Wall Street: Versiyalar orasidagi farq

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
ShHamrayev (munozara | hissa)
Wall Street“ sahifasi tarjima qilib yaratildi
(Farq yoʻq)

31-Avgust 2022, 22:55 dagi koʻrinishi

 

Ko'cha belgisi

Uoll-strit - Nyu-York shahridagi Quyi Manxettenning moliyaviy okrugidagi sakkiz blokli ko'cha. U g'arbdagi Brodveydan Janubiy ko'chagacha va sharqda Sharqiy daryo tomongacha boradi. "Uoll-strit" atamasi butun Qo'shma Shtatlar moliyaviy bozorlari, Amerika moliyaviy xizmatlar sanoati, Nyu-Yorkda joylashgan moliyaviy manfaatlar yoki Moliyaviy tumanning o'zi uchun metonimga aylangan. Uoll-strit langarida joylashgan Nyu-York dunyoning asosiy moliyaviy markazi sifatida tasvirlangan. [1]

Uoll-strit XVII asrda Nyu Amsterdamning bir qismi bo'lganida Golland tilida "de Waalstraat" nomi bilan tanilgan, ammo bu nomning kelib chiqishi turlicha. Ko'chada haqiqiy devor 1685-yildan 1699-yilgacha mavjud bo'lgan. XVII asrda Uoll-strit qul savdosi bozori va qimmatli qogʻozlar savdosi maydoni boʻlgan, XVIII asr boshida (1703) Nyu-Yorkning birinchi shahar hokimiyati Federal Xoll shu ko'chada joylashgan. XIX asrning boshlarida bu hududni turar-joylar ham, korxonalar ham egallagan, ammo biznes tobora rivojlanib borgan va Nyu-Yorkning moliyaviy sanoati Uoll-stritda markazlashgan. XX asrda Uoll-stritda bir nechta osmono'par binolar qurilgan, jumladan, bir vaqtlar dunyodagi eng baland bino bo'lgan 40 Uoll-strit shu o'chada qad rostlagan.

Uoll-strit hududida umumiy bozor kapitallashuvi boʻyicha dunyodagi eng yirik fond birjasi boʻlgan Nyu-York fond birjasi, shuningdek, Nyu-York Federal zaxira banki hamda koʻplab tijorat banklari va sugʻurta kompaniyalari joylashgan. Manxetten markazida Uoll-strit yaqinida bir qancha boshqa tovar birjalari, jumladan Nyu-York tovar birjasi va boshqa tovar fyuchers birjalari, shuningdek, Amerika fond birjasi mavjud. Birjalarda qilgan bizneslarini qo'llab-quvvatlash uchun ko'plab brokerlik firmalarining yaqin atrofda ofislari bo'lgan. Biroq, Wall Street faoliyatining bevosita iqtisodiy ta'siri butun dunyo bo'ylab tarqaladi.

Uoll-stritning Sharqiy daryodan Brodveygacha cho'zilgan va osmono'par binolar bilan o'ralgan tor burilishli ko'cha, shuningdek, Nyu-York fond birjasi binosi va Federal Xoll milliy yodgorligi va uning g'arbiy burchagida One Wall Street binosi joylashgan. Ko'cha yaqinida bir nechta metro liniyalari va parom terminallari, shuningdek, Jahon savdo markazi (1973–2001) va Yangi Jahon savdo markazi bor.

Tarixi

Dastlabki yillar

Asl shahar xaritasi o'ng tarafdagi devorni ko'rsatuvchi 1660-yildagi Castello rejasi deb nomlangan

Gollandiyalik "de Waalstraat"[2] (so'zma-so'z: Vallon ko'chasi) qanday qilib o'z nomini olgani haqida turli xil hisoblar mavjud. Ikki qarama-qarshi tushuntirishni ko'rib chiqish mumkin.

Bir fikrga ko'ra, Uoll Strit Vallonlar nomi bilan atalgan, bir Gollandiyalikning nomi Waal bo'lgan[3]. 1624-yilda Nieu Nederlandt kemasiga chiqqan birinchi ko'chmanchilar orasida 30 ta Vallon oilasi bor edi. Ulardan biri 1626-yilda gollandiyalik West Indiya kompaniyasi uchun Manxetten orolini sotib olish orqali mashhur bo'lgan koloniya gubernatori Piter Minuit vallon bo'lgan[4]

Yana bir izoh shundaki, ko'cha nomi tubjoy amerikaliklar, qaroqchilar va inglizlarning bosqinlaridan himoya qilish uchun qurilgan Yangi Amsterdam aholi punktining shimoliy chegarasidagi devor yoki devordan (aslida yog'och palisada) olingan. Devor tuproqdan qurilgan va 15 feet (4.6 m) uzunligi 2,340 feet (710 m) ) bo'lgan yog'och taxtalar uzun va 9 feet (2.7 m) baland. [5]

Gollandcha "wal" so'zini "qo'riqxona" deb tarjima qilish mumkin bo'lsa-da, u Nyu Amsterdamning ba'zi ingliz xaritalarida faqat "De Val Straat" sifatida paydo bo'lgan, boshqa ingliz xaritalarida esa bu nom "De Waal Straat" sifatida ko'rsatilgan[2].

Taxminning bir versiyasiga ko'ra:

Manxetten orolidagi qizil odamlar materikga o'tishdi, u erda gollandlar bilan shartnoma tuzildi va shuning uchun bu joy "Tinchlik trubasi" deb nomlandi, ularning tilida Xoboken. Ammo oradan ko‘p o‘tmay Gollandiya gubernatori Kieft bir kechada o‘z odamlarini u yerga jo‘natib, butun aholini qirg‘in qildi. Ulardan bir nechtasi qochib qutuldi, lekin ular sodir bo'lgan voqeani tarqatdilar va bu qolgan barcha qabilalarni barcha oq ko'chmanchilarga qarshi qo'zg'atdi. Ko'p o'tmay, Nieuw Amsterdam o'zining endi g'azablangan qizil qo'shnilariga qarshi himoya qilish uchun qo'shaloq palisad qurdi va bu bir muncha vaqt Gollandiya shahrining shimoliy chegarasi bo'lib qoldi. Sobiq devorlar orasidagi bo'shliq endi Uoll-strit deb ataladi va uning ruhi hali ham odamlarga qarshi qo'rg'ondir..[6]

Uoll-strit metro bekatidagi kafelda Nyu-Amsterdam devorining tasviri, 4 -ga xizmat qiladi.

1640-yillarda asosiy piket va taxta to'siqlar koloniyadagi uchastkalar turar-joylarni bildirgan[7]. Keyinchalik, Gollandiyaning West Indiya kompaniyasi nomidan Piter Stuyvesant ham afrikaliklarni, ham oq tanli qullarni qo'llagan holda, shahar hukumati bilan yanada jiddiy istehkomni, mustahkamlangan 12 feet (4 m) devor qurilishda hamkorlik qildi[8][9]. 1685-yilda tadqiqotchilar Uoll-stritni belgilangan chiziq bo'ylab yotqizdilar. Devor o'sha paytda qirg'oq chizig'i bo'lgan Pearl ko'chasidan boshlanib, Brodveydagi indeys yo'lini kesib o'tgan va boshqa qirg'oq chizig'ida (bugungi Trinity Place) tugagan. O'sha yerdan janubga burilib, qirg'oq bo'ylab eski qal'a hududida tugaydi. Ushbu hududda dastlab mahalliy savdogarlar aksiya va obligatsiyalarni sotib olish va sotish uchun turli joylarda to'planishdi va vaqt o'tishi bilan o'zlarini ikki sinfga - auksionchilar va dilerlarga bo'lishdi[10]. Uoll-strit, shuningdek, egalari o'z qullarini kun yoki haftada yollashlari mumkin bo'lgan bozor edi[11]. 1699-yilda qal'a buzib tashlandi[3][5] va 1700-yilda Wall va Nassauda yangi shahar hokimiyati qurildi.

Nyu-Yorkdagi qul bozori taxminan 1730-yil

Qullik 1626-yilda Manxetten qonunlariga kiritilgan, ammo 1711-yil 13-dekabrgacha Nyu-York shahar umumiy kengashi Uoll-stritni afrikaliklar va hindu qullarni sotish va ijaraga berish uchun shaharning birinchi rasmiy qul bozoriga aylantirdi[12][13]. Qul bozori 1711-yildan 1762-yilgacha Uol va Pearl ko'chalari burchagida ishlagan. Bu tomi va yon tomonlari ochiq bo'lgan yog'och konstruksiya ko'rinishida bo'lgan, ammo devorlar keyingi yillar davomida qo'shilgan bo'lishi mumkin. U yer taxminan 50 kishini sig'dira olardi. Shahar u yerda sotib olingan va sotilgan har bir kishidan soliq to'lash orqali qullarni sotishdan bevosita foyda ko'rar edi[14].

XVIII asrning oxirlarida Uoll-strit etagida daraxtzor bo'lgan, daraxtlar ostida savdogarlar va chayqovchilar qimmatli qog'ozlar bilan savdo qilish uchun to'planishardi. Foyda ikki tomonda ham yaxshi bo'lgan[15][5]. 1792-yilda savdogarlar Nyu-York fond birjasining asosi bo'lgan Buttonwood kelishuvi bilan aloqalarini rasmiylashtirdilar[16]. Shartnoma g'oyasi bozorni komissiya tuzilmasi bilan "tuzilmaviy" va "manipulyativ auksionlarsiz" qilish edi[10]. Shartnomani imzolagan shaxslar bir-biridan standart komissiya stavkasini olishga kelishib oldilar; imzolamagan shaxslar hali ham ishtirok etishlari mumkin edi, lekin muomala qilish uchun yuqori komissiya tomonidan to‘lov undiriladi[10].

