Easy Jet (ot)

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Easy Jet — 1967-yilda tugʻilgan amerikalik kvartal oti boʻlib (1967-1992), Amerika Quarter Horse Association (yoki AQHA) shon-shuhrat zali aʼzosi boʻlgan ikkita otdan biri edi. Oʻsha davr aʼzolarining avlodlaridir. Easy Jet chorak ot poygalari uchun eng yuqori poyga boʻlgan 1969-yilgi All American Futurity musobaqasida gʻolib chiqdi va oʻsha yili chorak poygada jahon chempioni deb topildi. U oʻsha paytda berilgan eng yuqori tezlik reytingini oldi — AAAT. 38 tadan 27 tasida gʻalaba qozonganidan keyin Ikki yillik poygada u poyga yoʻlidan chiqib, naslchilik aygʻiriga aylandi.

Ota sifatida u All American Futurity gʻolibi boʻlgan birinchi All American Futurity gʻolibi boʻldi va bu poyganing uchta gʻolibini va toʻqqizta choraklik yuguruvchi otlarni ota qildi. Oxir-oqibat, uning mulkchilik va naslchilik huquqlari 60 ga boʻlingan, har biriga esa 500 000 dollarlik aksiyalar — jami 30 mln dollardan  boʻlingan edi. 1993-yilga kelib, uning oʻlimidan bir yil oʻtib, uning toylari yaʼni otning bolalari avtodromda 25 mln dollardan koʻproq daromad olishdi. 

Yoshligi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Oklahoma shtatidagi Sayre shahridan uzoq yillik ot yetishtiruvchi va poyga egasi Walter Merrick[1] AQHA shon-shuhrat zalining ikki bo‘lajak aʼzosi, Jet Deck va Thoroughbred Mare Lenaʼs Bardan 1967-yilda Easy Jetni yetishtirdi yaʼni katta qilgan[2][3]. Uning onasi Lenaning Bari oz sonli boshqa nasllarni tugʻdirgan edi, lekin Easy Jet uning oxirgisi edi, u sutdan ajratilganidan yoki onasining sutidan ajratilganidan koʻp oʻtmay vafot etgan[3]. Uning ikkala ota-onasi ham Lenaʼs Barning otasi va Jet Deck toʻgʻonining nabirasi boʻlgan Uch Bardan kelib chiqqan. Easy Jet shon-shuhrat zalida ikkala ota-onaga ega boʻlgan Amerika Quarter Horse Hall of Famedagi ikkita otdan biri, uning ikki nabirasi, Moon Deck va Three Bars ham Shon-sharaflar zalida mavjud boʻlgan edi.

Easy Jet otquloq rangida, och sargʻish-qizil edi. Toʻliq oʻsganida, u taxminan 15,3 boʻldi qoʻllari balandligi (63 dyuym; 160 sm) va ogʻirligi taxminan 1,300 pound (590 kg)tashkil etgan. Uning yuzida katta yulduz va chiziqlar bor edi[3].

Easy Jetning chidamliligi va mashgʻulotlar bilan bandligi haqida Merrik shunday dedi: „Menimcha, u kechasi ovqatlangan, aynan qachonligini bilmayman. Uning energiya miqdori aql bovar qilmaydigan darajada edi[4]“ deydi. Poyga yoʻliga oʻrgatish, odatda, ot bir yarim yoshdan ikki yoshgacha boʻlganida boshlanadi. Easy Jetni oʻrgatish shunchalik oson ediki, Merrik otni professional murabbiyga yuborishdan koʻra mashgʻulotni oʻzi nazorat qilishga qaror qildi[4]. Ranchodagi mashq poygasida Merrick Jet Smooth bilan bir yilgi bolani tenglashtirdi. Uning katta akasi oldingi poyga tajribasida ustunlikka ega boʻlsada, Easy Jet 350 yard (320) m masofani poyga uchun bosib oʻtdi.  Easy Jetning ishlashi Merrickni uni Blue Ribbon Downsda bir yillik poygada qatnashishga undadi, bu toyning uzunligidan koʻproq gʻalaba qozondi.

