Madrasatul Vaizin: Versiyalar orasidagi farq

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Keyingi tahrir →
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
VizualVikimatn
„Madrasatul Waizeen“ sahifasi tarjima qilib yaratildi
(Farq yoʻq)

10-Fevral 2024, 04:24 dagi koʻrinishi

1919-yilda tashkil etilgan Madrasatul Vaiziyn yoki Madrasatul Vaizin yoki Madrasat al-Vaizin (Voizlar kolleji) Hindistonning Lakhnau shahridagi o'n ikki shia ta'limining eski markazi hisoblanadi[1][2]. Ko‘pgina ulamolar notiqlik va voizlik mahoratini mustahkamlash uchun boshqa shia seminariyalarida aspirantura ta'limini tugatgandan so‘ng ushbu maktabga boradilar[3]. U o'z kutubxonasidagi qimmatbaho qo'lyozmalari bilan mashhur.

Tarixi

Seminariya 1919-yil 19-mayda[4] Mahmudobodlik Maharoja Muhammad Ali Muhammadxon[5] tomonidan uning ukasi Sohibzoda Muhammad Ali Ahmadxon Sohib xotirasiga atab ochilgan. Mahmudoboddagi “Vaqf-madrasa-i-Ahmadiya” 1919-yilda Mahmudobodlik Maharoja tomonidan roʻyxatga olingan “Vaqfnoma” yoʻli bilan yaratilgan. Madrastul Vaizin 1919-yilda yuqorida tilga olingan vaqf tomonidan tashkil etilgan.

Shams ul-ulamo Oyatulloh Sayid Najmul Hasan madrasa tashkil etilgan kundan boshlab unga jalb qilingan[6].

Birinchi Vasiylik kengashi

Madrasaning birinchi Vasiylik kengashi quyidagicha bo'lgan:

  • Rais: Maharoja Sir Muhammad Ali Muhammadxon, KCSI, KCIE, Mahmudobod
  • Vakil: Najmul Millat Oyatulloh Sayid Najmul Hasan
  • Vakil: Mahmudobodlik imomi Juma
  • Vasiy: Muhammadpur-Bishanpur shahridagi Mian Shayx Muhammad Sodiq Ali Xon Sohib, Barabanki tumani
  • Vasiy: Sayid Muzaffar Husayn Sohib, advokat, Qoziara, Sitapur, Sitapur tumani, Hindiston

Kutubxonasi

Madrasatul Vaizin kutubxonasi fondida 20 000 dan ortiq bosma kitoblar va kamida 1500 ta qoʻlyozma mavjud[7]. DR. Mohd. Taqi Ali Obidiy, Dots. Professor, arab va fors tillarida sharqshunoslik professori, Laknau universiteti 1989-1990-yillarda Madrasatul Vaizin kutubxonasida fors, urdu va arab qo‘lyozmalari katalogini tuzgan[8].

Faoliyat va aloqador muassasalar

Ushbu Madrasaning faoliyat sohasi Hindiston bilan chegaralanib qolmagan, ammo uning missionerlari Zanzibar, Uganda, Mombasa, Darussalam, Singapur, Shanxayda ishlagan[9]. 1920-yillarning oxirida Madrasatul Vaizin Sharqiy Afrikaga o'z missionerlarini yuborishni boshladi. Bu missionerlar e'tiqodni targ'ib qilish uchun maxsus o'qitilgan. Ular Sharqiy Afrika bo'ylab sayohat qilishgan, shia Ithna-Asherisning turli jamoatlariga tashrif buyurishgan va o'zlarining faoliyati haqida keng qamrovli hisobot tayyorlaganlar. Ushbu tashriflarning tabiati tezkor bo'lib, bir necha oyga cho'zilgan va shu vaqt ichida ularning ba'zilari o'z tashriflarini janubdan Madagaskarga va shimoldan Somaliga tomon ham amalga oshirishgan[10].

Madrasaning Sitapur tumani, Mahmudobod shahrida Madrasa-e-Ahmadul Madaris nomi bilan mashhur bo'lgan tegishli muassasasi mavjud. U Mahmudobod rajasi tomonidan moliyalashtiriladi.

