2001: Kosmik Odissey

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
2001: Kosmik Odissey

Film posteri
Rejissyor(lar) Stanley Kubrik
Prodyuser(lar) Stanley Kubrik
Ssenariynavis(lar)
  • Stanley Kubrik
  • Artur C. Klark
Rollarda
Kinematografiya Geoffrey Unsvorz
Muharrir(lar) Ray Lovejoy
Studiya(lar) Stanley Kubrick Productions
Distribyutor Metro-Goldwyn-Mayer
Chiqarilgan sanasi
  • 2-aprel, 1968-yil(1968-04-02) (Uptown)
  • 3-aprel, 1968-yil(1968-04-03) (AQSh)
  • 15-may, 1968-yil(1968-05-15) (Birlashgan Qirollik)
Davomiyligi tax. 143 daqiqa[1]
Mamlakatlar
Til inglizcha
Byudjeti $10,5 million
Daromadi $146 million

2001: Kosmik Odissey 1968-yilda ekranlarga chiqarilgan filmdir. Stanley Kubrick Productions studiyasi tomonidan ishlangan, Metro-Goldwyn-Mayer tomonidan esa tarqatilgan. Film rejissorlari – Stanley Kubrick, ssenariy mualliflari – Kubrick va Arthur C. Clarke. Filmda bosh rollarni Keir Dullea, Gary Lockwood, William Sylvester va Douglas Rain ijro etgan.

Mazmuni[tahrir | manbasini tahrirlash]

Film insoniyatning sirli qora monolitlar bilan uchrashishi haqida hikoya qiladi. Birinchisi evolyutsiyaning boshida sodir boʻlgan va vahshiy guruhlar tomonidan asboblarni yaratishga taʼsir qilgan. Endi, kosmik asrda bitta uchrashuv sodir boʻladi, oy yuzasi odamlar oy tuprogʻidan monolitni olib tashlashga harakat qilganda, u Yupiter yoʻnalishi boʻyicha kuchli toʻlqin nurini chiqaradi. Keyinchalik, xuddi shu yoʻnalish boʻyicha maxsus kosmik ekspeditsiya tashkil etildi, jumladan ikkita uchuvchi, bir nechta olimlar anabiozga qoʻshildi va HAL 9000 sunʼiy intellektga ega kompyuter.[2]

Senariy[tahrir | manbasini tahrirlash]

Tarixdan oldingi veldtda homininlar qabilasi raqib qabila tomonidan suv teshigidan haydab yuboriladi. Ertasi kuni ular oʻrtasida begona monolit paydo boʻlganini topadilar. Keyin ular suyakdan qurol sifatida foydalanishni oʻrganadilar va birinchi ovlaridan soʻng raqiblarini u bilan haydash uchun qaytib kelishadi.

Millionlab yillar oʻtib, Amerika Qo'shma Shtatlari Astronavtika milliy kengashi raisi doktor Xeyvud Floyd Amerikaning Oydagi posti Klavius bazasiga boradi. 5-koinot stansiyasida toʻxtash vaqtida u Klaviusning javob bermayotganidan xavotirda boʻlgan rossiyalik olimlarni uchratadi. U bazada epidemiya haqidagi mish-mishlarni muhokama qilishdan bosh tortadi. Klaviusda Xeyvud xodimlar yigʻilishida nutq soʻzlaydi, u ularning eng yangi kashfiyoti haqida maxfiylik zarurligini taʼkidlaydi. Uning vazifasi yaqinda topilgan artefaktni, toʻrt million yil avval Tycho oy krateri yaqinida koʻmilgan monolitni tekshirishdan iborat. U va boshqalar ob’ektni koʻzdan kechirayotganda va suratga olayotganda, u yuqori quvvatli radio signal chiqaradi. Oʻn sakkiz oy oʻtgach, Amerikaning Discovery One kosmik kemasi Yupiterga uchadi, bortda missiya uchuvchilari va olimlari doktor Deyv Bowman va doktor Frenk Puul va yana uchta olim toʻxtatilgan animatsiyada. Discovery operatsiyalarining aksariyati HAL, yaʼni insonga oʻxshash shaxsiyatga ega HAL 9000 kompyuteri tomonidan boshqariladi. HAL antennani boshqarish moslamasining yaqin orada ishlamay qolishi haqida xabar berganida, Deyv uni ekstravehikulyar faollik (EVA) podasiga oladi, lekin hech qanday xato topmaydi. HAL muammoni tekshirish uchun qurilmani qayta oʻrnatishni va uning ishlamay qolishiga yoʻl qoʻyishni taklif qiladi. Mission Control astronavtlarga 9000 kompyuterining zaxira nusxasi natijasida HAL xato qilganligini koʻrsatadi, ammo HAL buni inson xatosida ayblaydi. HALning xatti-harakatidan xavotirlangan Deyv va Frenk EVA podasiga kiradilar, shunda ular HALni eshitmasdan yakka tartibda gaplasha oladilar. Agar notoʻgʻri ekanligi isbotlansa, ular HALni uzishga rozi boʻlishadi. HAL ularning suhbatini oʻqish orqali kuzatib boradi.

Rollarda[tahrir | manbasini tahrirlash]

Musiqasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

NomiMusiqaIjrochi(lar)Davomiyligi
1.„Also sprach Zarathustra“Richard StraussBerlin filarmoniyasi orkestri, Karl Böhm1:46
2.„Requiem for Soprano, Mezzo-Soprano, 2 Mixed Choirs and Orchestra“György LigetiThe Bavarian Radio Orchestra, Francis Travis4:04
3.„Lux Aeterna“György LigetiThe Stuttgart Schola Cantorum, Clytus Gottwald5:50
4.„The Blue Danube“Johann Strauss IIThe Berlin Philharmonic Orchestra, Herbert von Karajan6:55
5.„Gayane Ballet Suite (Adagio)“Aram KhachaturianThe Leningrad Philharmonic Orchestra, Gennadi Rozhdestvensky5:12
6.„Atmosphères“György LigetiThe Südwestfunk Orchestra, Ernest Bour7:56
7.„The Blue Danube“Johann Strauss IIThe Berlin Philharmonic Orchestra, Herbert von Karajan3:30
8.„Also sprach Zarathustra“Richard StraussThe Berlin Philharmonic Orchestra, Karl Böhm1:37
Jami davomiyligi:36:50

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „2001: A Space Odyssey“. British Board of Film Classification.
  2. Premios del CEC a la producción española de 1968 (Wayback Machine saytida 25-aprel 2012-yil sanasida arxivlangan)
  3. „The Underview on 2001: A Space Odyssey – Cast and Crew“. 8-noyabr 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 30-sentabr 2013-yil.
  4. „"Two days turned into four weeks": an interview with Maggie D'Abo, hostess in '2001'“. 2001italia.it. 2019-yil 24-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-iyul 2020-yil.
  5. „2001: A Space Odyssey – 50 facts for 50 years“. thestar.com.
  6. Mondello, Bob. „What Made '2001, A Space Odyssey' Such An Influential Film“. NPR (4-aprel 2018-yil). 2019-yil 30-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 7-iyul 2020-yil.
  7. Higham, Nick. „Broadcaster Kenneth Kendall, 88, dies“. BBC (14-dekabr 2012-yil). 2019-yil 13-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-iyul 2020-yil.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]