1855-yildagi gravyurada Uoll-stritning taxminiy ko'rinishi, shu jumladan asl Federal zal, ehtimol u Jorj Vashingtonning inauguratsiyasi paytidagi, 1789-yilga qurilgan.

1789-yil 30-aprelda Jorj Vashington Federal zalning balkonida qasamyod qilgan paytda Uoll-strit AQShning birinchi prezidentlik inauguratsiyasiga sahna boʻlgan. Bu, shuningdek, Huquqlar to‘g‘risida Bill qabul qilingan joy edi. Birinchi G'aznachilik kotibi va "Amerika Qo'shma Shtatlarining dastlabki moliyaviy tizimining me'mori" bo'lgan Aleksandr Hamilton, shuningdek, qayiqlari bilan mashhur Robert Fulton ham Trinity cherkovi qabristoniga dafn etilgan[17][18].

XIX asr

Broad Street burchagidan Uoll-stritning ko'rinishi, 1867-yil. Chap tomonda g'aznachilikning quyi binosi, hozir Federal zal milliy yodgorligi joylashgan.

Dastlabki bir necha o'n yilliklarda turar-joylar ham, korxonalar ham bu hududni egallab oldi, lekin tobora ko'proq biznes yuritish ustunlik qildi. Berrouz ismli tarixchining so'zlariga ko'ra, "odamlarning uylarini biznes va savdo shovqini o'rab olgani va uy egalari hech narsa qila olmasligidan shikoyat qilishgan"[19]. XIX asrning boshlarida Eri kanalining ochilishi Nyu-York shahri uchun biznesdagi ulkan bumni anglatardi, chunki u Buyuk ko'llardagi portlarga ichki suv yo'llari orqali to'g'ridan-to'g'ri kirish imkoniga ega bo'lgan yagona yirik sharqiy dengiz porti edi. Uoll-strit “Amerikaning pul kapitali”ga aylandi[15].

Tarixchi Charlz R. Geisstning ta'kidlashicha, Uoll-stritdagi biznes manfaatlari va o'sha paytgacha Qo'shma Shtatlar poytaxti Vashingtondagi rasmiylar o'rtasida doimiy ravishda "tortishuv" mavjud edi[10][10].

Uoll-strit tax. 1870-87-yillar

1840 va 1850-yillarda aholining ko'pchiligi orolning pastki qismida biznes xizmatlaridan foydalanish ko'payganligi sababli Midtown Manxettenga ko'chib o'tdi[19]. Fuqarolar urushi shimoldagi iqtisodiyotning gullab-yashnashiga olib keldi va Nyu York kabi "mamlakatning bank markazi sifatida o'z-o'zidan paydo bo'lgan" shaharlarni "Eski dunyo kapitali va yangi dunyo ambitsiyalari" bilan bog'lab, yanada farovonlikka olib keldi[17]. J.P. Morgan yirik trestlarga asos soldi. John D. Rokfellerning Standard Oil kompaniyasi Nyu-York shahriga ko'chib o'tdi[17]. Tarixchi Tomas Kessnerning fikricha, 1860-1920-yillarda iqtisodiyot “qishloq xo‘jaligidan sanoatga, moliyaga” o‘zgardi va Nyu York bu o‘zgarishlarga qaramay o‘zining yetakchilik mavqeini saqlab qoldi[17]. Nyu York dunyoning moliyaviy poytaxti sifatida Londondan keyin ikkinchi o'rinni egalladi[17].

1884-yilda Charlz Dow asosan temir yo'llar sohasida aksiyalardan kuzatib, 11 ta aksiyadan o'rtacha narxlarini ko'rib chiqdi[20]. Downing dastlabki hisob-kitoblariga kiritilgan kompaniyalardan ba'zilari American Tobacco Company, General Electric, Laclede Gas Company, National Lead Company, Tennessee Coal & Iron va United States Leather Company edi[21]. Narxlar doimiy ravishda ko'tarilganda, u buni buqa bozorining holati deb hisoblagan. Agar o'rtacha ko'rsatkichlar tushib qolsa, bu ayiq bozori deyilgan. U narxlarni qo'shib, Dow Jones sanoat indeksining o'rtcha qiymatini olish uchun aksiyalar soniga bo'lgan va shu tariqa butun fond bozorida o'z mavqeyini egalladi. 1889-yilda birja hisobotining asl nusxasi ya'ni Mijozlarning tushdan keyin maktubi The Wall Street Journaliga asos solinishiga olib keldi. Keyinchalik Nyu York shahrida nashr etilgan nufuzli xalqaro kundalik biznes gazetasiga aylangan[22]. 1896-yil 7-oktabrdan so'ng u Downing kengaytirilgan aksiyalari ro'yxatini nashr eta boshladi[20][21].

XX asr

XX asr boshlari

Uoll-stritdagi portlash, 1920-yil. Federal zal milliy yodgorligi o'ng tomonda.

Biznes sohasini yorituvchi Jon Bruks o'zining "Bir marta Golkonda" kitobida XX asrning boshlanishini Uoll Stritning gullagan davri deb hisoblagan[17]. "The Corner" nomi bilan tanilgan J.P. Morgan & Company shtab-kvartirasi joylashgan Uoll-strit 23 manzili "moliyaviy Amerika va hatto moliyaviy dunyoning geografik va metaforaviy ham aniq markazi" bo'lgan[17].

Uoll-stritning hukumat organlari bilan munosabatlari doim ham ijobiy bo'lmagan. Masalan, 1913-yilda rasmiylar 4 dollarlik aksiyalarni transfer solig'ini taklif qilganda, birja kotiblari norozilik bildirishgan[23]. Boshqa paytlarda, shahar va shtat rasmiylari moliyaviy firmalarni shaharda biznesni davom ettirishga undash uchun soliq imtiyozlari orqali choralar ko'rgan.

1905-yilda Uoll-strit 60 manzilida pochta bo‘limi qurilgan[24]. Birinchi jahon urushi yillarida, vaqti-vaqti bilan Milliy gvardiya uchun mablag' yig'ish harakatlari bo'lib o'tdi[25].

1920-yil 16-sentabrda Moliyaviy tumanning eng gavjum burchagi bo'lgan Wall and Broad Street burchagiga yaqin joyda va Morgan Bank ofislari yonida kuchli portlssh sodir bo'ldi. 38 kishi halok bo‘ldi, 143 kishi og‘ir yaralandi[26]. Jinoyatchilarni topishning imkoni bo'lmagan. Biroq, portlash o'sha paytda davom etayotgan Qizil Qo'rquv (jamiyat yoki davlat tomonidan kommunizm, anarxizm yoki boshqa so'l mafkuralarning potentsial yuksalishidan keng tarqalgan qo'rquvni targ'ib qilish. Bu ko'pincha siyosiy tashviqot sifatida tavsiflanadi) ni kuchaytirishga yordam berdi. The New York Times xabari:

Uoll-strit va Brodveyning pastki qismida sukunat kecha tunda butunlay o'zgardi, chunki yuzlab odamlar osmono'par binolarga yetkazilgan zararni ta'mirlash uchun yorug'lik chiroqlari ostida ishladilar. ... Tabiiyki, eng ko'p zararni portlash nuqtasiga yaqin joylashgan tahlil idorasi ko'rdi. Deraza og'irliklari uchun ishlatiladigan materialdan bo'lgan quyma temir shlyuzlarning old qismi ellik joyidan teshilgan. Har bir shlyuz toshga bir-ikki dyuym kirib, qismlarda diametri uch dyuymdan bir futgacha bo'lgan o'yiqlikni vujudga keltirdi. Har bir oynani himoya qiladigan bezak temir panjarasi singan yoki sindirilgan. ... tahlil idorasi qattiq zarar ko'rdi. ... Go'yo qandaydir ulkan bir kuch binoni ag'darib tashlagan va keyin uni yana joyiga qaytarib tik qo'ygandek bo'ldi, ramkani shikastlamay qoldirib, ichkaridagi hamma narsani aralashtirib yuborganga o'xshardi.

— 1920[27]

Hudud ko'plab tahdidlarga duch kelgan. 1921-yilda bitta bomba tahdidi detektivlarning "Uoll-stritdagi bomba portlashining takrorlanishining oldini olish" uchun hududni yopishiga olib keldi[28].

Reglament

1929-yildagi halokatdan keyin Uoll va Broad ko'chalardagi olomon. O'ng tomonda Nyu-York fond birjasi binosi. Aksariyat odamlar "Morgan uyi" (Uoll-strit 23) va Federal Xoll milliy yodgorligi (Uoll-strit 26) o'rtasida chap tomonda joylashgan Uoll Stritda to'planishgan.

1929-yil sentabr fond bozori o'zining eng yuqori cho'qqisi chiqdi[29]. 1929-yilning 3-oktabrida bozorda pasayish boshlandi va u 14-oktabrgacha davom etdi[29]. 1929-yil oktyabr oyida Yale shtatining taniqli iqtisodchisi Irving Fisher xavotirga tushgan investorlarni Uoll-stritdagi "pullari xavfsiz" ekanligiga ishontirdi[30]. Bir necha kundan so‘ng, 24-oktabrda[29] aksiyalar qiymati keskin tushib ketdi. 1929-yildagi fond bozorining qulashi Buyuk Depressiyaga olib keldi, unda ishchilarning to'rtdan bir qismi ishsiz qoldi. Oshxonalari, firmalarning ommaviy musodara qilinishi va narxlarning tushishiga olib keldi[30]. Bu davrda Moliyaviy okrugning rivojlanishi to'xtab qoldi.


