Molochay Milya: Versiyalar orasidagi farq

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
Молочай Миля“ sahifasi tarjima qilib yaratildi
(Farq yoʻq)

9-Sentyabr 2022, 14:50 dagi koʻrinishi

Категория:Растения по алфавиту Euphorbia Mil[1] [2], shuningdek, Euphorbia Milius[3], Euphorbia go'zal( lotincha: Euphorbia milii ) - buta, ko'p yillik o'simlik, Molochayniye oilasiga tegshli sukkulent .

Bu ism baron Pierre Bernard Millius(frans.) Reyunion orolining gubernatori nomi bilan berilgan, 1821-yilda bu turni Frantsiyaga olib kelgan .

Bu tur qadim zamonlarda Yaqin Sharqqa ko'chirib olib kelingan va Isoga tikan toji bo'lib xizmat qilgan degan taxmin bor.

Uy gulchiligini yaxshi ko'radiganlar orasida bu o'simlik ehtimol uning shoxlarida tikanlarning ko'pligi tufayli ba'zan "tikan toji" deb ataladi. Yana bir ismi -Porloq Molochay ( Euphorbia splendens ).

Tarqalishi

Madagaskar uchun endemik .

Morfologiyasi

Buta mo'l-ko'l tarvaqaylab ketgan, balandligi 1,8 m gacha o'sadi. Poyasi kulrang, bir oz qovurg'ali. Shohlarinig tepalarida 3,5 sm uzunlikdagi va 1,5 sm kengligida elliptik och yashil barglar tug'iladi, ularning har biri o'tkir tikanlarga aylantirilgan ikkita stipula bilan jihozlangan. Barg lari vaqt o'tishi bilan tushadi, lekin kuchli tikanlar abadiy qoladi, shuning uchun faqat poyalarning tepalari barglar bilan qoplangan.

Cyathia Euphorbia Milening tuzilishi: b - bract, i - involucre, g - nektar, ag - urug' qo'shimchasi, bo - bract, mf - erkak gul, jmf - balog'atga etmagan erkak gul, a - anter, pmf - erkak gul pedikel, ff - urgʻochi gul, o — tuxumdon, s — pistilaning stigmasi, pff — urgʻochi gulning poyasi.

Gullarining barchasi juda yorqin rangiga ega (qizil, to'q sariq yoki sariq), yumaloq, kengligi 12 mm gacha.Guldastasi 2-4 guruh gullardan iborat bo'lib, ularning har biri novdalar bilan o'ralgan . To'pgullari- uzun yashil tikanlarning g'alati nozik poyalaridan chiqqan[4].

Amaliy foydalanish

Bu o'simlikning o'tib bo'lmaydigan chakalakzorlari tropiklarda to'siqlar yaratish va dekorativ maqsadlarda ishlatiladi[5]. Euphorbia milii var. splendens [6] .Turlar[7] va navi kkalasi ham Qirollik bogʻdorchilik jamiyatining "Bog'dagi hixmatlari uchun" mukofotiga sazovor boʻlgan[8].

Uy o'simligi sifatida etishtirish uchun ishlatiladi. Koʻp nav va duragaylar yetishtirilgan.

O'simlikning o'zi samarali mollyuskosid va zararkunandalarga qarshi kurashning tabiiy alternativi ekanligini isbotladi. Jahon sog'liqni saqlash tashkiloti shilliq qurtlar bilan kurashishda Euphorbia milii dan foydalanishni tavsiya qildi[9]. Ayniqsa, endemik mamlakatlarda. Shistosomoz - chuchuk suv parazitlari keltirib chiqaradigan yuqumli kasallikni tarqatuvchisi shilliq qurtlar bilan kurashishda.Zavodda ishlab chiqariladigan ekstraktlar zararkunandalar tarqatadigan kasalliklardan qochish uchun, shilliq qurtlar populyatsiyasini nazorat qilish uchun ishlatiladi.

Yetishtirishi

O'simlik yoruqlikni va ko'p quyosh nurini talab qiladi. Bahordan kuzgacha sug'orish mo''tadil, qishda - kam. O'simlik suv sepishga muhtoj emas

Uy sharoitida urug'lar kamdan-kam paydo buladi, shuning uchun Milya so'qmoqlar bilan ko'paytiriladi[5] [10].

