Karintiya (gertsoglik)
Karintiya gertsogligi (nemischa: Kärnten, lotincha: Carantania, Carantanum) — Muqaddas Rim imperiyasining hududiy knyazliklaridan biri va Avstriya-Vengriyaning qirollik yeri. 976-1806-yillarda Muqaddas Rim imperiyasining hududiy knyazliklaridan biri boʻlgan. Uning oʻtmishdoshlari Karantaniya slavyan knyazligi (VII-IX asrlar) va Karolinglar imperiyasi tarkibidagi Karantaniya gertsogligi (IX-X asrlar) edi. Karintiya gertsogligi 1269-yilgacha mustaqil boʻlib qoldi, shundan soʻng, u dastlab Chexiya qirollari, keyin esa Tirol graflari nazoratiga oʻtdi. 1335-yilda Karintiya Avstriyaning Gabsburg hukmronligiga qoʻshildi va keyinchalik Avstriya monarxiyasining qirollik yerlaridan birini tashkil etdi. 1918-yilda Karintiya gertsogligidan Avstriya Respublikasi tarkibida Karintiya federal davlati tashkil topdi.
Antik davr[tahrir | manbasini tahrirlash]
Qadimgi davrlarda Karintiya hududi Norik (hozirgi Klagenfurt yaqinida) markazi bilan Norikum kelti qirolligining bir qismi edi. XIX asr olimlari „Karintiya“ nomini kelt tillaridan olishga harakat qilishdi va uni „keltik karant“ — doʻsti, qarindoshi yoki keltik-illirian karnay — tosh, qoya soʻzlariga birlashtirdilar. Rim davrida Karintiyada Karni qabilasi yashagan. Baʼzi tarixchilar bu qabilani Gallarga[1], baʼzilarini Adriatika Venetiga bogʻlagan[2]. Uning tili uzoqdan italiyaliklar va kelt tillari bilan bogʻliq boʻlgan[3].
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ Gianna G. Buti e Giacomo Devoto, Preistoria e storia delle regioni d’Italia, Sansoni Università, 1974, pagina 56.
- ↑ Wilkes, J. J. The Illyrians, 1992, ISBN 0631198075, page 183.
- ↑ Sir William Smith (ed.), Dictionary of Greek and Roman geography, Volume 1, p. 522