Yangi kelishuv yillarida, shuningdek, 1940-yillarda Uoll-strit va moliyaga kamroq e'tibor qaratildi. Hukumat faqat kreditga asoslangan qimmatli qog'ozlarni sotib olish amaliyotini cheklab qo'ydi, ammo bu siyosat asta yumshay boshladi. 1946-yildan 1947-yilgacha aksiyalarni "marjada" sotib olish mumkin emas edi, ya'ni investor hech qanday qarz olmasdan aksiya qiymatining 100 foizini to'lashi kerak edi[31]. Biroq, bu marja talabi 1960-yilgacha to'rt marta qisqartirildi, Federal rezerv marja talablarini 90% dan 70% gacha kamaytirdi[31]. Ushbu o'zgarishlar investorlarga aksiyalarni kreditga sotib olishni biroz osonlashtirgan[31]. Rivojlanayotgan milliy iqtisodiyot va farovonlik 1960-yillarda tiklanishga olib keldi, 1970-yillarning boshlarida Vetnam urushidan keyin ba'zi pasayishlar kuzatildi. Savdo hajmi oshdi. 1967-yilda Time Magazine ma'lumotlariga ko'ra, aksiya hajmi kuniga 7,5 million ni tashkil etgan, bu esa "tranzaksiyalarni tozalash va mijozlar hisoblarini yangilash" uchun ortiqcha qog'oz yetishmovchiligini ni keltirib chiqardi[32].

1973-yilda moliyaviy hamjamiyat 245 million dollar miqdorida zarar ko'rdi, bu hukumatning vaqtinchalik yordamiga turtki bo'ldi[33]. Islohotlar o'tkazildi, qimmatli qog'ozlar va birja komissiyasi doimiy komissiyalarni bekor qildi, bu esa "brokerlarni investorlarning biznesi uchun bir-biri bilan erkin raqobatlashishga" majbur qildi[33]. 1975-yilda SEC NYSE "394-qoidasi" ni bekor qildi, bu esa "aksiyadorlik bitimlarining ko'pchiligi Katta Kengash doirasida amalga oshirilishini" talab qildi[34]. 1976-yilda banklarga aksiyalarni sotib olish va sotishga ruxsat berildi, bu birja brokerlari uchun ko'proq raqobatni ta'minladi[34]. Islohotlar umumiy narxlarni pasaytirdi, bu esa ko'proq odamlarning fond bozorida ishtirok etishini osonlashtirdi[34]. Har bir aksiya sotuvi uchun broker komissiyalari kamaydi, lekin hajmi oshdi[33].

Reygan yillari telekommunikatsiya va aviatsiya kabi sohalarni tartibga solish bo'yicha milliy sa'y-harakatlar bilan kapitalizm va biznes uchun yangi yo'nalishlar belgilandi. Iqtisodiyot 1980-yillarning boshlarida tanazzulga yuz tutgan davrdan keyin yuqori o'sishni boshladi. The New York Times gazetasida chop etilgan hisobotda aytilishicha, bu yillardagi pulning qadrsizlanishi va o'sishi giyohvand moddalar iste'molini keltirib chiqardi, kokainni keng qabul qilish bilan birga, haqiqiy foydalanuvchilarning umumiy foizi juda kichik edi. Bir muxbir shunday deb yozdi:

Uoll-stritdagi giyohvand moddalar sotuvchisi muvaffaqiyatli yosh rahbar ayollarga o'xshardi. Chiroyli kiyingan va ko'zoynak taqqan. U o'zining 1983-yilda ishlab chiqarilgan Chevrolet Camaro mashinasida quyi Brodveydagi Marine Midland Bank filiali qarshisidagi to'xtash taqiqlangan hududda to'xtardi. Yo‘lovchi o‘rindig‘idagi mijoz muvaffaqiyatli yosh tadbirkorga o‘xshardi. Ammo sotuvchi unga kokaini bo'lgan yopilgan plastik konvertni uzatadi. U naqd pul olayotganida, savdoni yaqin atrofdagi binoda federal narkotik agentlari kuzatib turishgan. Mijozning o'zi - maxfiy agent bo'lib, Uoll-stritdagi giyohvandlik subkulturasining usullari, hiyla-nayranglari va konvensiyalarini o'rganayotgan edi.

— Peter Kerr in The New York Times, 1987.[35]
1 Uoll-strit. Uoll-strit va Brodvey.

1987-yilda qimmatli qog'ozlar bozori pasayib ketdi[15] va nisbatan qisqa muddatli tanazzuldan so'ng, uning atrofidagi hududlar hisob-kitobga ko'ra 100 000 ish joyini yo'qotdi[36]. Telekommunikatsiya xarajatlari pasayib borayotganligi sababli, banklar va brokerlik firmalari Moliyaviy hududdan uzoqroqda arzonroq joylarga ko'chib o'tishga majbur bo'lishdi[36]. Ko'chmoqchi bo'lgan firmalardan biri NYSE edi. 1998-yilda NYSE va shahar hukumati 900 million dollarlik shartnoma tuzdilar, bu esa NYSEni daryo bo'ylab Jersi-Siti shahriga ko'chirishdan saqlab qoldi. Bitim "shahar tarixidagi korporatsiyaning shaharni tark etishiga yo'l qo'ymaslik uchun eng yirik bitim" deb ta'riflangan[37].

XXI asr

2001-yilda Big Board, ba'zilar NYSE deb ataganidek, dunyodagi "eng yirik va eng nufuzli fond bozori" sifatida ta'riflangan[38]. 2001-yil 11-sentabrda Jahon Savdo Markazi vayron qilinganida, hujumlar kommunikatsiya tarmog‘ini “majruh” qilib qo‘ydi va Moliyaviy okrugdagi ko‘plab binolarni vayron qildi. Uoll-stritdagi binolarning o‘zi ozroq zarar ko‘rgan[38]. Hisob-kitoblarga ko'ra, Uoll-stritdagi "eng yaxshi ofis maydoni" ning 45 foizi yo'qolgan[15]. NYSE hujumdan deyarli bir hafta o‘tib, 17-sentabr kuni qayta ochilishga qaror qildi[39]. Shu vaqt ichida Rokfeller guruhi biznes markazi 48 Wall Streetda qo'shimcha ofislarini ochdi. Shunga qaramay, 11-sentabrdan keyin moliyaviy xizmatlar sohasi tanazzulga yuz tutdi, davlat nazorat idorasining hisob-kitoblariga ko'ra, yil oxiridagi bonuslar 6,5 milliard dollarga kamaygan[40].

Hududda avtomobil portlashidan himoyalanish uchun rasmiylar beton to'siqlar qurdilar va vaqt o'tishi bilan ularni yanada estetik jihatdan jozibali qilish yo'llarini topdilar va har bir ustunga 5000-8000 dollar sarfladilar. Uoll-stritning bir qismi, shuningdek, mahalladagi bir qancha boshqa ko'chalar maxsus mo'ljallangan ustunlar bilan to'sib qo'yilgan:

... Rojers Marvel ustunlarning yangi turini yaratdi, uning keng va qiya yuzalari odamlarga o'tirish uchun joy taklif qiladiganga o'xshardi. Nogo deb ataladigan bollard Frenk Gerining g'ayrioddiy madaniyat saroylaridan biriga o'xshaydi. Uning bronza yuzalari aslida Uoll-stritdagi savdo uylarining katta eshiklarini aks ettiradi. Piyodalar tarixiy Trinity cherkovi atrofidan Uoll-stritga yo'l olganlarida, ularning orasidan osongina o'tib ketishadi. Biroq, mashinalar o'tib keta olmasdi.

— Blair Kamin in the Chicago Tribune, 2006[41]

Guardian muxbiri Endryu Klark 2006-yildan 2010-yilgacha bo'lgan yillarni "g'alayonli" yil deb ta'riflagan, bu davrda Amerikaning yuragi "qorong'u botqoqqa botgan" ishsizlik darajasi 9,6% atrofida edi, uylarning o'rtacha narxi 2006-yildagi 230 000 dollardan 183 000 dollarga tushib qoldi. Davlat qarzi 13,4 trillion dollarga oshgan, ammo muvaffaqiyatsizliklarga qaramay, Amerika iqtisodiyoti yana "qayta tiklandi"[42]. Bu og'ir yillarda nima bo'ldi? Klark shunday xotirlaydi:

Barcha mas'uliyatni moliyachilarga yuklash uchun vaziyat juda nozik. Aksariyat Uoll-strit banklari AQSHning xavfli ipoteka kreditlarini aylanib o'tmagan; ular Countrywide Financial va New Century Financial kabi firmalardan kreditlar sotib olib, foydalanishdi. Banklar ahmoqlik va beparvolik bilan bu kreditlarga yetarlicha baho bermadilar. Standard & Poor's va Moody's kabi noto'g'ri kredit reyting agentliklariga tayandilar, katta ipoteka bilan ta'minlangan qimmatli qog'ozlarni ko'r-ko'rona tasdiqladilar ... .

— The Guardian reporter Andrew Clark, 2010.[42]
Trinity cherkovi Uoll-stritda g'arbga qaraydi.

2008-yilning birinchi oylari Federal rezerv raisi Ben Bernankening "ta'til va dam olish kunlarida ishlashiga" sabab bo'lgan va "favqulodda harakatlar seriyasini" amalga oshirgan juda mashaqqatli davr bosib o'tildi[43]. U AQSH banklarini mustahkamladi va Uoll-strit firmalariga Fed's Discount Window deb nomlangan avtomobil orqali to'g'ridan-to'g'ri qarz olish imkonini berdi[43][44]. O'sha paytda bu sa'y-harakatlar juda ziddiyatli edi, ammo 2010-yil nuqtai nazaridan, federal harakatlar to'g'ri qaror bo'lgan ko'rinadi[42]. Maykl Stolerning The New York Sun gazetasidagi hisobotida bu hududning "finiksga o'xshash tirilishi" tasvirlangan, "mamlakatning uchinchi yirik biznes tumani"da turar-joy, savdo, chakana savdo va mehmonxonalar gullab-yashnamoqda deyilgan[45]. Shu bilan birga, investitsion hamjamiyat taklif etilayotgan huquqiy islohotlar, jumladan, kredit karta stavkalari va kreditlash talablari kabi masalalarni ko'rib chiqadigan Uoll-strit islohoti va iste'molchilar huquqlarini himoya qilish to'g'risidagi qonundan xavotirda edi[46]. NYSE o'zini elektron birjaga aylantirish uchun ikkita savdo maydonchasini yopdi[17]. 2011-yil sentabr oyidan boshlab moliyaviy tizimdan norozi bo‘lgan namoyishchilar Uoll-strit atrofidagi bog‘lar va maydonlarda Uoll stritni egallang shiori bilan norozilik bildirishdi[47].

