Afgʻonit

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
(Afg'onitdan yoʻnaltirildi)
Afgʻonit

Marmardagi afgʻonit. Badagʻshon, Afgʻoniston.
Asosiy
Formulasi (Na,Ca,K)8[Al6Si6O24](SO4,Cl2,CO3)3 · 0.5H2O
Ixtiro qilingan yili 1968-yil
Fizik xususiyatlari
Rangi havorang, koʻk-yashil, koʻk, rangsiz
Qirra rangi oq
Yaltiroqlik shishasimon
Shaffoflik shaffof, yarimshaffof
Qattiqlik 5,5 - 6
Yopishqoqlik Mukammal {100}
Zichligi 2,55 - 2,65 g/sm³
singoniyasi Geksoganal
Afgʻonit Vikiomborda

Afgʻonit, (Na, Ca, K) 8 [Al 6 Si 6 O 24 ] (SO 4, Cl 2, CO 3) 3 0,5H 2 O — silikatlar sinfidagi mineral boʻlib, kristal panjarasida qoʻshimcha anionlar boʻlgan gidratlangan alyumosilikatdir. Afgʻonit feldshpatoid boʻlib, odatda sodalit bilan birga dumaloq olti burchakli koʻk donalar shaklida uchraydi.

Kashf qilinish tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

U 1968-yilda Afgʻonistonning Badaxshon viloyatidagi lazurit konida topilgan va ilk marta shu yerda topilgani uchun mamlakat nomi bilan atalgan.

Tabiatda uchrashi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Afgʻonit kristallarni qisqa prizma va dipiramida shaklida hosil qiladi. Kristallar odatda yomon shakllangan va nomukammal konturlarga ega, yumaloq yoki tartibsiz shakldagi donalar xarakterlidir.[1] Kichik ustunli yoki tekislangan individlarning oʻzaro oʻsishi 1-2 mm gacha.

Na- boyitilgan marmarlarda sodalit, diopsid, kankrinit, nefelin, flogopit, pirit, vezuvian, olivin bilan bogʻlangan holda karbonatli jinslarning kontakt metamorfizmi natijasida hosil boʻladi.

Konlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Afgʻonistonda (Sar-e-Sang), Rossiyada (Baykal koʻli boʻyida, Slyudyanka shahri yaqinida [2][3][4]), Germaniyada, Italiyada, Tojikistonda uchraydi. U amaliy ahamiyatga ega emas, lekin kolleksiya materiali sifatida qiziqish uygʻotadi.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]


Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • V. Ivanov G., Sapozhnikov A.N. The birinchi Afghanit, Andersonit topish SSSR . — ZVMO, 1975 yil, 103-qism, № 3. (Janubiy Gʻarbiy Baykal mintaqasi)
  • Sapozhnikov A.N., Cherepanov D.I., Suvorova L.F., Feoktistova L.P. Afgʻonistonda izomorfizm haqida. Minerallarni aniqlash. — ZVMO, 2008 yil, 137-qism

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]