Malala jamgʻarmasi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Malala jamgʻarmasi
Ishga tushgan sanasi 2013-yil
Joylashuvi Vashington, AQSh
Asoschi(lar)i

Malala Yousafzai

Ziauddin Yousafzai
Direktori Suzanne Ehlers
Ishchilar soni 48
Vebsayti malala.org

Malala jamgʻarmasi qizlar taʼlimini himoya qiluvchi xalqaro, notijorat tashkilotdir. U pokistonlik ayollar taʼlimi faoli va eng yosh Nobel mukofoti laureati Malala Yusufzay va uning otasi Ziauddin tomonidan asos solingan[1][2][3]. Tashkilotning belgilangan maqsadi har bir qiz uchun 12 yil bepul, xavfsiz va sifatli taʼlim olishini taʼminlashdan iborat[4]. 2020-yil holatiga koʻra, tashkilot 48 xodimga ega va Afgʻoniston, Braziliya, Efiopiya, Hindiston, Livan, Nigeriya, Pokiston va Turkiya boʻylab ishlaydigan 58 advokatni qoʻllab-quvvatlaydi[5][6].

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

2013-yilda Malala jamgʻarmasiga birinchi hissa Anjelina Joli tomonidan kiritilgan boʻlib, u 200 000 AQSh dollari miqdoridagi shaxsiy xayriya mablagʻini Pokistonning Svat vodiysidan boʻlgan qizlarning taʼlimini moliyalashtirishga sarflagan[7][8].

2014-yilda Malala jamg‘armasi Keniya [9] qishloqlarida barcha qizlar uchun o‘rta maktab qurishga yordam berdi, shuningdek, Shimoliy Vaziristondagi mojaro va 2014-yildagi suv toshqinlaridan qochgan bolalar uchun Pokistonda o‘quv qurollari va davomiy taʼlimni taqdim etdi[10].

2015-yilda Syerra-Leone hukumati Ebola epidemiyasi sababli maktablarni yopganida, Malala jamgʻarmasi radiolar sotib oldi va 1200 nafar qizlarga oʻqishni davom ettirish uchun sinf xonalari yaratdi[11][12]. Malalaning Nigeriyadagi qizlarni himoya qilishiga asoslanib[13] Malala jamgʻarmasi Boko Haram tomonidan oʻgʻirlanib, ozod qilingan Chibok oʻquvchi qizlariga oʻrta taʼlimni yakunlash uchun toʻliq stipendiya vaʼda qildi[14]. 2015-yilning 12-iyulida 18 yoshga to‘lgan Malala Suriya chegarasi yaqinidagi Livanning Bekaa vodiysi o‘rta maktabini Malala jamg‘armasi orqali suriyalik qochqinlar uchun moliyalashini eʼlon qildi[15][16].

2016-yilda Malala oʻzining tugʻilgan kunida Dadaab qochqinlar lageriga tashrif buyurdi. Malala qochqin qizlarning bitiruv marosimida qatnashdi[17]. 2016-yil dekabr oyida Bill va Melinda Geyts jamgʻarmasi Malala jamgʻarmasiga rivojlanayotgan mamlakatlardagi taʼlim qahramonlarini qoʻllab-quvvatlash uchun Taʼlim chempioni tarmogʻini ishga tushirishda yordam berish uchun 4 million dollar ajratdi[18][19].

2017-yilda Malala jamgʻarmasi Newsweek „mahalliy aholi tomonidan boshqariladigan taʼlimni himoya qilish dasturlari“ deb taʼriflagan investitsiya loyihalarini sezilarli darajada kengaytirdi va kelgusi oʻn yil ichida yiliga 10 million dollargacha mablagʻ ajratishni rejalashtirdi"[20]. Yangi grantlar qatoriga Afgʻonistonda oʻqituvchilarni yollash va oʻqitishni qoʻllab-quvvatlash boʻyicha loyiha[21][22] hamda Nigeriyadagi mahalliy faollarni xalq taʼlimini 9 yildan 12 yilgacha oshirish kampaniyasini qoʻllab-quvvatlash ham kiradi[23].

