Bard (chatbot)

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

 Bard — bu Google tomonidan ishlab chiqilgan, LaMDA til oilasiga asoslangan yirik til modellari asosida ishlab chiqilgan suhbatdosh, sunʼiy intellektli chatbot . U Open AIning ChatGPT-ning yuksalishiga toʻgʻridan-toʻgʻri javob sifatida ishlab chiqilgan va 2023-yil mart oyida cheklangan hajmda chiqarilgan.

Fon[tahrir | manbasini tahrirlash]

2022-yil noyabr oyida OchiqAI GPT-3 til modellari oilasiga asoslangan ChatGPT chatbotini ishga tushirdi[1]. ChatGPT chiqarilishidan keyin butun dunyo eʼtiborini qozondi va internetda sensatsiyaga aylandi[2]. ChatGPTning Google Qidiruviga potentsial tahdididan xavotirga tushgan Google rahbarlari kompaniyaning sunʼiy intellekt sohasidagi saʼy-harakatlarida yordam berish uchun bir nechta jamoalarni o‘zgartirib, „qizil kod“ ogohlantirishini chalishdi[3]. Noyob va misli koʻrilmagan harakatda Google asoschilari Larri Peyj va Sergey Brin 2019-yilda bosh kompaniya Alphabetning bosh direktori lavozimini tark etganlar, Google kompaniyasining ChatGPTga munosabatini muhokama qilish uchun kompaniya rahbarlari bilan favqulodda yigʻilishlarga chaqirildi[4]. Umumiy yigʻilishda xodimlar tomonidan oʻsha yil boshida taqdim etilgan Google katta til modeli (LLM) Google uchun ChatGPT bilan raqobat qilish imkoniyatini qoʻldan boy berdimi yoki yoʻqmi degan savolga, Google va Alphabet bosh direktori Sundar Pichai va Google AI rahbari Jeff Din shunday dedi: kompaniya ChatGPT-ga oʻxshash imkoniyatlarga ega boʻlsa-da, bu arenada juda tez harakat qilish Open AIdan koʻra Googlega sezilarli darajada „obro’siga putur yetkazadi“[5]. 2023-yil yanvar oyida DeepMind bosh direktori Demis Xassabis ChatGPT raqibi uchun rejalarni masxara qildi va Google xodimlariga ChatGPT raqobatchisi boʻyicha taraqqiyotni tezlashtirish, „Apprentice Bard“ va boshqa chatbotlarni intensiv ravishda sinovdan oʻtkazish topshirildi[6]. Pichai fevral oyida Googlening choraklik daromadlari boʻyicha investorlar chaqiruvida investorlarni kompaniya LaMDAning mavjudligi va ilovalarini kengaytirish rejalari borligiga ishontirdi[7].

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Eʼlon[tahrir | manbasini tahrirlash]

