Knered tinchlik shartnomasi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Knered tinchligi (dat. Knærødfreden; shved. Knäredfreden) — 1611-1613-yillardagi Daniya-Shved urushini tugatgan tinchlik shartnomasi.

Tinchlik muzokaralari 1612-yilning qishida Smoland va Halland chegarasida boshlangan va bir yarim oy davom etgan. Shvetsiya tomonidan rikskansler Aksel Oksenshern va Riksrod aʼzolari Nils Belke, Gustav Stenbok va Henrik Gorn, Daniya tomonidan K. Friis va Daniya Riksrodining yana uchta aʼzosi vakillik qilishgan. Muzokaralar davomida Daniya vakillari Kneredda, shvedlar esa chegaradan 10 km uzoqlikda joylashgan Ulfsbek rezidensiyasiga joylashgan. Muzokaralar Daniya-Shvetsiya chegarasi vazifasini oʻtagan daryo ustidan oʻtgan koʻprikda boʻlib oʻtgan. Vositachi sifatida ingliz elchilari J.Spens va R. Anstruter qatnashishgan.

20-yanvar kuni shartnoma imzolangan. 1570-yilgi Shtettin shartnomasini tasdiqlashdan tashqari, tomonlar urush paytida egallab olingan yerlarni bir-birlariga qaytarishga vaʼda berishgan (Shvetsiya — Yemtland va Xeryedalen , Daniya — Kalmar va Elanddagi Borgolmni). Shvetsiya tomonidan harbiy xarajatlarni toʻlash garovi sifatida (1 million riksdaler), Daniya 6-yil davomida Elvsborg , Nua va Gamla-Lyodyose shaharlarini, shuningdek, Gyoteborg va Vesteryotland xeradlari Askim, Xising, Sevedal , Bollebyugd, Ale, Vetle va Flundrelarni barcha daromadlari bilan tutib turgan.

Shvetsiya Ezeldagi Zoneburg qal’asiga boʻlgan daʼvosidan voz kechgan va Daniyaning Titis-fyord (Tyus-fyord) va Varanger-fyordlar orasidagi hududdagi Loparlardan soliq yigʻish huquqini tan olgan. Ikkala qirolga ham oʻzlarining gerblarida uchta tojdan foydalanishga ruxsat berilgan, yagona sharti shundaki — ular oʻzaro hududiy daʼvo qilish huquqini bermagan. Shvetsiyaning barcha fuqarolari endi Daniya davlatida erkin savdo qilishlari mumkin edi va aksincha. Shvetsiya kemalari endi zund boji uchun toʻlov qilishlari shart boʻlmagan.

Tinchlik Angliya qiroli Yakov I tomonidan kafolatlangan.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Bexell S. P. Hallands tarixi va beskrivning. — Goteborg, 1931-yil.
  • Nordisk familjebok. B.11. — Stokgolm, 1914-yil.
  • Salmonsens konversationsleksikon, B. 14. — Kobenhavn, 1923-yil.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]