2012-yil 29-oktabrda Nyu-York va Nyu-Jersi shaharlari “Sendi” to‘foni sabab suv ostida qolgach, Uoll-strit zarar ko'rdi. Sendining 14 fut balandlikdagi bo'roni, mahalliy rekord qayd etib, yaqin atrofdagi katta ko'chalarni suv bosishiga sabab bo'ldi[48]. NYSE ob-havo bilan bog'liq sabablarga ko'ra yopildi, bu 1985-yil sentabr oyida Gloriya to'foni va 1888-yilgi Blizzarddan keyin birinchi ikki kunlik ob-havo bilan bog'liq sabablardan keyin birinchi marta yopilish edi.

Arxitektura

Federal zal milliy yodgorligi
Nyu-York fond birjasi binosining tasvirlari

Uoll-strit arxitekturasi odatda Oltinlangan asrga asoslangan[19]. Qadimgi osmono'par binolar ko'pincha o'nlab yillar davomida korporativ arxitekturada keng tarqalmagan murakkab jabhalar bilan qurilgan. Uoll-stritda ko'plab diqqatga sazovor joylar mavjud bo'lib, ularning ba'zilari banklarning bosh qarorgohi sifatida qurilgan. Bularga quyidagilar kiradi:

  • Federal Hall Milliy yodgorligi (Uoll-strit, 26), 1833-1842-yillarda qurilgan. Ilgari Amerika Qo'shma Shtatlari Bojxona uyi, keyin esa G'aznachilik boshqarmasi joylashgan bino. Endi milliy yodgorlik hisoblanadi[49][50].
  • 1836-1841-yillarda to'rt qavatli savdogarlar birjasi sifatida qurilgan 55-Uoll-strit XIX asr oxirida Qo'shma Shtatlar Bojxona uyiga aylantirildi. 1907-1910-yillardagi kengayish uni sakkiz qavatli Milliy shahar banki binosiga aylantirdi[49][51].
  • 14 Wall Street, 32 qavatli osmono'par bino, 7 qavatli pog'onali piramida, 1910–1912-yillarda qurilgan, 1931–1933-yillarda kengaytirilgan. Bu dastlab Bankers Trust kompaniyasi binosi edi[49][52].
  • 23 Wall Street, 1914-yilda qurilgan to'rt qavatli bosh qarorgohi "Morgan uyi" sifatida tanilgan va o'nlab yillar davomida J.P. Morgan & Co. bankining shtab-kvartirasi bo'lib xizmat qilgan. Ba'zi hisoblar bo'yicha Amerika moliyasida muhim manzil hisoblangan. 1920-yildagi Uoll-stritdagi portlashdan olingan kosmetik zarar hali ham ushbu binoning Uoll-strit tomonida ko'rinib turadi[53].
  • 48 Wall Street, 1927–1929-yillarda Bank of New York & Trust Company binosi sifatida qurilgan 32 qavatli osmono'par bino[49][54].
  • 40 Wall Street, 1929–1930-yillarda Bank of Manhattan kompaniyasi binosi sifatida qurilgan 71 qavatli osmono'par bino. Keyinchalik u Tramp binosiga aylandi[49][55].
  • 1 Wall Street, 1929-1931-yillarda qurilgan 50 qavatli osmono'par bino. 1963-1965-yillarda kengaytirilgan. Ilgari u Irving Trust Company Building va Bank of New York Building nomi bilan tanilgan[56].
  • 75 Uoll-strit, 1987-yilda qurilgan[57]. U Barclays[58]ning AQSh shtab-kvartirasi bo'lishi uchun qurilgan bo'lsa-da, ochilgandan keyin bir nechta firma binoda joy ijaraga olgan[59]. U 2006–2009-yillarda kondominiumlar va mehmonxonaga ega aralash foydalanish uchun moʻljallangan binoga aylantirilgan[60].
  • 60 Wall Street, 1988-yilda qurilgan[49]. Deutsche Bankning AQShdagi shtab-kvartirasiga aylanishidan avval u J. P Morgan & Co. shtab-kvartirasi[61] bo'lgan[62]. Bu Uoll-stritda qolgan so'nggi yirik investitsiya banki shtab-kvartirasi hisoblanadi.

Hudud uchun yana bir asosiy langar - Broad Street burchagidagi Nyu-York fond birjasi binosi hisoblanadi. Unda Nyu-York fond birjasi joylashgan bo'lib, u listing kompaniyalarining bozor kapitallashuvi bo'yicha dunyodagi eng yirik fond birjasi hisoblanadi[63][64][65][66]. . 2018-yil 30 iyun holatiga ko'ra narxi 28,5 trillion AQSh dollarini tashkil etgan[67]. Shahar ma'muriyati 1998-yilda uni Moliyaviy okrugda qoldirish qilish uchun katta soliq imtiyozlarini taklif qildi[15]. Binoni qayta qurish rejalari 11-sentabr hujumlari tufayli kechiktirildi[15]. Birja hali ham bir xil hududni egallaygan. Ayirboshlash katta hajmdagi texnologiya va ma'lumotlar uchun joydir. Masalan, to'g'ridan-to'g'ri birja maydonchasida ishlaydigan uch ming kishini joylashtirish uchun 3500 kilovatt elektr energiyasi, birgina savdo maydonchasida 8000 telefon sxemasi va yer ostida 200 milya optik tolali kabel kerak bo'ladi[39].

Ahamiyati

see caption
Quyi Manxettenning moliyaviy okrugi, shu jumladan Uoll-strit, dunyoning asosiy moliyaviy markazi[68]

Iqtisodiy vosita sifatida

Nyu York iqtisodiyotida

Moliya professori Charlz R. Geysstning yozishicha, birja "Nyu-York iqtisodiyoti bilan chambarchas bog'langan"[38]. Uoll-strit maoshi, ish haqi, bonuslar va soliqlar nuqtai nazaridan Nyu-York shahri, uch shtat metropolitan hududi va Qo'shma Shtatlar iqtisodiyotining muhim qismi hisoblanadi[69]. Uoll-stritni ichida da joylashtirgan Nyu-York shahri dunyoning iqtisodiy jihatdan eng qudratli shahri va yetakchi moliya markazi deb ataladi[70][71]. Shunday qilib, Uoll-strit iqtisodiyotidagi pasayish "mahalliy va mintaqaviy iqtisodlarga jiddiy ta'sir ko'rsatishi" mumkin[69]. 2008-yilda fond bozoridagi pasayishdan so'ng, pasayish soliqqa tortiladigan daromadning 18 milliard dollarga kamayganini, "kvartiralar, mebellar, avtomobillar, kiyim-kechak va xizmatlar" uchun kamroq to'lovni anglatadi[69].

Shahardagi moliyaviy ish o'rinlarining soni va sifati bo'yicha hisob-kitoblar turlicha. Hisob-kitoblarga ko'ra, 2008-yilda Uoll-strit firmalarida 200 000 ga yaqin kishi ishlagan[69]. Boshqa hisob-kitoblarga ko'ra, 2007-yilda 70 milliard dollar foyda olgan moliyaviy xizmatlar sanoati shahar daromadining 22 foizini tashkil qilgan[72]. Boshqa hisob-kitoblarga ko'ra (2006-yilda) moliyaviy xizmatlar sohasi shahar ishchi kuchining 9% va soliq bazasining 31% ni tashkil qiladi[73]. Manxetten instituti xodimi Stiv Malanga tomonidan 2007-yildagi qo'shimcha hisob-kitoblarga ko'ra, qimmatli qog'ozlar sanoati Nyu York shahridagi ish o'rinlarining 4,7 foizini, ish haqining 20,7 foizini tashkil qiladi. Malan Nyu-Yorkda 175 000 ta qimmatli qog'ozlar sanoatida ish o'rinlari mavjudligini taxmin qildi (ikkalasi ham). Uoll-strit maydoni va shahar markazi har yili o'rtacha 350 000 dollar soliq to'laydi[17]. 1995 va 2005-yillar oralig'ida sektor har yili taxminan 6,6% ga o'sdi, bu ijobiy ko'rsatkichdir, ammo boshqa moliya markazlari undan ham tezroq o'sib bordi[17]. 2008-yilda o'tkazilgan yana bir hisob-kitoblarga ko'ra, Uoll-strit shahardagi shaxsiy daromadning to'rtdan bir qismini va Nyu-Yorkdagi soliq tushumlarining 10 foizini ta'minlagan[74]. 2013-yil avgust oyida 163 400 ta ish o'rinlarini sanab o'tgan shahar qimmatli qog'ozlar sanoati shahar moliya sektorining eng katta segmentini va muhim iqtisodiy vositani tashkil etishda davom etmoqda. 2012-yilda Nyu-York shahridagi xususiy sektor ish o'rinlarining 5 foizini, ) tashkil etgan. ) shahar soliq tushumining 8,5 foizini (3,8 milliard AQSh dollari) va shahar umumiy ish haqining 22 foizini, shu jumladan o'rtacha ish haqi 360,700 AQSh dollarini tashkil etgan[75].

