Cevat Şakir Kabaağaçlı

Cevat Şakir Kabaağaçlı
Tavalludi	Musa Cevat Şakir; 17-aprel 1886-yil; Crete, Usmonlilar Imperiyasi; (hozirda Krit, Gretsiya)
Vafoti	13-oktyabr 1973-yil ; (87 yoshda); Izmir, Turkiya
Fuqaroligi	Turkiya
Kasbi	Yozuvchi
Otasi	Mehmet Şakir Paşa

Cevat Şakir Kabaağaçlı (tugʻilgan paytidagi ismi: Musa Cevat Şakir; 1890-yil 17-aprel – 1973-yil 13-oktyabr; taxallusi „Galikarnas baliqchisi“, turkcha: Halikarnas Balıkçısı) – turkiyalik romanlar, hikoyalar va esselar yozuvchi, etnograf.

Yoshligi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Şakir 1890-yilda Kabaağaclı oilasida tugʻilgan. Istanbuldagi Büyükadada oʻsgan. U sanʼatkorlar Fahrelnissa Zeid va Aliye Bergerning ukasi.

Uning otasi Mehmed Şakir Pasha harbiy ofitser boʻlib, oʻgʻlini Oxford universitetida oʻqishga tayyorlagan. Cevat oʻqishni tashlab, Turkiyaga safari chogʻida Anise ismli italiyalik ayolga uylanadi. 1914-yilda u otasini ularning fermasida janjaldan keyin otib tashladi. 14 yillik qamoq jazosiga hukm qilingan, biroq umumiy amnistiyadan keyin ozod qilingan^[1]. 1925-yili siyosiy jinoyat ortidan uch yilga Bodrumga surgun qilindi^[2].

Faoliyati[tahrir | manbasini tahrirlash]

Istanbuldagi jazo muddatini tugatgandan soʻng, u Bodrumga qaytdi (bu shaharda ilgari 25 yil yashagan). Keyin Galikarnas taxallusini oldi (nom Bodrumning antik davrdagi nomi edi)^[3].

Uning Bodrum haqidagi sheʼrlaridan biri shahardagi bir lavhada koʻrsatilgan: Tepalikka yetganingizda, Bodrumni koʻrasiz. Kelganingizdek ketaman deb oʻylamang. Sizdan oldingilar ham xuddi shunday fikrda edilar, joʻnab ketayotib, ruhlarini Bodrumda qoldirdilar^[4].

1950-yilda u Cevat Şakir Kabaağaç badiiy taxallusi ostida filmda kichik rol oʻynagan^[5].

Olim va koʻpqirrali inson boʻlgan Şakir XX asrda Turkiyadagi intellektual gʻoyalar evolyutsiyasiga katta taʼsir koʻrsatdi. U ekolog boʻlgan va uning Bodrumda ekgan koʻplab daraxtlari hali ham oʻsadi.