2001: Kosmik Odissey
2001: Kosmik Odissey | |
---|---|
Film posteri | |
Rejissyor(lar) | Stanley Kubrik |
Prodyuser(lar) | Stanley Kubrik |
Ssenariynavis(lar) |
|
Rollarda | |
Kinematografiya | Geoffrey Unsvorz |
Muharrir(lar) | Ray Lovejoy |
Studiya(lar) | Stanley Kubrick Productions |
Distribyutor | Metro-Goldwyn-Mayer |
Chiqarilgan sanasi |
|
Davomiyligi | tax. 143 daqiqa[1] |
Mamlakatlar | |
Til | inglizcha |
Byudjeti | $10,5 million |
Daromadi | $146 million |
2001: Kosmik Odissey 1968-yilda ekranlarga chiqarilgan filmdir. Stanley Kubrick Productions studiyasi tomonidan ishlangan, Metro-Goldwyn-Mayer tomonidan esa tarqatilgan. Film rejissorlari – Stanley Kubrick, ssenariy mualliflari – Kubrick va Arthur C. Clarke. Filmda bosh rollarni Keir Dullea, Gary Lockwood, William Sylvester va Douglas Rain ijro etgan.
Mazmuni[tahrir | manbasini tahrirlash]
Film insoniyatning sirli qora monolitlar bilan uchrashishi haqida hikoya qiladi. Birinchisi evolyutsiyaning boshida sodir boʻlgan va vahshiy guruhlar tomonidan asboblarni yaratishga taʼsir qilgan. Endi, kosmik asrda bitta uchrashuv sodir boʻladi, oy yuzasi odamlar oy tuprogʻidan monolitni olib tashlashga harakat qilganda, u Yupiter yoʻnalishi boʻyicha kuchli toʻlqin nurini chiqaradi. Keyinchalik, xuddi shu yoʻnalish boʻyicha maxsus kosmik ekspeditsiya tashkil etildi, jumladan ikkita uchuvchi, bir nechta olimlar anabiozga qoʻshildi va HAL 9000 sunʼiy intellektga ega kompyuter.[2]
Senariy[tahrir | manbasini tahrirlash]
Tarixdan oldingi veldtda homininlar qabilasi raqib qabila tomonidan suv teshigidan haydab yuboriladi. Ertasi kuni ular oʻrtasida begona monolit paydo boʻlganini topadilar. Keyin ular suyakdan qurol sifatida foydalanishni oʻrganadilar va birinchi ovlaridan soʻng raqiblarini u bilan haydash uchun qaytib kelishadi.
Millionlab yillar oʻtib, Amerika Qo'shma Shtatlari Astronavtika milliy kengashi raisi doktor Xeyvud Floyd Amerikaning Oydagi posti Klavius bazasiga boradi. 5-koinot stansiyasida toʻxtash vaqtida u Klaviusning javob bermayotganidan xavotirda boʻlgan rossiyalik olimlarni uchratadi. U bazada epidemiya haqidagi mish-mishlarni muhokama qilishdan bosh tortadi. Klaviusda Xeyvud xodimlar yigʻilishida nutq soʻzlaydi, u ularning eng yangi kashfiyoti haqida maxfiylik zarurligini taʼkidlaydi. Uning vazifasi yaqinda topilgan artefaktni, toʻrt million yil avval Tycho oy krateri yaqinida koʻmilgan monolitni tekshirishdan iborat. U va boshqalar ob’ektni koʻzdan kechirayotganda va suratga olayotganda, u yuqori quvvatli radio signal chiqaradi. Oʻn sakkiz oy oʻtgach, Amerikaning Discovery One kosmik kemasi Yupiterga uchadi, bortda missiya uchuvchilari va olimlari doktor Deyv Bowman va doktor Frenk Puul va yana uchta olim toʻxtatilgan animatsiyada. Discovery operatsiyalarining aksariyati HAL, yaʼni insonga oʻxshash shaxsiyatga ega HAL 9000 kompyuteri tomonidan boshqariladi. HAL antennani boshqarish moslamasining yaqin orada ishlamay qolishi haqida xabar berganida, Deyv uni ekstravehikulyar faollik (EVA) podasiga oladi, lekin hech qanday xato topmaydi. HAL muammoni tekshirish uchun qurilmani qayta oʻrnatishni va uning ishlamay qolishiga yoʻl qoʻyishni taklif qiladi. Mission Control astronavtlarga 9000 kompyuterining zaxira nusxasi natijasida HAL xato qilganligini koʻrsatadi, ammo HAL buni inson xatosida ayblaydi. HALning xatti-harakatidan xavotirlangan Deyv va Frenk EVA podasiga kiradilar, shunda ular HALni eshitmasdan yakka tartibda gaplasha oladilar. Agar notoʻgʻri ekanligi isbotlansa, ular HALni uzishga rozi boʻlishadi. HAL ularning suhbatini oʻqish orqali kuzatib boradi.