6-fevral kuni Google LaMDA tomonidan boshqariladigan Bard chatbotini eʼlon qildi[8]. Bard birinchi marta 10 000 ta „ishonchli sinovchilardan iborat tanlangan guruhga, oy oxirida rejalashtirilgandan oldinroq chiqarildi[9]. Bard mahsulot yetakchisi Jek Krawczyk tomonidan nazorat qilinadi, u mahsulotni qidiruv tizimi emas, balki „Google uchun qoʻshimcha hamkorlikdagi AI xizmati“ deb taʼrifladi[10]. Pichai Bardning Google Qidiruviga qanday integratsiya qilinishini tasvirlab berdi va kompaniya Bardni ChromeOS operatsion tizimiga integratsiyalash ustida ishlamoqda[11]. Reuters agentligi Google qidiruviga ChatGPT-ga oʻxshash funksiyalarni qoʻshish kompaniyaga 2024-yilga kelib 6 milliard qoʻshimcha xarajatlarni olib kelishi mumkinligini hisoblab chiqdi SemiAnalysis tadqiqot va konsalting firmasi esa bu xarajat 3 milliard dollarga tushishini hisoblab chiqdi[12].Texnologiya avval „Atlas“ kod nomi ostida ishlab chiqilgan[13], „Bard“ nomi esa „algoritmning ijodiy tabiatini aks ettirish“ uchun keltlardagi hikoyachi atamasiga nisbatan tanlandi[14]. Koʻpgina ommaviy axborot vositalari va moliyaviy tahlilchilar Googleni Microsoftni „qoʻlga olish“ bilan shugʻullanayotgani[15], shuningdek, oʻzining Bing qidiruv tizimiga ChatGPTni integratsiyalashuvi uchun OpenAI bilan hamkorlikni eʼlon qilgan Microsoftning 7-fevral kuni boʻlib oʻtadigan tadbirini oldini olish haqidagi eʼlonini „shoshilinch“ deb taʼrifladilar[16]. The Vergedan Tom Uorren va Bloomberg Newsdan Deyvi Alba taʼkidlashicha, bu ikki Big Tech kompaniyasi oʻrtasida ularning olti yillik „sulh“ muddati 2021-yilda tugaganidan keyin „qidiruv kelajagi“ boʻyicha navbatdagi toʻqnashuvning boshlanishi deb[17], The Guardiandan Kris Stokel-Uoker, Recodedan Sara Morrison va Wedbush Securities sarmoyaviy firmasi tahlilchisi Den Ives buni ikki kompaniyaning oʻrtasidagi AI qurollanish poygasi deb atadi[18].

8-fevral kuni Parijda Bard namoyishi boʻlib oʻtgan „qiziqarli“ jonli efirdan soʻng Google aksiyalari sakkiz foizga kamaydi. Bu bozor qiymatida 100 milliard dollor yoʻqotishga teng va shundan soʻng jonli efirning YouTube videosi shaxsiy qilib qoʻyildi[19]. Koʻpgina tomoshabinlar demo paytida Bard soʻrovga javoban Jeyms Uebb kosmik teleskopi haqida notoʻgʻri maʼlumot bergan xatoni ham taʼkidladilar[20]. Google xodimlari Pichaining kompaniyaning ichki forumi bo‘lmish Memgenda Bard haqidagi „shoshilinch“ va „bo‘sh“ eʼlonini tanqid qilishdi, futurizmdan Meggi Xarrison esa „xaos“ deb atadi. Pichai oʻz harakatlarini himoya qilib, Google „uzoq vaqtdan beri sunʼiy intellekt ustida chuqur ish olib bordi“ va Bardning ishga tushirilishi tizzaning silkinish reaksiyasi degan fikrni rad etdi[21]. Alphabet rahbari Jon Xennessi Bard mahsulotga to‘liq tayyor emasligini tan oldi, lekin texnologiya imkoniyatlaridan hayajonlanganini bildirdi. „Jeyms Uebb halokati“dan bir hafta oʻtgach, Pichai xodimlardan Bardni sinovdan oʻtkazish uchun ikki-toʻrt soat vaqt ajratishni soʻradi, Google rahbari Prabhakar Ragxavan esa xodimlarni Bard qilgan xatolarni tuzatishga undadi. 80 000 xodim Pichaining harakatga chaqiruviga javob berdi. Pichai oʻsha oyning oxirida daromadlar oʻsishi sekinlashgani sababli toʻsatdan 12 000 xodimni ishdan boʻshatgandan soʻng, qolgan ishchilar Bard bilan oʻzlarining ishdan boʻshatish boʻyicha „fikrini“ soʻrab, oʻzlarining hazil almashishlari haqida xotiralar va parchalar bilan boʻlishdi[22].

Ishga tushirish[tahrir | manbasini tahrirlash]

