Jazoir dinori

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Jazoir dinori — Jazoirning milliy valyutasi. 100 santimetrga bo'lingan.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

1962-yilda mustaqillikka erishgunga qadar mamlakatning pul birligi Jazoir franki edi. Mustaqillikka erishgach, Jazoir 1964-yilda oʻz pul birligi — Jazoir dinorini muomalaga kiritdi[1].

1994-yil aprel-sentyabr oylarida dinorning qadrsizlanishi va valyuta kursining joriy etilishi davrida Jazoir dinori 60% dan ortiq qadrsizlandi. 1998-yil uchun byudjetni hisoblashda uning kursi 58 dinor = 1 dollar deb baholangan. 1999-yil uchun 59,5 dinor = 1 dollargacha qadrsizlanishi rejalashtirilgan edi. 1999-yil mart oyida dollarning rasmiy kursi 64,55 dinor edi[2].

Tangalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Asosiy muomalada 5, 10, 20, 50 dinorlik tangalar mavjud. Kamdan-kam hollarda 1, 2 va 100 dinorlik tangalar, shuningdek, maxsus, esdalik pullaridan foydalaniladi. ¼ va ½ dinor nominalidagi tangalar muomalada deyarli uchramaydi.

  • 10 dinor namunasi 1979, 1981, alyuminiy bronza

Old yuzi - chiziqli aylanada "البنك المركزي الجزائري" yozilgan. Teskari - chiziqli aylanada, zarb qilingan yil va nominal "10/دنانير" yozilgan. Og'irligi 11,37 g, qalinligi 2,29 mm

Banknotalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Muomalada turli yillardagi 100, 200, 500, 1000 va 2000 dinorlik banknotalar mavjud.

1977-yilgacha chiqarilgan barcha nominaldagi banknotalar bekor qilindi. Nominal qiymati 100 dinor bo'lgan banknotalar tanga bilan almashtiriladi.

Muomaladagi banknotalar
Rasm Denominatsiya
(dinor)
Asosiy
ranglar
O'lchamlari
(mm)
Tavsif Chiqarish
Old tomoni Orqa tomon Old tomoni Orqa tomon
100 ko'k
ko'k
155×72 qadimiy masjid, qaldirg‘och qadimiy bino, kema 1981-yil 1-noyabr
ko'k qadimiy masjid 1982-yil 8-iyun
ko'k 130x72 arab jangchilari eski yelkanli kema 1992-yil 21-may
200 jigarrang shon-shuhrat va shahidlik yodgorligi
Jazoirda
Konstantindagi ko'prik 1983-yil 23-mart
jigarrang
yashil
140×72 Qur'on o'rganish sahnasi masjid 1992-yil 21-may
500 pushti
binafsha
150x72 fil ustidagi jangchilar Tipasdagi Rim qabri 1992-yil 21-may
1998-yil 10-iyun
500 pushti
binafsha
150x72 Birinchi Jazoir sun'iy yo'ldoshi "Alkomsat-1" sun'iy yo'ldosh antennalari; ko'prik 2018-yil 1-noyabr
1000 qizil
yashil
160×72 bufalo boshi;
platodan olingan qoyatosh rasmlari
Tassilin Adjer
Ahaggar platosi;
antilopaning tosh o'ymakorligi
1992-yil 21-may
1998-yil 10-iyun
arab ligasining emblemasi;
platodan olingan qoyatosh rasmlari
Tassilin Adjer
2005-yil 22-mart
ko'k
qizil
Jazoirdagi Katta masjid dastgoh;
arabcha choynak
2018-yil 1-dekabr
2000 ko'k-yashil
jigarrang
binafsha
yo'q universitet;
DNKning qo'sh spiral;
laboratoriyadagi tadqiqotchilar
ko'p qavatli turar-joy binosi 2011-yil 24-yanvar
Banknotlarda ko'rsatilmagan o'zgartirishlar chiqarilgan sanalar kursiv bilan belgilanadi.

Eng tez-tez muomalada bo'lgan tangalar 5 dinor yoki undan yuqori tangalardir. 1990-yillarning boshlarida kapitalistik iqtisodiyotga oʻtish davrida mamlakat boshiga tushgan inflyatsiya tufayli dinorning sent yoki franklari muomaladan chiqarildi. 1 va 2 dinorlik tangalar esa kamdan-kam qoʻllaniladi. Biroq, narxlar hali ham sentlarda ko'rsatiladi va kundalik suhbatlarda qo'llaniladi.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ВСМ 1987.
  2. „geo2000.nm.ru — Алжир. Макроэкономика“. 2008-yil 17-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 1-may.

Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]