Finlandiya milliy muzeyi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Finlandiya Milliy muzeyi ( fin: Kansallismuseo , Swedish ) Finlandiya tarixini tosh davridan to hozirgi kungacha bo'lgan obyektlar va madaniy tarix orqali taqdim etadi. Finlandiya milliy roman uslubidagi bino Xelsinki markazida joylashgan va Finlandiya merosi agentligining bir qismidir (2018-yilgacha Milliy antikvarlar kengashi), Madaniyat va taʼlim vazirligi huzurida bo'lgan. [1]

Bino[tahrir | manbasini tahrirlash]

Binoning asl eskizi

Milliy muzey binosi Gesellius, Lindgren, Saarinen arxitektor kompaniyasi tomonidan loyihalashtirilgan. Binoning tashqi ko'rinishi Finlandiyaning o'rta asr cherkovlari va qal'alarini aks ettiradi. Arxitektura milliy romantizmga, interyer esa asosan art nouveauga tegishli. Muzey 1905-yildan 1910-yilgacha qurilgan va 1916-yilda jamoatchilik uchun ochilgan. [2] Muzey 1917-yilda Finlandiya mustaqillikka erishganidan keyin Finlandiya milliy muzeyi nomini oldi. Oxirgi mukammal ta'mirdan so'ng muzey 2000-yil iyul oyida qayta ochildi [3]

Bino tafsilotlari
  • Ayiq haykali, 1910-yil Emil Vikström tomonidan yaratilgan
    Ayiq haykali, 1910-yil Emil Vikström tomonidan yaratilgan
  • Minora
    Minora
  • Binoning boshqa tomoni
    Binoning boshqa tomoni
  • Kichik minora
    Kichik minora
  • Hayvonlar tasviri tushirilgan relyefli yana bir minora
    Hayvonlar tasviri tushirilgan relyefli yana bir minora
  • Old eshik
    Old eshik
  • Orqa eshik
    Orqa eshik

Muzeyning kirish zali shiftida Akseli Gallen-Kallela tomonidan chizilgan milliy epik Kalevala mavzusidagi shift freskalari mavjud bo'lib, ularni kirish to'lovisiz ko'rish mumkin. 1928-yilda chizilgan freskalar Gallen-Kallela tomonidan 1900-yilda Parij Jahon ko‘rgazmasining Finlandiya pavilyonida chizilgan freskalar asosida yaratilgan [3]

Akseli Gallen-Kallelaning 1928-yildagi freskalari kirish zalida
  • Kirish zali
    Kirish zali
  • Samponi zarb qilish
    Samponi zarb qilish
  • Ilmarinen ilonlar dalasini haydashda
    Ilmarinen ilonlar dalasini haydashda
  • Buyuk Pike
    Buyuk Pike
  • Sampo himoyasi
    Sampo himoyasi

Ko'rgazmalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Milliy muzeyning doimiy ko'rgazmalari qismlarga bo'lingan. Tangalar, medallar, ordenlar va bezaklar, kumush, zargarlik buyumlari va qurol -yarog'lar kolleksiyalari mavjud. Finlandiyaning tarixdan oldingi tarixi, Finlandiya jamiyati va madaniyatining rivojlanishi o'rta asrlardan 12-asrdan 20-asr boshlarigacha Shvetsiya qirolligi davridan Rossiya imperiyasi davrigacha, Finlandiya xalq madaniyati 18-19-asrlarda qishloqda hayot kechirilgan.