Google 21-mart kuni cheklangan hajmda Bard uchun muddatidan oldin kirishni ochdi, bu AQSh va Buyuk Britaniyadagi foydalanuvchilarga kutish roʻyxatiga qoʻshilish imkonini berdi. Microsoftning Bing bilan yaqinlashuvidan farqli oʻlaroq, Bard matn maydoni va chatbot „Google nuqtai nazarini aks ettirmaydigan notoʻgʻri yoki haqoratomuz maʼlumotlarni koʻrsatishi mumkinligi“ haqidagi rad javobini oʻz ichiga olgan mustaqil veb-ilova sifatida ishga tushirildi. Keyin har bir savolga uchta javob beriladi, foydalanuvchilarga har bir javobning foydaliligi haqida fikr bildirish taklif etiladi. Google vitse-prezidentlari Sissie Syao va Eli Kollinz Bardni Google Qidiruviga qoʻshimcha sifatida qayd etdi va kompaniya xizmatni qanday qilib daromadli qilish kerakligi haqida bir qarorga kelmaganligini taʼkidladi. Muddatidan oldin kirish huquqiga ega boʻlganlar orasida Googlening " Pixel Superfans " sodiqlik dasturida roʻyxatdan oʻtganlar ham bor edi[23].

Bardning dastlabki ishga tushirilishidan koʻp oʻtmay, Google oʻrniga Bardga eʼtibor qaratish uchun kompaniyaning virtual yordamchisi Google Assistant ortidagi jamoani qayta tashkil qildi. Google tadqiqotchisi Jeykob Devlin Bardning ChatGPT maʼlumotlaridan yashirincha foydalanganini daʼvo qilganidan keyin kompaniyadan isteʼfoga chiqdi. Google ayblovlarni rad etdi. Pichai 31-mart kuni kompaniya Bardni LaMDA emas, balki Google kompaniyasining yangi va kuchliroq LLM boʻlgan PaLM asosida „yangilash“ niyatida ekanligini maʼlum qildi. Oʻsha kuni Krawczyk Google Bardga „matematika va mantiqiy qobiliyatlarni“ qoʻshganini eʼlon qildi[24].

Qabul[tahrir | manbasini tahrirlash]