Euphorbia Milya sovuqqa chidamsiz va 10 ° C dan past haroratlarda nobud bulishi mumkin. Qishda 13 °C dan yuqori haroratni ta'minlash kerak. Mo''tadil mintaqalarda u to'liq quyoshda, oyna ostida o'stirilishi kerak. Yozda, sovuq xavfi bo'lmaganda, uni tashqariga, himoyalangan joyga ekish mumkin.

Har ikki yilda bir marta o'simlik tuproq aralashmasi bilan kaktus substratiga ko'chiriladi.

Toksikligi

Giftig
sovg'a

Gulning shirali soki o'rtacha darajada zaharli bo'lib, teri yoki ko'z bilan aloqa qilganda tirnash xususiyati keltirib chiqaradi. Yutib yuborilsa, kuchli oshqozon og'rig'i, tomoq va og'izda tirnash xususiyati va qayt qilishga olib keladi. Zaharli tarkibiy qismlari forbol efirlari sifatida aniqlangan [11]. Otlar, qo'ylar, mushuklar va itlar kabi uy hayvonlari uchun juda zaharli hisoblanadi[12] . Odamlar uchun u ozgina zaharli va faqat tirnash xususiyati beruvchi vosita sifatida ishlaydi.

Turlari

Turlar ichida bir qancha navlar ajratilgan, ularning ba'zilari alohida turlar sifatida tavsiflangan[13].

  • Euphorbia milii var. bevilaniensis ( Kroizat ) Ursch va Leandri, 1955 yil
  • Euphorbia milii var. hislopii ( NEBr. ) Ursch va Leandri 1955 (sin. E. hislopii )
  • Euphorbia milii var. imperatae ( Leandri ) Ursch va Leandri 1955 yil
  • Euphorbia milii var. longifolia Rauh 1967 yil
  • Euphorbia milii var. milii
  • Euphorbia milii var. Roseana Marn. - aylana. 1962 yil
  • Euphorbia milii var. splendens ( Bojer ex Hook. ) Ursch va Leandri 1955 yil
  • Euphorbia milii var. tananarivae ( Leandri ) Ursch va Leandri 1955 yil
  • Euphorbia milii var. tenuispina Rauh va Razaf. 1991 yil
  • Euphorbia milii var. tulearensis Ursch va Leandri, 1955 yil
  • Euphorbia milii var. vulcanii ( Leandri ) Ursch va Leandri 1955 yil

Fotogalereya

Manbalar

  1. Бердникова О. В.. Комнатные растения от А до Я. ОЛМА Медиа Групп, 2006 — 124 bet. 
  2. Лимаренко А. Ю., Палеева Т. В.. Кактусы и другие суккуленты. М.-СПб.: АСТ:Сова, 2005 — 42 bet. ISBN 5-17-028790-9. 
  3. Фёдоров А. А., Артюшенко З. Т.. Атлас по описательной морфологии высших растений: цветок. М.-Л.: Наука, 1975 — 87 bet. 
  4. В. В. Чуб, К. Д. Лезина. Полная энциклопедия комнатных растений. М.: ЭКСМО-Пресс, 2001. ISBN 5-04-006077-7
  5. 5,0 5,1 >
  6. „RHS Plantfinder - Euphorbia milii var. splendens. 2022-yil 18-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 14-fevral.
  7. „RHS Plantfinder - Euphorbia milii. 2022-yil 18-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 23-fevral.
  8. „AGM Plants - Ornamental“. Royal Horticultural Society (2017-yil iyul). 2020-yil 3-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 16-fevral.
  9. Souza, C.A.M. (November 1997). "Study of the embryofeto-toxicity of Crown-of-Thorns (Euphorbia milii) latex, a natural molluscicide". Brazilian Journal of Medical and Biological Research 30 (11): 1325–32. doi:10.1590/S0100-879X1997001100011. PMID 9532242. 
  10. Complete Guide to Houseplants. Meredith Publishing Group. 
  11. „Crown-of-Thorns (Euphorbia milii)“. Veterinary Medicine Library. University Library, University of Illinois at Urbana-Champaign. 2017-yil 23-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 8-aprel.
  12. „Plants Toxic to Animals“. 2022-yil 9-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 18-dekabr.
  13. Huxley, A., ed. (1992). New RHS Dictionary of Gardening. ISBN 0-333-47494-5

Adabiyot

  • V. V. Chub, K. D. Lezina. Uy o'simliklarining to'liq ensiklopediyasi. M.: EKSMO-Press,2001-yil. ISBN 5-04-006077-7