2000-yillarda yettita yirik Wall Street firmalari Bear Stearns, JPMorgan Chase, Citigroup, Goldman Sachs, Morgan Stanley, Merrill Lynch va Lehman Brotherslar edi[69]. 2008-2010-yillardagi tanazzul davrida ushbu firmalarning ko'pchiligi, shu jumladan Lehman ham o'z faoliyatini to'xtatdi yoki boshqa moliyaviy firmalar tomonidan sotiladigan narxlarda sotib olindi. 2008-yilda Lehman bankrotlik to'g'risida ariza berdi[42], Bear Stearnsni J.P. Morgan Chase[42] AQSH hukumati majburlashi bilan sotib oldi[43] va Merrill Linch Amerika banki tomonidan xuddi shunday tarzda sotib olindi. Ushbu muvaffaqiyatsizliklar Uoll-stritning halokatli qisqarishini ko'rsatdi, chunki moliya sanoati qayta qurish va o'zgarishlarni boshdan kechirmoqda edi. Nyu-York moliya sanoati shaharda ishlab chiqarilgan barcha daromadlarning deyarli to'rtdan bir qismini ta'minlaganligi va shahar soliq tushumlarining 10 foizini va shtatning 20 foizini tashkil qilganligi sababli, pasayish hukumat g'aznalariga katta ta'sir ko'rsatgan[69]. Xabar qilinishicha, Nyu York meri Maykl Blumberg to'rt yil davomida Goldman Sachsni Jahon Savdo Markazining vayron bo'lgan hududi yaqinidagi Moliyaviy okrugda 43 qavatli shtab-kvartirasini qurishga ko'ndirish uchun 100 million dollardan ortiq soliq imtiyozlarini qo'llagan[72]. 2009-yilda vaziyat biroz salbiy edi. Boston Consulting Group tahlili shuni ko‘rsatdiki, tanazzul tufayli 65 000 ish o‘rinlari yo'qotilgan[72]. Ammo 2010-yilda Manxettendagi ko'chmas mulk narxlari har yili 9% ga ko'tarilib, 2010-yilda o'rtacha bonuslar 124 000 dollardan ortiq bo'lgan belgilar bor edi[42].

Midtown Manhattanga qarshi

Nyu York fond birjasining talabi shundaki, brokerlik firmalari "Uoll-strit atrofida to'plangan" ofislariga ega bo'lishi kerak edi, shuning uchun kotiblar har hafta birja sertifikatlarining qog'oz nusxalarini etkazib berishlari mumkin bo'lgan[15]. Ba'zi ma'lumotlarga ko'ra, shahar markazi 1911-yilga kelib moliyaviy xizmatlar ko'rsatish markaziga aylangan[76]. Ammo texnologiya rivojlanib borar ekan, XX asrning oʻrtalari va keyingi oʻn yilliklarida kompyuterlar va telekommunikatsiyalar qogʻoz bildirishnomalar oʻrnini egalladi[15]. Ko'pgina moliyaviy firmalar Midtown Manhettenga ko'chib o'tishlari mumkinligini e'tirof etdilar[19]. Misol uchun, Donaldson, Lufkin & Jenrettening sobiq investitsiya firmasi Uoll-strit firmasi sifatida tasvirlangan, ammo uning bosh qarorgohi Midtowndagi Park Avenueda joylashgan[77]. Hisobotda Uoll-stritdan migratsiya tasvirlangan:

Moliya sanoati asta-sekin Uoll-strit atrofidagi ko'chalardagi tarixiy uyidan Manxetten markazidagi yanada kengroq va jozibali ofis minoralariga ko'chib o'tmoqda. Morgan Stanley, J.P. Morgan Chase, Citigroup va Bear Stearns shimolga ko'chib o'tdi.

— USA Today, October 2001.[15]

Shunga qaramay, Nyu York fond birjasi binosi Uoll-strit uchun asosiy markaz bo'lib qolmoqda. Goldman Sachs va Merrill Lynch kabi ba'zi "eski gvardiya" firmalari (Bank of America tomonidan 2009-yilda sotib olingan) "moliyaviy tumanga qattiq sodiq" bo'lib qoldilar va Deutsche Bank kabi yangilari tumanda ofis maydonini tanladilar[15]. Xaridorlar va sotuvchilar o'rtasidagi "yuzma-yuz" savdo deb ataladigan narsa NYSEning poydevori bo'lib qolmoqda[15].

Nyu Jersi iqtisodiyotida

Uoll-strit firmalari 1980-yillarda Nyu-Jersi shtatida gʻarbga yoʻnalganidan soʻng[78] Uoll-strit faoliyatining toʻgʻridan-toʻgʻri iqtisodiy taʼsiri Nyu-York shahridan tashqariga chiqdi. Moliyaviy xizmatlar sanoatida, asosan, "arka ofis" rollarida bandlik Nyu-Jersi iqtisodiyotining muhim qismiga aylandi[79]. 2009-yilda Uoll-stritdagi ish haqi shtatda deyarli 18,5 milliard dollar miqdorida to'langan. Sanoat o'sha yili Nyu-Jersi yalpi ichki mahsulotiga 39,4 milliard dollar yoki 8,4 foiz hissa qo'shdi[80].

Uoll-strit ish bilan band bo'lgan eng muhim hudud Jersi-Siti shahrida joylashgan. 2008-yilda "Wall Street West" bandligi Jersi-Siti shahridagi xususiy sektor ish o'rinlarining uchdan biriga hissa qo'shgan. Moliyaviy xizmatlar klasterida uchta asosiy sektor mavjud edi: 60 foizdan ortig'i qimmatli qog'ozlar sanoatiga to'g'ri kelgan, 20 foizi bank sohasida va sug'urta bo'yicha 8 foiz[81].

Bundan tashqari, Nyu-Jersi Uoll-strit operatsiyalarini qo'llab-quvvatlash uchun asosiy texnologik infratuzilmaga aylandi. Amerika Qo'shma Shtatlarida sotiladigan qimmatli qog'ozlarning katta qismi Nyu-Jersida amalga oshiriladi, chunki barcha yirik fond birjalari uchun AQShning qimmatli qog'ozlar bozoridagi elektron savdo ma'lumotlar markazlari Shimoliy va Markaziy Jersi shtatlarida joylashgan[82][83]. Qimmatli qog'ozlar bo'yicha kliring va hisob-kitob ishchi kuchining katta qismi ham shtatda joylashgan. Bunga AQShning qimmatli qog'ozlar depozitariysi bo'lgan Depository Trust Company[84], Depozitariy Trust & Clearing Corporation, [85] Milliy qimmatli qog'ozlar kliring korporatsiyasi, Ruxsat etilgan daromadli kliring korporatsiyasi va Rivojlanayotgan bozorlarni kliring korporatsiyasining bosh kompaniyasi[86]ning aksariyat qismi kiradi.

Uoll-stritdagi ish bilan bevosita bog'liqlik Nyu-Jersi uchun muammoli bo'lishi mumkin. Shtat 2007-yildan 2010-yilgacha bo'lgan davrda ipoteka inqirozi natijasida moliyaviy xizmatlar sohasida bandlik bazasining 7,9 foizini yo'qotgan[80].

Raqobatchi moliyaviy markazlar

Ko'chaning moliyaviy markaz sifatidagi ahamiyati haqida New York Times tahlilchisi Daniel Gross shunday yozgan:

Rivojlanayotgan va tobora integratsiyalashgan global moliyaviy bozorlarda — aloqalar, veb-saytlar va savdo platformalarining keng, neyron spagetti — N.Y.S.E. endi epitsentr emasligi aniq. Bu Nyu-York ham emas. Eng yirik investitsiya fondlari majmualari Valley Forge, Pa., Los-Anjeles va Bostonda joylashgan bo'lib, savdo va pul boshqaruvi butun dunyo bo'ylab tarqalmoqda. Sovuq urush tugaganidan beri xorijda, rus oligarxlarining Shvetsariyadagi bank hisob varaqlarida, Xitoy ishlab chiqarish magnatlarining Shanxay omborlarida va Singapur, Rossiya hukumatlari tomonidan nazorat qilinadigan mablag'lar kassalarida katta kapital mablag'lari shakllana boshladi. Dubay, Qatar va Saudiya Arabistoni 2,5 trillion dollarni tashkil qilishi mumkin.

— Daniel Gross in 2007[17]

Misol tariqasida Kanzas-Siti shahrida joylashgan BATS deb nomlanuvchi muqobil savdo platformasi bo'lib, u "Qo'shma Shtatlar qimmatli qog'ozlari savdosi bozorida 9 foizlik ulushga ega bo'lish uchun kutilmaganda" paydo bo'lgan[17]. Firmani AQSHning Nyu-Jersi shtatida kompyuterlari va Nyu-York shahrida faqat ikkita sotuvchisi bor; qolgan 33 nafar xodim Kanzasdagi markazda ishlaydi[17].

Jamoat tasavvurida

Moliyaviy belgi sifatida

Uoll-strit konseptual ma'noda moliyaviy va iqtisodiy kuchni ifodalaydi. Amerikaliklar uchun u ba'zan elita va hokimiyat siyosatini ifodalashi mumkin va uning roli butun mamlakat tarixida, xususan, XIX asr oxiridagi Oltin asr davridan boshlab, munozaralarga sabab bo'lgan. Uoll-strit ko'plab amerikaliklar savdo, kapitalizm va innovatsiyalar orqali rivojlangan deb biladigan mamlakat va iqtisodiy tizimning ramziga aylangan[87].