Kolleksiyalar, shuningdek, Koloradodagi qoya turar-joylaridan Mesa Verde artefaktlarini o'z ichiga olgan. Bular muzeyga finlandiyalik shved tadqiqotchisi Gustaf Nordenskiöld tomonidan sovg'a qilingan. Ular Qo'shma Shtatlardan tashqarida Mesa Verde buyumlarining eng keng to'plamini va Amerika qit'asidan tashqarida mahalliy Amerikaning eng katta kolleksiyalaridan birini o'z ichiga olgan. [4] 2019-yilda artefaktlarning bir qismini Amerika Qo‘shma Shtatlarining tub aholisi vakillariga qaytarishga qaror qilindi, shu bilan birga 600 ga yaqin buyumni saqlash va ko‘rgazmaga qo‘yishga kelishib oldi. [5][6]

Kumush xonada gaz portlashi[tahrir | manbasini tahrirlash]

2006-yil 23-yanvar dushanba kuni Kumush xonadagi Milliy muzeyda portlash sodir bo'ldi, bu portlash suvning quritilgan drenaji orqali drenajdan supurgi shkafiga oqishi va tozalash shkafidagi elektr taqsimlash kabinasidan uchqun chiqishi natijasida yuzaga kelgan. Metanning ikkita manbasi bor edi; yaqin atrofdagi Museokatu ko'chasi ostidagi gaz quvuridan sizib chiqishi yoki kanalizatsiyada o'z-o'zidan paydo bo'lgan gaz. Keyinchalik politsiya tekshiruvlari sabab gaz quvurining sizib chiqishi ekanligini aniqladi. Muzeyning Kumush xonasidagi 200 dan ortiq kumush buyumlardan aksariyat vitrinalar va 49 dona portlash natijasida shikastlangan, garchi ularning aksariyati yengil bo'lsa-da. Hech kim jabrlanmadi. [7][8] Xuddi shu yili barcha obyektlar muvaffaqiyatli ta'mirlandi. Kumush xona 2007-yil boshida yana jamoatchilik uchun ochildi.

Galereya[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Bo'yalgan shisha
    Bo'yalgan shisha
  • Fin tosh davri kolleksiyasi
    Fin tosh davri kolleksiyasi
  • Fin bronza yoki temir davri kolleksiyasi
    Fin bronza yoki temir davri kolleksiyasi
  • O'rta asr Finlandiya xristian san'ati
    O'rta asr Finlandiya xristian san'ati
  • Qurol va zirhlar to'plami
    Qurol va zirhlar to'plami
  • Qurol (va orqada kumush idishlarda) kolleksiyasi
    Qurol (va orqada kumush idishlarda) kolleksiyasi
  • Suontaka qilichi
    Suontaka qilichi
  • Dasturxon idishlari
    Dasturxon idishlari
  • Har xil obyektlar
    Har xil obyektlar
  • Perniö Dress [fi]
    Perniö Dress [fi]
  • Katta mebel va rasmlar
    Katta mebel va rasmlar
  • Aleksandr I oʻrindigʻi Porvoo dietasida ishlatilgan, dastlab Sankt-Pol. Peterburg 1797-yilda
    Aleksandr I oʻrindigʻi Porvoo dietasida ishlatilgan, dastlab Sankt-Pol. Peterburg 1797-yilda
  • Muzey do'koni va dam olish xonasi
    Muzey do'koni va dam olish xonasi

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ Finnish National Board of Antiquities web site.
  2. ↑ „Historiaa“. Kansallismuseo. Qaraldi: 2020-yil 29-iyun.
  3. ↑ 3,0 3,1 „National Museum of Finland“. The European Museums Network. Qaraldi: 2020-yil 29-iyun.
  4. ↑ FitzGerald, Michael C., "The Majesty of Mesa Verde" in Wall Street Journal, 13 March 2009, p. W12.
  5. ↑ „Mesa Verde“. Kansallismuseo. Qaraldi: 2020-yil 1-iyul.
  6. ↑ „Finland to repatriate American Indian artefacts to the United States from its national collections“. Kansallismuseo (2019-yil 3-oktyabr). Qaraldi: 2020-yil 1-iyul.
  7. ↑ „Kansallismuseon räjähdys johtui maakaasusta“. Ilta-Sanomat (2006-yil 17-fevral). Qaraldi: 2020-yil 29-iyun.
  8. ↑ Kokko, Karri. „Museot elävät monenlaisten vaarojen alaisina“. Suomen Kuvalehti (2009-yil 20-mart). Qaraldi: 2020-yil 29-iyun.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Finlandiya_milliy_muzeyi&oldid=3835786" dan olindi