Erica: Versiyalar orasidagi farq
„Erica (plant)“ sahifasi tarjima qilib yaratildi Teglar: [tarjimon] [tarjimon 2] |
(Farq yoʻq)
|
9-Noyabr 2022, 09:46 dagi koʻrinishi
Erica | |
---|---|
Erica carnea gullari | |
Ilmiy tasniflash | |
Plantae | |
Tracheophytes | |
Angiosperms | |
Eudicots | |
Asterids | |
Ericales | |
Ericaceae | |
Ericoideae | |
Ericeae | |
Erica L. | |
Sinonimlar | |
List
|
Erica - Ericaceae oilasiga mansub 857 ga yaqin turni o'z ichiga olgan gulli o'simliklar tutkumi[1]. Calluna turkumi ilgari Erica tarkibiga kirgan.
Etimologiya
Lotin tilidan tarjima qilingan erica so'zi "supurgi" degan ma'noni anglatadi[2]. Bapzilar ericani qadimgi yunon tilidan moslagan deb taxmin qilishadi[3].
Tavsif
Erica turlarining aksariyati bo‘yi 20–150 cm (8–59 in) dan kichik butalardir, eng balandlari E. arborea va E. scoparia boʻlib, ikkalasi ham 7 m (23 ft) gacha o‘sishi mumkin. baland. Hammasi doim yashil, mayda ignasimon barglari uzunligi 2–15 millimetr (0.079–0.591 in). Urug'lar juda kichik va ba'zi turlari tuproqda o'nlab yillar davomida yashovchanligi saqlashi mumkin.
Taksonomiya va filogeniya
Dulfer[4][5] 1960-yillarda Erica turkumining 605 turini oxirgi nashr etdi. Keyinchalik ko'plab yangi turlar tasvirlangan (ayniqsa, Janubiy Afrikada) va yana 83 tasi Erica tarkibiga kiritilgan, biroq butun jinsni zamonaviy taksonomik qayta ko'rib chiqish hali ham yetishmayapti.
Ericaning eng yaqin qarindoshlari Daboecia (bir yoki ikkita tur) va Calluna (monospesifik)[6]. Yevropaning oz sonli Erica turlari turkumining eng qadimgi nasllarini ifodalaydi, ularning ichida yagona, kattalikdagi turlarga boy, afrikalik navlar joylashgan[7]. Afrika qit'asida Cape va Madagascan/Mascarene turlari mos ravishda monofiletik guruhlarni ifodalaydi[8].
Turlar
Tanlangan turlarga quyidagilar kiradi:
- Erica abietina
- Erica arborea
- Erica australis
- Erica azorica
- Erica baccans
- Erica caffra
- Erica cabernetea
- Erica canaliculata
- Erica capensis
- Erica carnea
- Erica cerinthoides
- Erica ciliaris
- Erica cinerea
- Erica comorensis
- Erica cruenta
- Erica × darleyensis
- Erica erigena
- Erica grandiflora
- Erica haematocodon
- Erica hirtiflora
- Erica jasminiflora
- Erica lusitanica
- Erica mackayana
- Erica mammosa
- Erica manipuliflora
- Erica margaritacea
- Erica mollis
- Erica multiflora
- Erica nana
- Erica nyassana
- Erica patersonia
- Erica peltata
- Erica plukenetii
- Erica pyramidalis
- Erica recurvata
- Erica reunionensis
- Erica scoparia
- Erica terminalis
- Erica tetralix
- Erica turgida
- Erica urna-viridis
- Erica vagans
- Erica ventricosa
- Erica versicolor
- Erica verticillata
Yashash joyi
Taxminan 690 tur Janubiy Afrikaga endemik hisoblanadi[9]. Qolgan turlar Afrika, Madagaskar, O'rta er dengizi va Yevropaning boshqa qismlarida o‘sadi
Ko'pgina Ericaceae turlari singari, Erica turlari asosan kislotali yoki juda kislotali tuproqlarda o‘sadi. Darhaqiqat, "ericaceous" atamasi o‘simliklarni yetishtirishda ishlatiladigan kompostga nisbatan qo'llaniladi[10]. Ular ko'pincha mitti butazorlarda (tog'lik va botqoq) yoki ochiq kislotali o'rmonlarning tuproqli qismlarida o‘sadi.