2018-yilda Apple Inc. Hindiston va Lotin Amerikasidagi kengayishni moliyalashtirish va 100 000 dan ortiq qizlarni oʻqitish maqsadida texnologiya, oʻquv dasturlari boʻyicha yordam va siyosat tadqiqotlarini taqdim etish uchun Malala jamgʻarmasi bilan hamkorlik qildi[24][25][26][27][28]. Bundan tashqari, Braziliyada Apple Developer Academy bilan aloqa oʻrnatildi[29].

Dasturlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Taʼlim chempioni tarmogʻi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Malala jamgʻarmasi butun dunyo boʻylab qizlarning oʻrta taʼlimini rivojlantirish uchun mahalliy himoyachilar va dasturlarni qoʻllab-quvvatlaydi[30]. Hozirgi kunda Malala jamgʻarmasi uchun ustuvor davlatlar Afgʻoniston, Braziliya, Efiopiya, Hindiston, Livan, Nigeriya, Pokiston va Turkiyadir[31][32]. Pokiston uchun chempionlardan biri Gulalai Ismoil boʻlib, Yusufzay 2011-yilda shugʻullangan Aware Girls tashkiloti raisi[33][34].

Tadqiqot va targʻibot[tahrir | manbasini tahrirlash]

Malala, Ziauddin, Malala jamgʻarmasi xodimlari, Taʼlim chempioni tarmogʻi aʼzolari va yosh taʼlim faollari konferensiyalarda qatnashadilar va qizlarning taʼlimini himoya qilish uchun siyosiy rahbarlar bilan uchrashadilar[35][36][37][38]. Targʻibot maqsadlari qizlarning taʼlimini moliyalashtirishni koʻpaytirish[39] va erta turmushga chiqish, bolalar mehnati, nizolar va gender kamsitish kabi qizlarni maktabdan toʻxtatuvchi toʻsiqlarni bartaraf etishdan iborat[40]. Malala jamgʻarmasi Brukings instituti, Jahon banki va taraqqiyot natijalari bilan hamkorlikda qizlarning oʻrta taʼlimi boʻyicha tadqiqot olib bordi.

2018-yil iyun oyida Malala jamg‘armasi G7 mamlakatlari va Jahon bankidan qizlarning taʼlim olishi uchun 2,9 milliard dollar mablag‘ ajratishga yordam berdi[41][42].

Assambleya[tahrir | manbasini tahrirlash]

2018-yil iyul oyida Malala jamg‘armasi qizlar uchun „Assembly“ nomli raqamli nashrni ishga tushirdi[43][44]. Malala jamgʻarmasi 2020-yilda Web toifasida elektron pochta xabarnomasi uchun Webby mukofotini qoʻlga kiritdi[45].

Ommaviy madaniyatda[tahrir | manbasini tahrirlash]