"Uoll-strit" atamasi butun Qo'shma Shtatlar moliyaviy bozorlari, Amerika moliyaviy xizmatlar sanoati yoki Nyu-Yorkdagi moliyaviy manfaatlar uchun metonimga aylangan[88]. Uoll-strit moliyaviy manfaatlar bilan sinonimga aylandi, ko'pincha salbiy ma'noda ishlatiladi[89]. 2007-yildan 2010-yilgacha bo'lgan subprime ipoteka inqirozi paytida, Uoll-strit moliyalashtirish sabablardan biri sifatida ayblangan edi. AQSh hukumati muammoli aktivlarga yordam berish dasturi bilan banklar va moliyaviy qo'llab-quvvatlovchilarni qutqardi, biroq qutqaruv ko'pincha siyosiy sabablarga ko'ra, jurnalistlar hamda jamoatchilik tomonidan tanqid qilindi[89] Huffington Postdagi tahlilchi Robert Kuttner qutqaruvni Citigroup kabi yirik Wall Street firmalariga yordam bergani va Chikagodagi ShoreBank kabi kichikroq jamoat taraqqiyoti banklariga yordam berishni e'tiborsiz qoldirgani sifatida tanqid qilgan[89]. Huffington Post gazetasining bir yozuvchisi FQBning talonchilik, firibgarlik va jinoyatchilik haqidagi statistik ma'lumotlarini ko'rib chiqdi va agar Berni Madoff tomonidan sodir etilgan 50 milliard dollarlik firibgarlikni hisobga olsak, Uoll-strit "Qo'shma Shtatlardagi eng xavfli mahalla" degan xulosaga keldi[90].

Enron, WorldCom va Global Crossing kabi yirik firmalar firibgarlikda aybdor deb topilganda, ko'pincha Uoll-stritni ayblashardi[30], garchi bu firmalarning shtab-kvartirasi Uoll-stritda emas, balki butun mamlakat bo'ylab joylashgan. Ko'pchilik Sarbanes-Oksli qonunchiligi biznes muhitini "haddan tashqari og'ir" qoidalar bilan susaytirganidan shikoyat qiladi[91]. Vashington qonun chiqaruvchilari, masalan, avtoulov sotuvchilari kabi manfaatdor guruhlar ko'pincha o'z manfaatlarini Uoll-strit emas, balki Meyn-strit bilan ittifoqdosh sifatida ko'rsatishga harakat qilishgan, garchi tahlilchi Piter Overbi Milliy jamoatchilik radiosidagi avtomobil sotuvchilari iste'mol kreditlari uchun 250 milliard dollardan ortiq mablag' yozganligini va Uoll-strit bilan haqiqiy aloqalarga egaligini taxmin qilgan[92].

Amerika Qo'shma Shtatlari G'aznachiligi mamlakat iqtisodiyotidagi pasayish spiralini go'yoki to'xtatish uchun yirik moliyaviy firmalarni qutqarganida, ayniqsa, kredit cheklovlarini yumshatish uchun ishlatilishi kerak bo'lgan pullar yuqori maoshli xodimlarga bonuslarni to'lash uchun ishlatilgani haqida xabarlar paydo bo'lganda, juda katta salbiy siyosiy oqibatlarga olib keldi[93]. Tahlilchi William D. Cohanning ta'kidlashicha, Uoll Stritning "ochko'zlik va mas'uliyatsiz tavakkalchilikka" qaramay, "amerikalik soliq to'lovchilarning trillionlab dollarlik xazinasi" evaziga saqlab qolinganidan keyin "2009-yilda katta daromad va bonuslar" olgani "odobsizlik" sanaladi[94]. Washington Post muxbiri Syuzan MakGi Uoll-stritni xalqdan qandaydir ommaviy uzr so'rashga chaqirdi va Goldman Sachs bosh direktori Lloyd Blankfeyn kabi odamlar 2009-yilda SEC tomonidan sudga berilganiga qaramay, afsuslanishni bildirmaganliklaridan xavotirlanib yozdi[95]. MakGi shunday deb yozgan edi: "Bankirlar yagona aybdor emas, lekin ularning mas'uliyatni haddan tashqari inkor etishlari va vaqti-vaqti bilan noaniq va afsuslanishlari g'azabni so'ndirish uchun yetarlicha masofaga bormaydi"[95].

2010-yilda Uoll-stritda AQSh Doyche Bankning bosh qarorgohi

Ammo Goldman Sachs bankining bosh tahlilchisi Richard Ramsden "kechirimsiz" va "banklarni iqtisodiyotning qolgan qismini quvvatlaydigan dinamolar" deb ataydi[42]. Ramsden "tavakkal qilish juda muhim" deb hisoblaydi va 2010-yilda shunday yozgan:

Siz bank tizimini qurishingiz mumkin, unda hech qanday bank muvaffaqiyatsizlikka uchramaydi, unda hech qanday vosita yo'q. Lekin xarajat bo'ladi. Iqtisodiy o'sish deyarli bo'lmaydi, chunki kredit yaratish bo'lmaydi.

— Richard Ramsden of Goldman Sachs, 2010.[42]

Moliyaviy sohadagi boshqa kishlar, jamoatchilik va siyosatchilar tomonidan nohaq tanqid qilinganiga ishonishadi. Masalan, Entoni Skaramuchchi 2010-yilda prezident Barak Obamaga o'zini "dushman siyosatchilar" tomonidan "tayoq bilan urilgan" pinata kabi his qilishini aytgan[42].

Amerika tarixidagi turli shaxslarning moliyaviy qonunbuzarliklari ba'zan butun moliyaviy investitsiyalarga soya soladi va Uilyam Duer, Jim Fisk va Jey Gould (oxirgi ikkisi AQShni yo'q qilishga urinishda ishtirok etgan deb ishoniladi) kabi nomlarni o'z ichiga oladi. 1869-yilda oltin bozori, shuningdek, "investorlardan milliardlab pul olgan" Bernard Madoff kabi zamonaviy shaxslar nomi ham mavjud[96].

1987-yilgi Oliver Stounning Uoll-strit filmi madaniy tilda o'ziga xos "ochko'zlik yaxshi" iborasini ishlatgan Gordon Gekkoning timsolini yaratdi[97]. Xabar qilinishicha, Gekko Uoll-stritdagi bir nechta real hayotdagi shaxslar, jumladan korporativ bosqinchi Karl Ikan, sharmanda qilingan birja treyderi Ivan Boesky va investor Maykl Ovitsga asoslanib bu obrazni yaratgan[98]. 2009-yilda Stoun filmning kutilmagan madaniy ta'sirga ega bo'lganini, bu ularni korporativ ochko'zlikdan qaytarishga emas, balki ko'plab yoshlarni film tufayli Uoll-stritdagi kasblarni tanlashiga sabab bo'lgani izohlandi[97].

Uoll-strit firmalari, shu bilan birga, Habitat for Humanity, shuningdek, Gaitida oziq-ovqat dasturlari, Sudandagi travma markazlari va Bangladeshdagi suv toshqini paytida qutqaruv qayiqlari kabi loyihalarga o'z hissalarini qo'shganlar[99].

Ommaviy madaniyatda

Uoll-strit uchun ko'cha belgisi Brodvey bilan burchakda, 1-Uoll-strit oldida
  • Herman Melvilning klassik qissasi "Bartlbi, yozuvchi" (birinchi marta 1853-yilda nashr etilgan va 1856-yilda qayta nashr etilgan) "Uoll-strit hikoyasi" subtitr ostida bo'lib, Uoll-strit chegarasida ishlayotgan begona kuchlarni tasvirlaydi.
  • Tom Vulfning 1987-yilda yozgan "Boshqalar gulxani" romanidagi ko'plab voqealar Uoll-stritdagi markaz va uning madaniyati haqida.
  • "Uoll-strit" (1987) filmi va uning davomi "Uoll-strit: Pul hech qachon uxlamaydi" (2010) Uoll-stritning xira korporativ bitimlar va insayder savdosi markazi sifatidagi ko'plab mashhur tushunchalariga misoldir[100].
  • Star Trek olamida Ferengilar Uoll-stritga muntazam ziyorat qilishlari aytiladi, ular Uoll-stritga savdo va biznesning muqaddas joyi sifatida sig'inadilar[101].
  • 2000-yil 26-yanvarda Rage Against the Machine guruhi Uoll-stritda Maykl Mur rejissyori boʻlgan “Sleep Now in the Fire” qoʻshigʻiga klip suratga oldi[102]. Nyu-York fond birjasi o'sha kuni erta tong soat 2:52 da yopilgan[103].
  • 2012-yilda "Qora ritsar" filmida Beyn Gotham Siti fond birjasiga hujum qiladi. Sahnalar Nyu-York fond birjasida va uning atrofida suratga olingan. Uoll-stritdagi JP Morgan binosi va Broad-strit birja markazi bo'lgan[104].
  • 2013-yilda suratga olingan “Uoll-stritdagi bo‘ri” filmi 1987-1998-yillarda Uoll-stritda qimmatli qog‘ozlar asosida firibgarlik va korrupsiya bilan shug‘ullangan Nyu -Yorkdagi birja brokeri Jordan Belfort haqidagi qora yumordir.

Transport

Pier 11

Uoll-strit tarixan qatnov manzili bo'lganligi sababli, unga xizmat ko'rsatish uchun ko'plab transport infratuzilmasi ishlab chiqilgan. Uoll-stritning sharqiy chekkasi yaqinidagi 11-Pier New York Waterway, NYC Ferry, New York Water Taxi va SeaStreak uchun gavjum terminaldir. Downtown Manhattan Heliport ham Uoll-stritga xizmat qiladi.

