Alyaska universiteti tizimi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
University of Alaska system is located in Alaska</img>
Fairbanks</img>
Anchorage</img>
Southeast</img>
class=notpageimage|
Alyaska universiteti manzillari

Alyaska universiteti tizimi AQShning Alyaska shtatidagi davlat universitetlari tizimidir . U 1917-yilda yaratilgan va 19 ta kampusda uchta alohida akkreditatsiyadan oʻtgan universitetlarni oʻz ichiga oladi. Tizim 30 000 ga yaqin kunduzgi va sirtqi talabalarga xizmat koʻrsatadi va 400 ta noyob daraja dasturlarini taklif qiladi[1].

Uchta asosiy universitetning har birida kichikroq jamoalarda bir nechta sunʼiy yoʻldosh kampuslari mavjud[2]. UAA shuningdek, uchta yirik sunʼiy yoʻldosh jamoat kollejini boshqaradi. Alyaska universiteti tizimidagi uchta asosiy institut bor. Ular quyidagilardir:

  • Alaska Ankorij universiteti, tizimga kirish boʻyicha eng yirik universitet;
  • Alyaska Fairbanks universiteti, birinchi universitet va flagman[3];
  • Janubi- Sharqiy Alyaska universiteti, poytaxt Juneau shahrida joylashgan, Sitka va Ketchikan shaharchalarida joylashgan va eng kichigi roʻyxatga olish boʻyicha.

Alyaska aholisi AQShning aksariyat shtatlariga qaraganda kamroq boʻlganligi sababli, Alyaska universiteti tizimi nisbatan kichikdir. Biroq, unda bir nechta taniqli akademik boʻlimlar mavjud. UAFda bular geologiya boʻlimi, atmosfera fanlari boʻlimi va yovvoyi tabiat biologiyasi boʻlimidir. Shtatning kichik aholisini aks ettirgan holda, Morrill qonuni boʻyicha Alyaska universitetiga berilgan federal yer miqdori mamlakatdagi ikkinchi eng kichik grant edi[4].

Boshqaruvi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Alyaska universiteti rasmiy ravishda Alyaska shtati Konstitutsiyasining VII moddasiga muvofiq tashkil etilgan. VII modda, shuningdek, shtat gubernatori tomonidan tayinlanadigan va shtat qonun chiqaruvchi organi tomonidan tasdiqlanadigan. Universitetni boshqarish vazifasi yuklangan regentlar kengashini tashkil qiladi. Barcha regentlar sakkiz yillik muddatga xizmat qiladi, uchta asosiy kampus tomonidan ikki yillik muddatga nomzod boʻlgan talaba regentidan tashqari[5]. Kengash shtat boshqaruvini nazorat qiluvchi universitet prezidentini saylaydi. Prezident davrida uchta asosiy universitet uchun mas’uliyat ularning tegishli rektorlariga yuklangan. Shuningdek, talabalar muammolarini himoya qiluvchi UA talabalar hukumatlari vakillaridan iborat talabalar yetakchilari koalitsiyasi ham mavjud[6].

Alyaskaning Ankorij universiteti[tahrir | manbasini tahrirlash]

Alaska Ankorij universiteti (UAA) shtatdagi eng yirik universitet boʻlib, uning barcha kampuslarida taxminan 15,000 kunduzgi va sirtqi taʼlim talabalari mavjud. Alyaska universiteti talabalarining uchdan ikki qismi UAAda qatnashadi. UAA tarkibida oʻn ikkita kollej mavjud boʻlib, ulardan toʻrttasi Valdez, Kenai yarim oroli (Soldotna va Gomer), Kodiak va Mat-Sudagi jamoat kampuslaridir[7]. UAA NCAA orqali oʻn uch xil sport turiga ega va milliy miqyosda dengiz boʻrilari sifatida raqobatlashadi[8].Karnegi Jamgʻarmasi institutni bakalavriat dasturlarida yuqori roʻyxatga olish va sanʼat, fan va kasbiy tayyorgarlik oʻrtasidagi muvozanatga ega boʻlgan jamoat bilan shugʻullanadigan kampus sifatida tasnifladi. Alyaskadagi yagona tibbiyot maktabi yoki WWAMI dasturi ham Ankorij kampusi orqali boshqariladi. Kampus, shuningdek, shtatda FAA tomonidan tasdiqlangan yagona kollej uchish oʻquv dasturiga ega.

Alyaska Fairbanks universiteti[tahrir | manbasini tahrirlash]

Alaska Fairbanks universiteti (UAF) 1925-yildan 1975-yilgacha Alyaska universiteti nomi bilan tanilgan. UAFda taniqli Geofizika instituti joylashgan boʻlib, u Poker Flat Research Range, kollegial raketa sinov poligonini boshqaradi. Bundan tashqari, 2015-yilgacha Arktika mintaqasidagi yagona Cray superkompyuterining joylashuvi boʻlgan Arktika mintaqasi superkompyuter markazi mavjud edi. Shuningdek, Alyaska va Shimoliy Muz okeanida ob’ektlar va tadqiqot loyihalariga ega baliqchilik va okean fanlari maktabi ham mavjud. Bu Alyaskada tashkil etilgan birinchi universitet va Alyaska universiteti tizimining yetakchi institutidir . 

Janubi-Sharqiy Alyaska universiteti[tahrir | manbasini tahrirlash]

Janubi-Sharqiy Alyaska universiteti (UAS) shtat poytaxti Juno shahrida joylashgan va eng kichik tizimdir. Uning Juneau, Sitka va Ketchikan shaharlarida kampuslari boʻlsa-da, Juneau kampusi uchtasining eng kattasi. UAS kuchli liberal sanʼat taʼlimi va tajribaviy oʻrganishga eʼtibor qaratadi. UASda toʻrtta akademik maktab mavjud: Sanʼat va fanlar maktabi, Menejment maktabi, Karyera taʼlimi maktabi va Taʼlim maktabi. 2017-yildan boshlab, Alyaska Regentlar kengashi UASni Alyaska universitetining Taʼlim kolleji markazi sifatida tayinladi.

Manbalari[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ „About UA | University of Alaska System“. www.alaska.edu. Qaraldi: 2015-yil 9-noyabr.
  2. ↑ „About UA | University of Alaska System“. www.alaska.edu. Qaraldi: 2015-yil 16-sentyabr.
  3. ↑ „Archived copy“. 2015-yil 24-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 9-yanvar.
  4. ↑ Johnsen. „Reengaging the University: A Case Study of the University of Alaska, 1998-2002“. University of California-Berkeley (2002-yil 3-may). 2006-yil 27-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2007-yil 31-yanvar.
  5. ↑ „Members | Board of Regents“. www.alaska.edu. Qaraldi: 2015-yil 10-noyabr.
  6. ↑ „Coalition of Student Leaders | System Governance“. www.alaska.edu. Qaraldi: 2015-yil 10-noyabr.
  7. ↑ „About UAA“. www.uaa.alaska.edu. Qaraldi: 2015-yil 10-noyabr.
  8. ↑ „Athletics“. www.uaa.alaska.edu. 2015-yil 7-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 10-noyabr.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Andoza:University of Alaska System

"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Alyaska_universiteti_tizimi&oldid=3773210" dan olindi