Tashkilot 2015-yilda Amerikaning "<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/He_Named_Me_Malala" rel="mw:ExtLink" title="He Named Me Malala" class="cx-link" data-linkid="151">He Named Me Malala</a>" hujjatli filmida va Malalaning "Men Malalaman" nomli avtobiografiyasida tasvirlangan.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ Hauser. „Malala Yousafzai Announces Grant for Girls' Education“. The New York Times (2013-yil 5-aprel). Qaraldi: 2018-yil 27-avgust.
  2. ↑ Whitcraft. „Malala Yousafzai Is Grateful for Her 'Second Life,' Creates Malala Fund for Girls' Education“. ABC News (2013-yil 4-fevral). Qaraldi: 2018-yil 29-avgust.
  3. ↑ Leber. „How Teenage Activist Malala Yousafzai Is Turning Her Fame Into A Movement“. Fast Company (2015-yil 1-sentyabr). Qaraldi: 2018-yil 27-avgust.
  4. ↑ Ong. „Apple partners with Malala Yousafzai's Malala Fund to help advance girls' education“. The Verge (2018-yil 22-yanvar). Qaraldi: 2018-yil 28-avgust.
  5. ↑ „Malala Fund Staff“. Malala Fund. Qaraldi: 2020-yil 30-iyul.
  6. ↑ „Malala Fund welcomes 22 advocates as Education Champions and expands into Ethiopia“. Malala Fund. Qaraldi: 2020-yil 30-iyul.
  7. ↑ Frith. „Angelina Jolie Donates $200,000 To Malala Fund“. Huffington Post (2013-yil 5-aprel). Qaraldi: 2018-yil 27-avgust.
  8. ↑ Barker. „Malala announces first grant from fund set up in her name“. ITV News (2013-yil 5-aprel). Qaraldi: 2018-yil 29-avgust.
  9. ↑ Smith. „Malala takes education bid to Kenya“. Times of Malta (2014-yil 5-iyul). Qaraldi: 2018-yil 28-avgust.
  10. ↑ „Malala Fund Giving 2014: Who You Helped Support“. Malala Fund (2015-yil 14-yanvar). 2018-yil 10-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 28-avgust.
  11. ↑ Poon. „Now This Is An Example Of Truly Educational Radio“. National Public Radio (2015-yil 18-fevral). Qaraldi: 2018-yil 28-avgust.
  12. ↑ „World Radio Day“. Malala Fund (2015-yil 9-fevral). 2018-yil 16-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 28-avgust.
  13. ↑ Umar. „Malala speaks out against Boko Haram in Nigeria“. USA Today (2017-yil 19-iyul). Qaraldi: 2018-yil 28-avgust.
  14. ↑ Levs. „Malala's letter to Nigeria's abducted schoolgirls: 'solidarity, love, and hope'“. CNN (2015-yil 13-aprel). Qaraldi: 2018-yil 28-avgust.
  15. ↑ Westall. „Nobel winner Malala opens school for Syrian refugees“. Reuters (2015-yil 13-iyul). Qaraldi: 2018-yil 28-avgust.
  16. ↑ Mendoza. „Malala Yousafzai's birthday request: investment in 'books, not bullets'“. The Christian Science Monitor (2015-yil 13-iyul). Qaraldi: 2018-yil 29-avgust.
  17. ↑ Opile. „Malala Celebrates her 19th Birthday with Refugees in Dadaab“. UNHCR (2016-yil 12-iyul). Qaraldi: 2018-yil 28-avgust.
  18. ↑ „The Malala Fund – Bill & Melinda Gates Foundation“. Bill & Melinda Gates Foundation (2016-yil dekabr). Qaraldi: 2018-yil 27-avgust.
  19. ↑ „Malala Fund Partners“. Malala Fund. Qaraldi: 2018-yil 27-avgust.
  20. ↑ Gidda. „Malala Yousafzai's New Mission: Can She Still Inspire as an Adult?“. Newsweek (2017-yil 1-oktyabr). Qaraldi: 2018-yil 28-avgust.
  21. ↑ Hicks. „Tough school? War, illiteracy and hope in Afghanistan“. BBC (2017-yil 14-iyun). Qaraldi: 2018-yil 28-avgust.
  22. ↑ Yousafzai. „Teachers are nation-builders. Developing countries must invest in them properly“. The Guardian (2017-yil 9-oktyabr). Qaraldi: 2018-yil 28-avgust.