Uoll-strit ostida uchta Nyu-York metrosi mavjud:

  • Uilyam ko'chasidagi Uoll-strit stantsiyasi ( 2 va ​ poezdlar )
  • Brodveydagi Wall Street stantsiyasi ( 4 va ​ poezdlar ) [105]
  • Broad Streetdagi Broad Street stantsiyasi, kirish joyi Uoll-stritda ( J va ​ poezdlar ) [105]

Manbalar

  1. Jones, Huw. „New York widens lead over London in top finance centres index“. www.reuters.com (2022-yil 24-mart). Qaraldi: 2022-yil 25-iyun.
  2. 2,0 2,1 „The street on the map of Nieuw-Amsterdam“.
  3. 3,0 3,1 „Walloons and Wallets“. the loc.gov (2009-yil mart). Qaraldi: 2010-yil 24-sentyabr.
  4. „New York and its origins“.
  5. 5,0 5,1 5,2 „Wall Street Timeline: From a Wooden Wall to a Symbol of Economic Power“ (en). HISTORY. Qaraldi: 2020-yil 6-sentyabr.
  6. Sidis, William James „7“,. The Tribes and the States, 1935. 
  7. The History of New York State, Book II, Chapter II, Part IV. Editor, Dr. James Sullivan, Online Edition by Holice, Deb & Pam. Retrieved August 20, 2006.
  8. White New Yorkers in Slave Times New-York Historical Society. Retrieved August 20, 2006. (PDF)
  9. Timeline: A selected Wall Street chronology PBS Online. Retrieved August 8, 2011.
  10. 10,0 10,1 10,2 10,3 10,4 Charles R. Geisst. „Wall Street: a history : from its beginnings to the fall of Enron“. Oxford University Press. Qaraldi: 2010-yil 19-yanvar.
  11. Zinn, Howard. The Politics of History. Boston: Beacon, 1970 — 67 bet. ISBN 9780252061226. 
  12. Slave Market. Mapping the African American Past, Columbia University.
  13. Peter Alan Harper (February 5, 2013). How Slave Labor Made New York. The Root. Retrieved April 21, 2014.
  14. WNYC (April 14, 2015). City to Acknowledge it Operated a Slave Market for More Than 50 Years. WNYC. Retrieved April 15, 2015.
  15. 15,00 15,01 15,02 15,03 15,04 15,05 15,06 15,07 15,08 15,09 15,10 Noelle Knox and Martha T. Moor. „'Wall Street' migrates to Midtown“. USA Today (2001-yil 24-oktyabr). Qaraldi: 2010-yil 14-yanvar.
  16. Today in History: January 4 – The New York Stock Exchange The Library of Congress. Retrieved August 8, 2011.
  17. 17,00 17,01 17,02 17,03 17,04 17,05 17,06 17,07 17,08 17,09 17,10 17,11 17,12 Daniel Gross. „The Capital of Capital No More?“. The New York Times: Magazine (2007-yil 14-oktyabr). Qaraldi: 2011-yil 15-yanvar. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name "twsJanO53a" defined multiple times with different content
  18. "A Monument to Robert Fulton" New York Times,12 December 1863
  19. 19,0 19,1 19,2 19,3 Aaron Donovan. „If You're Thinking of Living In/The Financial District; In Wall Street's Canyons, Cliff Dwellers“. The New York Times: Real Estate (2001-yil 9-sentyabr). Qaraldi: 2010-yil 14-yanvar.
  20. 20,0 20,1 Charles Dow. Dow Theory Unplugged: Charles Dow's Original Editorials and Their Relevance Laura Sether: . W&A Publishing, March 30, 2009 — 2 bet. ISBN 978-1934354094. 
  21. 21,0 21,1 „DJIA: This Month in Business History (Business Reference Services, Library of Congress)“. www.loc.gov. Qaraldi: 2020-yil 17-noyabr.
  22. DOW JONES HISTORY – THE LATE 1800s 2006 Dow Jones & Company, Inc. Retrieved August 19, 2006.
  23. „WALL STREET CLERKS FIGHT NEW STOCK TAX; Employes in Financial District, Including Waiters and Elevator Men, Enlisted in Movement.“. The New York Times (1913-yil 6-mart). Qaraldi: 2010-yil 14-yanvar.
  24. „WALL STREET P.O. BRANCH.; Postmaster General Yields to Request of Financial District.“. The New York Times (1905-yil 14-mart). Qaraldi: 2011-yil 15-yanvar.
  25. „SHOW GIRLS MAKE WALL STREET RAID; They Invade Financial District and Sell Tickets for Soldiers' Relief. BROKERS HARD TO CATCH Party Welcomed at Morgan Offices, but No Sales Were Made There.“. The New York Times (1916-yil 27-iyul). Qaraldi: 2011-yil 15-yanvar.
  26. Beverly Gage, The Day Wall Street Exploded: A Story of America in its First Age of Terror. New York: Oxford University Press, 2009; pp. 160-161.
  27. „WALL STREET NIGHT TURNED INTO DAY“ (1920-yil 17-sentyabr). Qaraldi: 2010-yil 14-yanvar.
  28. „DETECTIVES GUARD WALL ST. AGAINST NEW BOMB OUTRAGE; Entire Financial District Patrolled Following AnonymousWarning to a Broker“. The New York Times (1921-yil 19-dekabr). Qaraldi: 2011-yil 15-yanvar.
  29. 29,0 29,1 29,2 The world in depression 1929–1939
  30. 30,0 30,1 30,2 Larry Elliott (reviewer) Steve Fraser (author) (book:) Wall Street: A cultural History (by Fraser). „Going for brokers: Steve Fraser charts the highs and the lows of the world's financial capital in Wall Stree“. The Guardian (2005-yil 21-may). Qaraldi: 2011-yil 15-yanvar. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name "twsJanO15a" defined multiple times with different content
  31. 31,0 31,1 31,2 „STOCK MARKET MARGINS: The Federal Reserve v. Wall Street“. Time Magazine. August 8, 1960.
  32. „Wall Street: Bob Cratchit Hours“. Time Magazine. August 18, 1967.
  33. 33,0 33,1 33,2 . September 24, 1973. {{cite magazine}}: Cite magazine requires |magazine= (yordam); Missing or empty |title= (yordam)
  34. 34,0 34,1 34,2 . August 30, 1976. {{cite magazine}}: Cite magazine requires |magazine= (yordam); Missing or empty |title= (yordam)
  35. Peter Kerr.. „AGENTS TELL OF DRUG'S GRIP ON WALL STREET“ (1987-yil 18-aprel). Qaraldi: 2011-yil 15-yanvar.
  36. 36,0 36,1 Michael Cooper. „NEW YORKERS & CO.: The Ghosts of Teapot Dome;Fabled Wall Street Offices Are Now Apartments, but Do Not Yet a Neighborhood Make“. The New York Times (1996-yil 28-yanvar). Qaraldi: 2010-yil 14-yanvar.
  37. Charles V. Bagli. „City and State Agree to $900 Million Deal to Keep New York Stock Exchange“. The New York Times (1998-yil 23-dekabr). Qaraldi: 2011-yil 15-yanvar.
  38. 38,0 38,1 38,2 Alex Berenson. „A NATION CHALLENGED: THE EXCHANGE; Feeling Vulnerable At Heart of Wall St.“. The New York Times: Business Day (2001-yil 12-oktyabr). Qaraldi: 2011-yil 15-yanvar.
  39. 39,0 39,1 Leslie Eaton and Kirk Johnson. „AFTER THE ATTACKS: WALL STREET; STRAINING TO RING THE OPENING BELL -- AFTER THE ATTACKS: WALL STREET“. The New York Times (2001-yil 16-sentyabr). Qaraldi: 2011-yil 15-yanvar.
  40. Bruce Lambert. „NEIGHBORHOOD REPORT: LOWER MANHATTAN; At Job Lot, the Final Bargain Days“. The New York Times (1993-yil 19-dekabr). Qaraldi: 2010-yil 14-yanvar.
  41. Blair Kamin.. „How Wall Street became secure, and welcoming“ (2006-yil 9-sentyabr). Qaraldi: 2010-yil 14-yanvar.
  42. 42,0 42,1 42,2 42,3 42,4 42,5 42,6 42,7 42,8 Andrew Clark. „Farewell to Wall Street: After four years as US business correspondent, Andrew Clark is heading home. He recalls the extraordinary events that nearly bankrupted America – and how it's bouncing back“. The Guardian (2010-yil 7-oktyabr). Qaraldi: 2011-yil 15-yanvar. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name "twsJanO12a" defined multiple times with different content
  43. 43,0 43,1 43,2 Steve Inskeep and Jim Zarroli. „Federal Reserve Bolsters Wall Street Banks“. NPR (2008-yil 17-mart). Qaraldi: 2011-yil 15-yanvar.
  44. Foster. „Fed's Discount Window: How Banks Borrow Money From The U.S. Central Bank“ (en-US). Bankrate. Qaraldi: 2020-yil 6-sentyabr.
  45. Michael Stoler. „Refashioned: Financial District Is Booming With Business“. New York Sun (2007-yil 28-iyun). Qaraldi: 2011-yil 15-yanvar.
  46. Jill Jackson. „Wall Street Reform: A Summary of What's In the Bill“. CBS News (2010-yil 25-iyun). Qaraldi: 2011-yil 15-yanvar.
  47. COLIN MOYNIHAN. „Wall Street Protest Begins, With Demonstrators Blocked“. The New York Times (2011-yil 17-sentyabr). Qaraldi: 2011-yil 16-sentyabr. „Throughout the afternoon hundreds of demonstrators gathered in parks and plazas in Lower Manhattan. They held teach-ins, engaged in discussion and debate and waved signs with messages like "Democracy Not Corporatization" or "Revoke Corporate Personhood."“.
  48. „Sandy keeps financial markets closed Tuesday“. www.cbsnews.com.
  49. 49,0 49,1 49,2 49,3 49,4 49,5 Manba xatosi: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named :0
  50. „Historic Structures Report: Federal Hall“. National Register of Historic Places, National Park Service (1966-yil 15-oktyabr). Qaraldi: 2020-yil 17-fevral.