Poyga faoliyati[tahrir | manbasini tahrirlash]

Easy Jet ikki yil davomida poygalar uchun 38-dan boshlab poyga qiladi.  U oʻzining 27 ta poygasida gʻolib chiqdi, yetti marta ikkinchi va ikki marta uchinchi oʻrinni egalladi va faqat ikki marta uchinchi oʻrinni egalladi, poygadagi daromadi 445,721 dollarni (3,110,100 equivalent to $3,110,100 pul miqdori 2021-yilda)[5]. [U AQHA Superior Race Horse mukofotiga sazovor boʻlgan va oʻzining poygalar reestriga sazovor boʻlgan[5]. Superior Race oti kamida 200 daromad olgan boʻlishi kerak. Poygalarda gʻalaba qozonish orqali AQHA poyga ochkolari va qoziq poygalarida koʻproq. Poygalar reyestri AQHA tomonidan qoʻlga kiritilgan poyga mukofotining eng past darajasi boʻlib, ot poygada gʻolib boʻladimi yoki yoʻqmi, poygada 80 tezlik reytingiga erishganida olinadi[6]. Uning eng yaxshi tezlik reytingi AAAT edi, bu poyga paytida berilgan eng yuqori baho edi[5]. Ikki yillik faoliyati davomida u 12 ta qoziq poygasida gʻolib chiqdi va toʻrttasida ikkinchi, bittasida uchinchi oʻrinni egalladi.

1969-yilda trekdagi birinchi rasmiy yili u All American Futurity[3] va yana sakkizta stavka poygalarida gʻolib chiqdi. Butun amerikalik musobaqada gʻalaba qozonishda u boshidan egiluvchan, loyqa yoʻlda yetakchilik qildi[7]. Uning jokeyi Willie Lovell gʻalaba qozonish uchun juda oz ish qilishi kerakligini tushuntirdi: „Uzoqda Easy Jetda borligini men koʻrganimda, oʻz poygasini oʻtkazishga ruxsat berdim. Men qilishim kerak boʻlgan narsa shunchaki u yerda oʻtirish va uning dumalab ketishiga ruxsat berish edi“[8]. Uning vaqti 20.46 soniyada 400 yard (370 m) poyga uchun edi. Uch kun oldin yogʻgan yomgʻir trekni loyqa botqoqqa aylantirganini hisobga olsak, diqqatga sazovor boʻldi.[9]. Yana bir qoziqda, Sallisaw, Oklaxoma, Easy Jet shahridagi Ribbon Futurity toʻrtdan uch uzunlik bilan gʻalaba qozondi va 16,92 yangi rekordini oʻrnatadi. Yagona 1969-yilda u birinchi, ikkinchi yoki uchinchi o‘rinni egallay olmaganida, u boshlang‘ich darvozada muammolarga duch keldi, noto‘g‘ri boshladi, darvoza oldida tishlarini sindirib tashladi va darvozalar ochilganda yana o‘rnidan turishga qiynalardi, u hali ham oʻnta otdan beshinchi oʻrinni egallashga muvaffaq boʻldi xolos[4][10].

1969-yilgi poyga mavsumi oxirida u AQHA tomonidan choraklik yuguruvchi jahon chempioni, chorak yuguruvchi aygʻir chempioni va chorak yuguruvchi ikki yoshli kolt chempioni unvoniga sazovor boʻldi[5]. U, shuningdek, eng koʻp pul ishlab topuvchi ot[11] va jahon chempioni nomini olgan faqat toʻrtinchi ikki yoshli ot edi[7]. Poyganing birinchi yilida u 26 yoshni boshladi marta, gʻalaba qozondi 22 va yana uchta oʻrinni egalladi (ikkinchi oʻrinni egalladi)[4]. Koʻpchilik ikki yoshli chorak otlar poyganing birinchi yilida oʻrtacha besh martadan kamroq poygaga chiqadi va barcha yoshdagilar uchun oʻrtacha yiliga besh martadan koʻproq poyga qilgandi. Koʻpchilik Merrikni Easy Jetni tez-tez ishga tushirgani uchun tanqid qilishdi. Merrick shunday dedi: „Siz uni har oʻn kunda bir marta yugurishingiz kerak edi, aks holda u shunchalik baland boʻlardiki, uning atrofida boʻlishga dosh berolmaysiz. Biz uni boshqarmoqchi ekanmiz, biz buni biron bir narsa uchun hisoblashimiz mumkin deb oʻyladik“ deydi[4]. Barcha boshlangʻichlarga qaramay, Easy Jet boshqarish qiyin boʻlishi uchun yetarli energiyaga ega edi, bu jihatdan u pastkash emas, balki yuksak maʼnaviyatli deb hisoblaganda edi[4].

