindi