Antiox Nikator
Antiox Nikator (yunoncha: Ἀντίοχος Νικάτωρ; epitet maʼnosi „gʻolib“) Diodotidlar sulolasining taklif qilingan yunon-baqtriya shohi boʻlib, u miloddan avvalgi 240—220-yillar orasida hukmronlik qilgan. Uning mavjudligi munozarali.
Muammo va talqinlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
Antiox Nikatorga tegishli ikkita tangalar toʻplami mavjud:
- Diodot nomi bilan zarb qilingan tangalarga oʻxshash Baqtriya tangalari toʻplamida qadimgi yunoncha: ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΑΝΤΙΟΧΟΥ yozuvi mavjud[1].
- Keyinchalik Baqtriya shohi Agatokl Baqtriyaning bir qancha oldingi hukmdorlariga atab esdalik tangalari zarb qildirgan[1].
Odatiy talqin shundan iboratki, avvalgi masala birinchi Baqtriya hukmdori Diodot Ining yarim mustaqil hukmronligi boʻlib, u oʻzining sobiq hukmdori Salavkiylar hukmdori Antiox II nomidan foydalangan holda tangalar zarb qilganligi. Ammo u bu tangalarni oʻzining tasviri bilan zarb qildirgan. Salavkiylar imperiyasi parchalangach salavkiy hukmdorlarni ulugʻlash maqsadida anʼanaviy tarzda salavkiylar shohi Antiox I yoki Antiox II tomonidan tangalar zarb qilingan. Ularning hech birida Nikator („Viktor“) epiteti boʻlmagan[2].
2010-yilda Jens Jakobsson bu tangalarni oʻzini Antioxos deb atagan Baqtriya podshosi zarb qildirgan degan taklifni ilgari surdi. Bu hukmdor Diodot Ining ukasi yoki kenja oʻgʻli boʻlishi mumkin. U ham regent sifatida Diodot Ining vorisi boʻlgan va Diodot II vafotidan keyin hukmronlik qilgan. Qadimgi (juda kam) adabiy manbalar noaniqdir: ular Diodot II va Yevtidem oʻrtasida hech qanday shoh yoʻqligini eslatib oʻtishadi, lekin bu qarashni istisno qilmaydi[1]. Jens Jakobsson 2021-yilgi maqolasida oʻzining oldingi argumentini yana bir bor takrorlab, hukmdor Antioxning tangalari Diodot I va II tangalaridan keyin, Yevtidem I tangalaridan oldin zarb qilinganligini koʻrsatuvchi bir qator manbalarni qayd etdi[3].
- „Hukmdor Antioxning“ tangalari oʻxshash portretlarga ega va Evtidem tangalari bilan bir qator zarb belgisi yaʼni monogrammalarga ega[3][4].
Mavzu noaniqligicha qolmoqda. Simon Glenn bu masalani Baqtriya numizmatikasida hali hal etilmagan muammo sifatida tilga oladi[5].
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Jakobsson 2010.
- ↑ Antiochus I used Soter and Antiochus II used Theos; Nikator had been used as the epithet of Seleucus I. Bordeaux 2021, s. 513 proposes that the epithets on these commemorative coins were „created ex nihilo“ by Agathokles or his mint officials.
- ↑ 3,0 3,1 Jakobsson 2021.
- ↑ Zeng 2013. Zeng interprets this as a die that had been kept in storage for several decades before being reused in the reign of Euthydemus
- ↑ Glenn 2021.
Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Bopearachchi, Osmund. Monnaies Gréco-Bactriennes et Indo-Grecques, Catalogue Raisonné. Paris: Bibliothèque Nationale de France, 1991. ISBN 2-7177-1825-7.
- Bordeaux, Olivier „Monetary Policies during the early Graeco-Bactrian Kingdom (250-190 BCE)“,. The Graeco-Bactrian and Indo-Greek world Mairs: , Abingdon, Oxon, 2021 — 510–519 bet. ISBN 9781138090699.
- Glenn, Simon. Money and Power in Hellenistic Bactria: Euthydemus I to Antimachus I. New York: American Numismatic Society, 2020. ISBN 978-0897223614.
- Glenn, Simon „History from Coins: The Role of Numismatics in the Study of the Graeco-Bactrian and Indo-Greek Worlds“,. The Graeco-Bactrian and Indo-Greek world Mairs: , Abingdon, Oxon, 2021 — 467–498 bet. ISBN 9781138090699.
- Holt, Frank L.. Thundering Zeus: The Making of Hellenistic Bactria. Berkeley, CA: University of California Press, 1999. ISBN 0520211405.
- Jakobsson, Jens (2010). "Antiochus Nicator, a third king of Hellenistic Bactria?". Numismatic Chronicle 170: 17–33.
- Jakobsson, Jens „Dating Bactria's Independence to 246/5 BC?“,. The Graeco-Bactrian and Indo-Greek world Mairs: , Abingdon, Oxon, 2021 — 499–509 bet. ISBN 9781138090699.
- Zeng, C. (2013). "Some Notable Die-Links among Bactrian Gold Staters". Numismatic Chronicle 173: 73–78.