1970-yilda u 12 yoshdan boshladi. Besh marta gʻalaba qozongan, toʻrt marta ikkinchi va ikki marta uchinchi oʻrinni egallagan[7]. Uning yagona joylashmagan marrasi Rainbow Derbi finalida boʻlib, u yerda oxirgi oʻrinni egalladi[12]. Oʻsha yili u poygani boshlashdan oldin, u toʻliq toychoqlar kitobiga aylanib, egalari ruxsat bergan darajada koʻp toychoqlarni koʻpaytirdi, bu esa uning poyga vaqtini cheklab qoʻydi[7]. 1970-yil 4-oktabrda Kolorado shtatining Denver shahridagi Centennial Parkda boʻlib oʻtgan Rocky togʻli kvartal ot derbisida Easy Jet hech qachon peshqadamlikdan voz kechmagan holda gʻalaba qozondi, aygʻir oʻtgan davrdagi eng koʻp daromad olgan chorak ot poygachisiga aylandi. 440 000 dollar (equivalent to $3,070,197 2021 yilda)[13][14]. Yil oxirida u chorak yuguruvchi aygʻirning chempioni va chorak uch yoshli koltning chempioni deb topildi[5].

Studiyadagi nafaqasi va martabasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

1970-yilda poygadan chiqishidan oldin Easy Jet poygada turishni boshlagan va naslchilik mavsumidan keyingina trekka qaytgan[7]. 1971-yilda uning birinchi toylari keldi. Uning avlodlari 1973-yilda poyga boshlagan va tez orada Easy Jet-ni AQHA yetakchi poyga g‘oliblari ro‘yxatiga kiritgan. Muvaffaqiyatlari bilan uning toʻlovi yoki unga toychoq boqish narxi 2000 dollardan (equivalent to $13,400) koʻtarildi. yilda) 1971-yilda 5 000 dollargacha (equivalent to $30,521 2021 yilda) 1973-yilda; 1980-yilga kelib u 30 000 dollarni tashkil etdi (equivalent to $98,700 2021-yilda)[3].

1971-yilda Merrik Easy Jet va uning toʻliq akasi Jet Smooth-ning yarmini Jo MakDermottga sotdi va besh yildan soʻng, 1976-yilda hamkorlar Easy Jet-ni Buena Suerte Ranchga 3,57 dollarga sotdilar. million (equivalent to $17,000,300 2021-yilda)[4]. Keyinchalik, ranchodagi ikki hamkor kutilmaganda vafot etgach, Merrik Easy Jet-ni qayta sotib oldi va ranchoning ham nazorat paketini sotib oldi[3]. 1980-yilda aygʻir 30 dollarga sindikatlangan  (equivalent to $98,663,200 2021-yilda)[3][4], oʻsha paytdagi rekord miqdor[15].

Sindikat 50 taga ega edi har biri 600 000 AQSh dollar[3] sindikati boʻlgan. 1980-yillardagi neft inqirozi va ot operatsiyalariga taʼsir qiluvchi AQSh soliq qonunchiligidagi oʻzgarishlar umuman ot bozori va sindikat uchun moliyaviy muammolarga olib keldi, bu esa Merrick uchun moliyaviy qiyinchiliklarga olib keldi va koʻplab oʻzgarishlarga olib keldi. Chempionning 1992-yilda vafotigacha Easy Jet-ga egalik qilgan[3].

Toʻliq vaqtda oʻqish uchun nafaqaga chiqqandan soʻng, u juda muvaffaqiyatli ish qildi. U 1974-yilda qizi Easy Date All American Futurity musobaqasida gʻolib chiqqanida, yana bir gʻolibni tugʻdirgan birinchi All American Futurity gʻolibi boʻldi. Keyinchalik Easy Date 1975-yilgi chorak yugurish otining jahon chempioni nomini oldi[3]. U, shuningdek, 1979-yilgi All American Futurity gʻolibi Pie In the Sky va 1985-yilgi All American Futurity gʻolibi janob Trucka Jet boʻlgan[3]. Uning 1500 dan ortiq nasl-nasabi AQHA poyga reestriga sazovor boʻldi va toʻqqiztasi choraklik yugurish otlari boʻyicha jahon chempioni boʻldi. Yuqorida aytib oʻtilgan otlardan tashqari, chempionlar qatoriga My Easy Credit, Extra Easy, Easy Smashed, Easy Angel, Easy Move va Megahertz kiradi[3][16]. Uning tayogʻi Sunset Gallant Jet 1979 va 1980-yillarda AQHA High Point Cutting & Chariot Racing boʻyicha hamkor chempion boʻlgan[16]. Vaqtning turli nuqtalarida Easy Jet AQHAning barcha zamonlardagi yetakchi ota-bolalari, Reestri saralash bosqichining barcha davrlaridagi yetakchi otalari, ulushlar bo‘yicha barcha vaqtlar bo‘yicha g‘oliblar va barcha davrlardagi yetakchi zotlar ro‘yxatini boshqargan[3]. 2008-yil mart oyida u hali ham gʻoliblar boʻyicha chorak ot poygalari boʻyicha barcha davrlarning etakchi otalari roʻyxatini boshqargan va daromadlari boʻyicha tartiblangan tegishli roʻyxatda u toʻrtinchi oʻrinni egallagan[17][18]. Poyga otlarining otasi yoki onalik nabirasi sifatida Easy Jet 2008-yil mart oyida gʻoliblar roʻyxatini boshqargan va daromadlari boʻyicha ikkinchi oʻrinni egallagan[19][20]. 2008-yil holatiga koʻra, uning avlodlari poygada 26 000 000 dollardan koʻproq daromad olishgan. Hammasi boʻlib, u 2507 kishini egalladi 25-da tulaklar yaʼni oʻsha otlarning naslchilik yillari[11].

Easy Jet 1992-yilda tuyoq kasalligi boʻlgan laminit tufayli evtanizatsiya qilingan[3]. U Oklahoma shtatidagi Sayre yaqinidagi Walter Merrickning 14-ranchosida oʻz hovlisiga dafn qilindi[21]. Merrick qoʻyishdan oldin otni koʻrishga oʻzini tuta olmadi. U shunday dedi: „Men borolmadim, men uni shunday koʻra olmadim. U juda yaxshi doʻst edi“[3] degan edi. Easy Jet 1993-yilda AQHA shon-shuhrat zaliga kiritilgan[4][22].

Naslchiligi (shajara chizmasi)[tahrir | manbasini tahrirlash]

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Equestrian (TB)
 
 
 
 
 
 
 
Top Deck (TB)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
River Boat (TB)
 
 
 
 
 
 
 
Moon Deck
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Peace Pipe (TB)
 
 
 
 
 
 
 
Moonlight Night
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Mae
 
 
 
 
 
 
 
Jet Deck
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Three Bars (TB)
 
 
 
 
 
 
 
Barred
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Ready
 
 
 
 
 
 
 
Miss Night Bar
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Midnight Jr
 
 
 
 
 
 
 
Belle of Midnight
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Myrna Loy
 
 
 
 
 
 
 
Easy Jet[3][23]
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Midway (TB)
 
 
 
 
 
 
 
Percentage (TB)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Gossip Avenue (TB)
 
 
 
 
 
 
 
Three Bars (TB)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Luke McLuke (TB)
 
 
 
 
 
 
 
Myrtle Dee (TB)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Civil Maid (TB)
 
 
 
 
 
 
 
Lena's Bar (TB)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
*Gino (TB)
 
 
 
 
 
 
 
Gray Dream (TB)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Dark Love (TB)
 
 
 
 
 
 
 
Lena Valenti (TB)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Percentage (TB)
 
 
 
 
 
 
 
Perhobo (TB)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Homebody (TB)
 
 
 
 
 
 

 

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Wiggins Great American Speedhorse p. 92
  2. „AQHA: Doc O'Lena“. AQHA (1967-yil 21-iyun). Qaraldi: 2020-yil 26-aprel.
  3. 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 3,11 3,12 3,13 3,14 3,15 Close Legends 2 pp. 178-185
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 4,7 4,8 Groves „He could almost talk“ Quarter Horse Journal pp. 18, 267
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 Wagoner Quarter Racing Digest pp. 343-345
  6. American Quarter Horse Association (AQHA) „Racing Rules and Regulations“ AQHA Official Handbook of Rules and Regulations p. 271
  7. 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 Nye Great Moments pp. 250-253
  8. Hyatt „Easy Jet Victorious in All-American“ Quarter Horse Journal pp. 30-32
  9. American Quarter Horse Association (AQHA) „AQHA Racing World Records“
  10. American Quarter Horse Association (AQHA) Official Race Record for Easy Jet
  11. 11,0 11,1 American Quarter Horse Association (AQHA) AQHA Official Get of Sire Summary Record for Easy Jet
  12. Nye Speed and the Quarter Horse p. 144
  13. Wiggins Great American Speedhorse p. 93
  14. Nye Speed and the Quarter Horse pp. 141-142
  15. Associated Press „Deal of $15 Million For Quarter Horse The New York Times
  16. 16,0 16,1 Pitzer The Most Influential Quarter Horse Sires pp. 37-38
  17. “All-Time Leading Sires By Winners" Quarter Racing Journal
  18. "All-Time Leading Sires By Earnings" Quarter Racing Journal
  19. "All-Time Leading Broodmare Sires By Winners" Quarter Racing Journal
  20. "All-Time Leading Broodmare Sires By Earnings" Quarter Racing Journal
  21. Wohlfarth „Last Rites“ Quarter Horse Journal p. 14
  22. „AQHA: Easy Jet“. AQHA. Qaraldi: 2020-yil 26-aprel.
  23. American Quarter Horse Association (AQHA) AQHA Official Four Generation Pedigree for Easy Jet

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]