Ekologiya
Bu turdagi o'simliklar asosan ko'plab kapalak turlarining lichinkalari, jumladan, imperator kuya kapalagi, bog‘ yo'lbarsi, haqiqiy sevishganlar tugunlari, shuvoq pug, kumush naqshli ko'k kapalak[11], va Coleophoralar tomonidan iste'mol qilinadi.
Quyosh qushlarining ba'zi turlari Ericaga qo‘nishi va changlatishi ma'lum. Changlatishda ishtirok etadigan ikkita tur janubiy ikki yoqali quyosh qushi va to'q sariq ko'krakli quyosh qushidir.
Kultivatsiya
Erica turlari gullari uchun peyzaj yoki bog‘ o'simliklari sifatida o'stiriladi. Ular ignabargli daraxtlar bilan yaxshi bog'lanadi va ko'pincha ekish sxemalarida mitti ignabargli o'simliklar navlari ostida ommaviy tuproq qoplami sifatida o‘stiriladi. Ular yil davomida gullashga qodir. Ular, shuningdek, kuzda va qishda vannalar yoki deraza qutilarida o'stirilishi mumkin[12].
Ma'lumotnomalar
- ↑ Manning, John. Field Guide to Fynbos. Struik Publishers, Cape Town, 2007 — 224 bet. ISBN 978-1-77007-265-7.
- ↑ Scarborough, John. Medical Terminologies : Classical Origins Oklahoma Series in Classical Culture. University of Oklahoma Press, 1992 — 20 bet. ISBN 978-0-806-13029-3.
- ↑ Gledhill, David. The Names of Plants. Cambridge University Press, 2008 — 156 bet. ISBN 978-0-521-86645-3.
- ↑ Dulfer, H (1964). "Revision der Südafrikanischen Arten der Gattung Erica L. 1 Teil". Annalen des Naturhistorischen Museums in Wien 67: 79–147.
- ↑ Dulfer, H (1965). "Revision der Südafrikanischen Arten der Gattung Erica L. 2 Teil". Annalen des Naturhistorischen Museums in Wien 68: 25–177.
- ↑ Mugrabi de Kuppler, A.L.; Fagúndez, J.; Bellstedt, D.U.; Oliver, E.G.H.; Léon, J.; Pirie, M.D. (2015). "Testing reticulate versus coalescent origins of Erica lusitanica using a species phylogeny of the northern heathers (Ericeae, Ericaceae)". Molecular Phylogenetics and Evolution 88: 121–131. doi:10.1016/j.ympev.2015.04.005. ISSN 1055-7903. PMID 25888972.
- ↑ Pirie, Michael D.; Oliver, E.G.H.; Bellstedt, Dirk U. (2011). "A densely sampled ITS phylogeny of the Cape flagship genus Erica L. suggests numerous shifts in floral macro-morphology". Molecular Phylogenetics and Evolution 61 (2): 593–601. doi:10.1016/j.ympev.2011.06.007. ISSN 1055-7903. PMID 21722743.
- ↑ Pirie, M. D.; Oliver, E. G. H.; Mugrabi de Kuppler, A.; Gehrke, B.; Le Maitre, N. C.; Kandziora, M.; Bellstedt, D. U. (2016). "The biodiversity hotspot as evolutionary hot-bed: spectacular radiation of Erica in the Cape Floristic Region". BMC Evolutionary Biology 16 (1): 190. doi:10.1186/s12862-016-0764-3. ISSN 1471-2148. PMID 27639849. PMC 5027107. //www.pubmedcentral.nih.gov/articlerender.fcgi?tool=pmcentrez&artid=5027107.
- ↑ Manning, John. Plants of the Greater Cape Floristic Region: 1: the core Cape flora. Pretoria: South African National Biodiversity Institute, SANBI, 2012. ISBN 978-1-919976-74-7.
- ↑ Shorter Oxford English dictionary, 6th ed.. United Kingdom: Oxford University Press, 2007 — 3804 bet. ISBN 978-0199206872.
- ↑ Thomas, C. D.; Glen, S. W. T.; Lewis, O. T.; Hill, J. K.; Blakeley, D. S. (1999-02-01). "Population differentiation and conservation of endemic races: the butterfly, Plebejus argus" (en). Animal Conservation 2 (1): 15–21. doi:10.1111/j.1469-1795.1999.tb00044.x. ISSN 1469-1795.
- ↑ RHS A-Z encyclopedia of garden plants. United Kingdom: Dorling Kindersley, 2008 — 1136 bet. ISBN 978-1405332965.