Sobiq direktorlari

Sobiq direktorlar qatoriga quyidagilar kiradi:

  • Xatib va A'zam Sayid Sibte Hasan Naqviy*
  • Oyatulloh Sayid Abul Hasan Naqviy*
  • Alloma Adil Axtar Zaydiy (1936-yildan 1950- vafotigacha) u Madrasatul Vaizinning ikkinchi direktori bo'lib ishlagan
  • Oyatulloh Sayid Rahat Husayn Rizvi Gopalpuri 1955-yilda vafot etgan
  • Mavlono Sayid Ibni Hasan Nonaharviy (1980-yil 25-martda vafot etgan)
  • Mavlono professor Sayid Shabihul Hasan Nonaharviy (1998-yil 13-mayda vafot etgan)
  • Mavlono Sayid Muhsin Rizvi Gopalpuri 2000-yilda vafot etgan
  • Mavlono Sayid Muhammad Varis Hasan Naqviy (2008-yil 11-mayda vafot etgan)
  • Mavlono Mujtaba Ali Xon Adebul Hindi Marhum (direktor o'rinbosari)
  • Mavlono Urujul Hasan Misum, Madrasatul Vaizin faxriy direktori,

Taniqli bitiruvchilari

  • Oyatulloh Sayid Hamidul Hasan
  • Sayid Ali Axtar Rizvi
  • Kaifi Azmi[11]

Mashhur nashrlari

  • Qur'oni Karim: Shia urf-odatlari va tamoyillariga ko'ra sharhli tarjima. 2 jild. Badshah Husain, 1936-yil[12][13]
  • Musulmon sharhi: Madrasatul Vaiziynning ingliz oylik jurnali[14][15].
  • Oylik Al-vaiz, Lakhnau

Yana qarang

  • Jamia-e-Imania
  • Jamiya Nazmiya
  • Javadiya Arab kolleji
  • Sultonul Madaris
  • Tanzimul Makatib
  • Tafazzul Husayn Kashmiriy
  1. ↑ The Other Lucknow (en). Vani Prakashan, 2016 — 76, 77 bet. ISBN 9789352294206. 2018-yil 10-oktyabrda qaraldi. 
  2. ↑ Sumner, Jeff. Gale Directory of Publications and Broadcast Media: (formerly Ayer Directory of Publications). International; international index and maps, entries 40401-51061 (en). Gale Group, 2001 — 5293 bet. ISBN 9780787656614. 2018-yil 10-oktyabrda qaraldi. 
  3. ↑ Nasr, Sayyid Husayn, Ma'arif-i Islami dar jahan-i mu'asir, as cited in Tahoor Encyclopedia, Retrieved 21 October 2015
  4. ↑ Sadra'i Khoei, 'Ali, Manuscripts of Madrasatul Waizeen of Lucknow, Muhaqqiq Tabata'i Foundation, Retrieved 21 October 2015
  5. ↑ „Death Anniversary of Raja Sahib of Mehmoodabad [An Active Leader of Pakistan Movement - SFP News“]. www.shaheedfoundation.org. 2016-yil 8-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 10-oktyabr.
  6. ↑ „Jamia-e-Nazmia: Foundation & Development“. 2009-yil 13-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 22-iyul.
  7. ↑ Sadra'i Khoei, 'Ali, Manuscripts of Madrasatul Waizeen of Lucknow, Muhaqqiq Tabata'i Foundation, Retrieved 21 October 2015
  8. ↑ „Archived copy“. 2018-yil 10-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 10-oktyabr.
  9. ↑ Muslim Review: An English Monthly Magazine Of Madrasatul Waizeen, volume XI, number 3 (September 1932)
  10. ↑ Jaffer. „An Outline History of the Khoja Shia Ithna Asheri Community in Eastern Africa“. dubaijamaat.com. KSIMC of Dubai. 2014-yil 19-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 17-avgust.
  11. ↑ „The Hasrat Mohani angle“. DAWN.COM (2008-yil 25-sentyabr). 2018-yil 10-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 10-oktyabr.
  12. ↑ Pinault, D.. Horse of Karbala: Muslim Devotional Life in India. Springer, 2016. ISBN 9781137047656. 2018-yil 10-oktyabrda qaraldi. 
  13. ↑ The Shiites. Springer, 2016. ISBN 9781137066930. 2018-yil 10-oktyabrda qaraldi. 
  14. ↑ Madarsatulvāʻiẓīn (Lucknow, India). The Muslim review. OCLC 46451471. 
  15. ↑ "The Muslim review" (en). The Muslim Review. Archived from the original on 10 October 2018. https://web.archive.org/web/20181010134912/https://franklin.library.upenn.edu/catalog/FRANKLIN_9929287593503681. Qaraldi: 10 October 2018. Madrasatul Vaizin]] 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Madrasatul_Vaizin&oldid=4085613" dan olindi