  23. ↑ „INTERVIEW: In fighting for girls' education, UN advocate Malala Yousafzai finds her purpose“. UN News (2017-yil 5-oktyabr). Qaraldi: 2018-yil 28-avgust.
  24. ↑ Reilly. „Apple Is Partnering With Malala's Non-Profit to Educate More Than 100,000 Girls“. Time Magazine (2018-yil 22-yanvar). Qaraldi: 2018-yil 27-avgust.
  25. ↑ Gallucci. „Apple becomes Malala Fund's first Laureate partner“. Mashable (2018-yil 22-yanvar). Qaraldi: 2018-yil 29-avgust.
  26. ↑ Carbone. „Apple teams up with Malala Fund to educate more than 100,000 girls worldwide“. Fox News (2018-yil 23-yanvar). Qaraldi: 2018-yil 27-avgust.
  27. ↑ „Apple teams with Malala Fund to support girls' education“. Apple Inc. (2018-yil 21-yanvar). Qaraldi: 2018-yil 27-avgust.
  28. ↑ Dickey. „Apple partners with Malala Fund to help girls receive quality education“. TechCrunch (2018-yil 22-yanvar). Qaraldi: 2018-yil 10-sentyabr.
  29. ↑ Dickey. „Apple and Malala Fund take new step into Latin America to give girls a full education“. Independent (2018-yil 22-iyul). Qaraldi: 2018-yil 10-sentyabr.
  30. ↑ Van Oot. „What Happens When The World's Most Famous Teen Activist Grows Up?“. Refinery29 (2017-yil 9-may). Qaraldi: 2018-yil 27-avgust.
  31. ↑ „Education Champion Network | Malala Fund“ (en-US). www.malala.org. Qaraldi: 2019-yil 26-iyun.
  32. ↑ Carolina Moreno. „A estratégia de Malala para colocar 130 milhões de meninas na escola“. O Globo (2018-yil 16-iyul). Qaraldi: 2018-yil 10-sentyabr.
  33. ↑ Plackis-Cheng. „Aware Girls“. Impactmania. Qaraldi: 2018-yil 14-dekabr.
  34. ↑ Briggs. „The Peshawar women fighting the Taliban: 'We cannot trust anyone'“. The Guardian (2015-yil 13-oktyabr). Qaraldi: 2018-yil 13-dekabr.
  35. ↑ „Malala Fund Advocacy“. Malala Fund. Qaraldi: 2018-yil 27-avgust.
  36. ↑ Heil, Emily. „Malala Yousafzai visits Capitol Hill to advocate for girls' education“. The Washington Post (2015-yil 23-iyun). Qaraldi: 2018-yil 29-avgust.
  37. ↑ „15 women speak up on the power of education“. Global Partnership for Education (2018-yil 9-mart). Qaraldi: 2018-yil 29-avgust.
  38. ↑ Rolenc. „From Yemen to the United Nations: St. Kate's student advocates for women's education“. St. Catherine University News (2016-yil 3-oktyabr). Qaraldi: 2018-yil 29-avgust.
  39. ↑ Royle. „G20 Will Never Get Women to Work Without Investing in Girls' Education“. News Deeply (2017-yil 21-iyun). 2020-yil 19-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 10-sentyabr.
  40. ↑ Watson. „Emma Watson and Malala Yousafzai: two activists on how empowering women begins with education“. Vogue Australia (2018-yil 8-mart). Qaraldi: 2018-yil 28-avgust.
  41. ↑ „$3 billion pledged for girls education at G7, delighting Malala“. The Economic Times (2018-yil 10-iyun). Qaraldi: 2018-yil 28-avgust.
  42. ↑ Mohamed. „MALALA FUND ADVOCACY: The key to unlocking girls' potential“. The Global Governance Project (2018-yil 6-iyun). 2018-yil 11-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 10-sentyabr.
  43. ↑ „Assembly Issue Archive“. Malala Fund. 2020-yil 11-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 28-avgust.
  44. ↑ Seshadri. „Malala Yousafzai's global non-profit launches a new digital publication“. Vogue India (2018-yil 6-iyul). Qaraldi: 2018-yil 28-avgust.
  45. ↑ Kastrenakes. „Here are all the winners of the 2020 Webby Awards“ (en). The Verge (2020-yil 20-may). Qaraldi: 2020-yil 22-may.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Malala_jamgʻarmasi&oldid=4101036" dan olindi