The Vergedan Jeyms Vinsent Bardni ChatGPT va Bingga qaraganda tezroq topdi, ammo Bing-esque izohlarining yoʻqligi „ham foyda, ham zarar“ ekanligini taʼkidladi. Uning hamkasbi Devid Pirs uning zerikarli va baʼzan notoʻgʻri javoblaridan taassurot qoldirmadi, Google Bardni qidiruv tizimi emasligini taʼkidlaganiga qaramay, uning foydalanuvchi interfeysi googlening interfeysiga oʻxshab ketishini, bu esa Google uchun muammolarga olib kelishi mumkinligini qoʻshimcha qildi. The New York Times gazetasidan Keyd Metz Bardni ChatGPT ga qaraganda „ehtiyotkorroq“ deb taʼriflagan boʻlsa, Shirin Gʻafari esa javoblarining oʻziga xosligi tufayli uni „quruq va bahsli“ deb atadi. Pensilvaniya universitetining Uorton maktabi dotsenti Ethan Mollik Bardning badiiy qobiliyatsizligidan hayratga tushdi[25].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Konrad, Alex; Cai, Kenrick „Inside ChatGPT’s breakout and the race to put AI to work“ (Ingliz). Forbes (2-fevral 2023). Qaraldi: 9-aprel 2023-yil.
  2. Olson, Parmy „Google Faces a Serious Threat From ChatGPT“ (Ingliz). The Washington Post (7-dekabr 2022). Qaraldi: 9-aprel 2023-yil.
  3. Grant, Nico; Metz, Cade „A New Chat Bot Is A “Code Red” For Google’s Search Bussines“ (Ingliz). The New York Times (21-dekabr, 2022). Qaraldi: 9-aprel 2023-yil.
  4. Grant, Nico „"Google Calls In Help From Larry Page and Sergey Brin for A.I. Fight"“ (Ingliz). The New York Times (20-yanvar, 2023). Qaraldi: 9-aprel 2023-yil.
  5. Elias, Jennifer „Google execs warn company’s reputation could suffer if it moves too fast on AI-chat technology“. CNBC (13-dekabr 2022). Qaraldi: 9-aprel 2023-yil.
  6. Curthberston, Anthony „DeepMind’s AI chatbot can do things that ChatGPT cannot, CEO claims“ (Ingliz). The Independent (16-yanvar 2023). Qaraldi: 9-aprel 2023-yil.
  7. Mailk, Aisha „"Google tries to reassure investors on AI progress as ChatGPT breathes down its neck"“ (Ingliz). Tech Crunch (3-fevral,2023). Qaraldi: 9-aprel 2023-yil.
  8. Alba, Davey; Love, Julia „"Google releases ChatGPT rival AI 'Bard' to early testers"“ (Ingliz). Los Angeles Times (6-fevral, 2023). Qaraldi: 9-aprel 2023-yil.
  9. Elias, Jennifer „"Google CEO tells employees that 80,000 of them helped test Bard A.I., warns 'things will go wrong'"“ (Ingliz). CNBC (22-mart). Qaraldi: 9-aprel 2023-yil.
  10. Mollman, Steve „"Google's head of ChatGPT rival Bard reassures employees it's 'a collaborative A.I. service' and 'not search'"“ (Ingliz). Fortune (4-mart). Qaraldi: 9-aprel 2023-yil.
  11. Bradshaw, Kyle „"Google working to bring Bard AI chat to ChromeOS"“ (Ingliz). 9to5 Google (10-fevral, 2023). Qaraldi: 9-aprel 2023-yil.
  12. Dastin, Jeffrey; Nellis, Stephen „"For tech giants, AI like Bing and Bard poses billion-dollar search problem"“ (Ingliz). Reuters (22-fevral, 2023). Qaraldi: 9-aprel 2023-yil.
  13. Leidtke, Michael „"Google hopes 'Bard' will outsmart ChatGPT, Microsoft in AI"“ (Ingliz). Associated Press (6-fevral,2023). Qaraldi: 9-aprel 2023-yil.
  14. Metz, Cade; Grant, Nico „"Racing to Catch Up With ChatGPT, Google Plans Release of Its Own Chatbot"“ (Ingliz). The New York Times (6-fevral,2023). Qaraldi: 9-aprel 2023-yil.
  15. Morrison, Sara „"Google is scrambling to catch up to Bing, of all things"“ (Ingliz). Recode (8-fevral,2023). Qaraldi: 9-aprel 2023-yil.
  16. Warren, Tom „"Microsoft and Google are about to Open an AI battle"“. The Verge (7-fevral,2023). Qaraldi: 9-aprel 2023-yil.
  17. Alba, Davey „"ChatGPT Reignites the Search Wars Between Google and Microsoft". Bloomberg News“ (Ingliz). Bloomberg news (8-fevral,2023). Qaraldi: 9-aprel 2023-yil.
  18. Morrison, Sara „"The exciting new AI transforming search — and maybe everything — explained"“ (Ingliz). Recode (5-mart). Qaraldi: 9-aprel 2023-yil.
  19. Alba, Davey; Patnaik, Subrat „"Google suffers $144b wipeout after Bard AI chatbot gives wrong answer"“ (Ingliz). The Sydney Morning Herald (8-fevral,2023). Qaraldi: 9-aprel 2023-yil.
  20. Kan, Michael „"No, That's Wrong: Google's Bard AI Demo Spouts Incorrect Info"“ (Ingliz). PCMag (8-fevral,2023). Qaraldi: 9-aprel 2023-yil.
  21. Harrison, Maggie „"Chaos Inside Google as Execs Try to Figure Out How to Actually Use AI"“ (Ingliz). Futurism (8-mart). Qaraldi: 9-aprel 2023-yil.
  22. Maxwell, Thomas „"Leaked messages show Googlers are taking out their frustrations over layoffs on its new Bard AI chatbot"“ (Ingliz). Business Insider (24-fevral,2023). Qaraldi: 9-aprel 2023-yil.
  23. Schroeder, Stan „"Google is giving early access to its AI assistant to Pixel Superfans"“. Mashable (22-mart). Qaraldi: 9-aprel 2023-yil.
  24. Amadeo, Ron „"Google Bard gets better at homework with improved math and logic capabilities"“ (Ingliz). Ars Technica (1-aprel). Qaraldi: 9-aprel 2023-yil.
  25. Chowdhury, Hasan „"Google Bard is already behind in the AI wars with OpenAI and Microsoft"“. Bussines Insayder (24-mart). Qaraldi: 9-aprel 2023-yil.