Rollarda[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Keir Dullea — Dr. David Bowman
- Gary Lockwood — Dr. Frank Poole
- William Sylvester — Dr. Heywood Floyd
- Daniel Richter — Moonwatcher
- Leonard Rossiter — Dr. Andrei Smyslov
- Margaret Tyzack — Elena
- Robert Beatty — Dr. Ralph Halvorsen
- Sean Sullivan — Dr. Roy Michaels[3]
- Douglas Rain – HAL 9000
- Frank Miller – missiya boshqaruvchisi
- Edwina Carroll – styuardessa
- Penny Brahms – styuardessa
- Heather Downham – styuardessa
- Alan Gifford – Poolening otasi
- Ann Gillis – Poolening onasi
- Maggie d’Abo – styuardessa[4]
- Chela Matthison – Mrs. Turner[5]
- Vivian Kubrick – Floydning qizi[6]
- Kenneth Kendall – BBC muxbiri[7]
Musiqasi[tahrir | manbasini tahrirlash]
№ | Nomi | Musiqa | Ijrochi(lar) | Davomiyligi |
---|---|---|---|---|
1. | „Also sprach Zarathustra“ | Richard Strauss | Berlin filarmoniyasi orkestri, Karl Böhm | 1:46 |
2. | „Requiem for Soprano, Mezzo-Soprano, 2 Mixed Choirs and Orchestra“ | György Ligeti | The Bavarian Radio Orchestra, Francis Travis | 4:04 |
3. | „Lux Aeterna“ | György Ligeti | The Stuttgart Schola Cantorum, Clytus Gottwald | 5:50 |
4. | „The Blue Danube“ | Johann Strauss II | The Berlin Philharmonic Orchestra, Herbert von Karajan | 6:55 |
5. | „Gayane Ballet Suite (Adagio)“ | Aram Khachaturian | The Leningrad Philharmonic Orchestra, Gennadi Rozhdestvensky | 5:12 |
6. | „Atmosphères“ | György Ligeti | The Südwestfunk Orchestra, Ernest Bour | 7:56 |
7. | „The Blue Danube“ | Johann Strauss II | The Berlin Philharmonic Orchestra, Herbert von Karajan | 3:30 |
8. | „Also sprach Zarathustra“ | Richard Strauss | The Berlin Philharmonic Orchestra, Karl Böhm | 1:37 |
Jami davomiyligi: | 36:50 |
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ „2001: A Space Odyssey“. British Board of Film Classification.
- ↑ Premios del CEC a la producción española de 1968 (Wayback Machine saytida 25-aprel 2012-yil sanasida arxivlangan)
- ↑ „The Underview on 2001: A Space Odyssey – Cast and Crew“. 8-noyabr 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 30-sentabr 2013-yil.
- ↑ „"Two days turned into four weeks": an interview with Maggie D'Abo, hostess in '2001'“. 2001italia.it. 2019-yil 24-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-iyul 2020-yil.
- ↑ „2001: A Space Odyssey – 50 facts for 50 years“. thestar.com.
- ↑ Mondello, Bob. „What Made '2001, A Space Odyssey' Such An Influential Film“. NPR (4-aprel 2018-yil). 2019-yil 30-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 7-iyul 2020-yil.
- ↑ Higham, Nick. „Broadcaster Kenneth Kendall, 88, dies“. BBC (14-dekabr 2012-yil). 2019-yil 13-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-iyul 2020-yil.