    „United States Custom House“. New York City Landmarks Preservation Commission (1965-yil 21-dekabr). Qaraldi: 2020-yil 17-fevral.

    „Federal Hall Interior“. New York City Landmarks Preservation Commission (1975-yil 27-may). Qaraldi: 2020-yil 17-fevral.
  51. „Historic Structures Report: National City Bank Building“. National Register of Historic Places, National Park Service (1999-yil 30-noyabr). Qaraldi: 2020-yil 17-fevral.

    „National City Bank Building“. New York City Landmarks Preservation Commission (1965-yil 21-dekabr). Qaraldi: 2020-yil 17-fevral.

    „National City Bank Building Interior“. New York City Landmarks Preservation Commission (1999-yil 12-yanvar). Qaraldi: 2020-yil 17-fevral.
  52. „Bankers Trust Building“. New York City Landmarks Preservation Commission (1997-yil 24-iyun). Qaraldi: 2020-yil 17-fevral.
  53. „Historic Structures Report: 23 Wall Street Building“. National Register of Historic Places, National Park Service (1972-yil 19-iyun). Qaraldi: 2020-yil 17-fevral.

    „J. P. Morgan & Co. Building“. New York City Landmarks Preservation Commission (1965-yil 21-dekabr). Qaraldi: 2020-yil 17-fevral.
  54. „Historic Structures Report: Bank of New York & Trust Company Building“. National Register of Historic Places, National Park Service (2003-yil 28-avgust). Qaraldi: 2020-yil 17-fevral.

    „Bank of New York & Trust Company Building“. New York City Landmarks Preservation Commission (1998-yil 13-oktyabr). Qaraldi: 2020-yil 17-fevral.
  55. „Historic Structures Report: Manhattan Company Building“. National Register of Historic Places, National Park Service (2000-yil 16-iyun). Qaraldi: 2020-yil 17-fevral.

    „Manhattan Company Building“. New York City Landmarks Preservation Commission (1995-yil 12-dekabr). Qaraldi: 2020-yil 17-fevral.
  56. „1 Wall Street Building“. New York City Landmarks Preservation Commission (2001-yil 6-mart). Qaraldi: 2020-yil 17-fevral.
  57. Curry, Lynne. „British companies find it hard to cut big South African stakes“. Christian Science Monitor (1987-yil 12-mart). Qaraldi: 2022-yil 27-fevral. „Barclays has just completed new headquarters on Wall Street“.
  58. Salpukas, Agis. „Barclay's Will Build a Headquarters on Wall St.“ (en-US). The New York Times (1984-yil 12-aprel). Qaraldi: 2022-yil 26-fevral.
  59. . 27 Jul 1997. {{cite magazine}}: Cite magazine requires |magazine= (yordam); Missing or empty |title= (yordam)
  60. Sachmechi. „Hakimian sells off Andaz Wall Street hotel“ (en). Crain's New York Business (2022-yil 12-yanvar). Qaraldi: 2022-yil 27-fevral.
  61. Barbanel, Josh. „Instead Of Leaving, Morgan Bank To Buy a Tower on Wall St.“ (en-US). The New York Times (1985-yil 10-sentyabr). Qaraldi: 2020-yil 11-aprel.
  62. Bagli, Charles V.. „Deutsche Bank Is Moving To Lower Manhattan Tower“ (en-US). The New York Times (2002-yil 6-dekabr). Qaraldi: 2020-yil 11-aprel.
  63. „2013 WFE Market Highlights“. World Federation of Exchanges. 2014-yil 27-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 25-mart.
  64. „NYSE Listings Directory“. 2013-yil 21-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 23-iyun.
  65. „The NYSE Makes Stock Exchanges Around The World Look Tiny“. Business Insider. Qaraldi: 2017-yil 26-mart.
  66. „Is the New York Stock Exchange the Largest Stock Market in the World?“. Qaraldi: 2017-yil 26-mart.
  67. „NYSE Total Market Cap“. www.nyse.com. Qaraldi: 2020-yil 6-sentyabr.
  68. Jones, Huw. „New York widens lead over London in top finance centres index“. Reuters (2022-yil 24-mart). Qaraldi: 2022-yil 25-iyun.
  69. 69,0 69,1 69,2 69,3 69,4 69,5 Patrick McGeehan. „City and State Brace for Drop in Wall Street Pay“. The New York Times (2008-yil 26-iyul). Qaraldi: 2010-yil 14-yanvar.
  70. See:
  71. GFCI 28 Rank Accessed September 26, 2020.
  72. 72,0 72,1 72,2 Patrick McGeehan. „After Reversal of Fortunes, City Takes a New Look at Wall Street“. The New York Times (2009-yil 22-fevral). Qaraldi: 2011-yil 15-yanvar.
  73. Heather Timmons. „New York Isn't the World's Undisputed Financial Capital“. The New York Times (2006-yil 27-oktyabr). Qaraldi: 2011-yil 15-yanvar.
  74. Patrick McGeehan. „As Financial Empires Shake, City Feels No. 2 on Its Heels“. The New York Times (2008-yil 12-sentyabr). Qaraldi: 2011-yil 15-yanvar.
  75. Thomas P. DiNapoli (New York State Comptroller) and Kenneth B. Bleiwas (New York State Deputy Comptroller). „The Securities Industry in New York City“ (2013-yil oktyabr). Qaraldi: 2014-yil 30-iyul.
  76. „WALL STREET BANKS CONNECTING UPTOWN; Financial District Notes This as American Exchange National Buys Into the Pacific.“. The New York Times (1911-yil 27-may). Qaraldi: 2010-yil 14-yanvar.
  77. Heidi N. Moore. „DLJ: Wall Street's Incubator“. The Wall Street Journal (2008-yil 10-mart). Qaraldi: 2010-yil 14-yanvar.
  78. Williams, Winston. „On the Jersey City Docks, Wall St. West“. The New York Times (1988-yil 28-oktyabr). Qaraldi: 2013-yil 28-iyun.
  79. Scott-Quinn, Brian. Finance, investment banking and the international bank credit and capital markets : a guide to the global industry and its governance in the new age of uncertainty. Houndmills, Basingstoke: Palgrave Macmillan, July 31, 2012 — 66 bet. ISBN 978-0230370470. 2013-yil 29-iyunda qaraldi. 
  80. 80,0 80,1 „Finance“. New Jersey Next Stop ... Your Career. State of New Jersey. Qaraldi: 2013-yil 29-iyun.
  81. „Your Gateway to Opportunity, Enterprise Zone Five Year Strategic Plan 2010“. Jersey City Economic Development Corporation. 2013-yil 28-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 29-iyun.
  82. Bowley, Graham. „The New Speed of Money, Reshaping Markets“. The New York Times (2011-yil 1-yanvar). Qaraldi: 2013-yil 29-iyun.
  83. „NASDAQ OMX Express Connect“. NASDAQ OMX. Qaraldi: 2013-yil 29-iyun.
  84. „DTC Operations Move to Newport, New Jersey“. The Depository Trust Company (2012-yil 10-sentyabr). Qaraldi: 2013-yil 29-iyun.
  85. Gregory, Bresiger. „DTCC Moves Most Operations to NJ“. Traders Magazine (2012-yil 14-dekabr). Qaraldi: 2013-yil 29-iyun.
  86. „Clearing Agencies“. U.S. Securities and Exchange Commission. Qaraldi: 2013-yil 29-iyun.
  87. Fraser (2005).
  88. Investing. „Learn how Wall Street works“ (en). The Balance. Qaraldi: 2020-yil 6-sentyabr.
  89. 89,0 89,1 89,2 Robert Kuttner. „Zillions for Wall Street, Zippo for Barack's Old Neighborhood“. Huffington Post (2010-yil 22-avgust). Qaraldi: 2010-yil 14-yanvar.
  90. B. Jeffrey Madoff. „The Most Dangerous Neighborhood in the United States“. Huffington Post (2009-yil 10-mart). Qaraldi: 2010-yil 14-yanvar.
  91. Daniel Altman. „Other financial centers could rise amid crisis“. The New York Times: Business (2008-yil 30-sentyabr). Qaraldi: 2011-yil 15-yanvar.
  92. Peter Overby. „Car Dealers May Escape Scrutiny Of Consumer Loans“. NPR (2010-yil 24-iyun). Qaraldi: 2010-yil 14-yanvar.
  93. „Hard Times, But Big Wall Street Bonuses“. CBS News (2008-yil 12-noyabr). Qaraldi: 2010-yil 14-yanvar.
  94. William D. Cohan. „You're Welcome, Wall Street“. The New York Times (2010-yil 19-aprel). Qaraldi: 2011-yil 15-yanvar.
  95. 95,0 95,1 Suzanne McGee. „Will Wall Street ever apologize?“. Washington Post (2010-yil 30-iyun). Qaraldi: 2011-yil 15-yanvar.
  96. T.L. Chancellor. „Walking Tours of NYC“. USA Today: Travel (2010-yil 14-yanvar). Qaraldi: 2010-yil 14-yanvar.
  97. 97,0 97,1 Tim Arango. „Greed Is Bad, Gekko. So Is a Meltdown.“. The New York Times: Movies (2009-yil 7-sentyabr). Qaraldi: 2010-yil 14-yanvar.
  98. Chen. „Who Is Gordon Gekko?“ (en). Investopedia. Qaraldi: 2020-yil 6-sentyabr.
  99. Emily Wax. „Wall Street Greed? Not in This Neighborhood“. Washington Post (2008-yil 11-oktyabr). Qaraldi: 2010-yil 14-yanvar.
  100. IMDb entry for Wall Street Retrieved August 19, 2006.
  101. 11:59 (Star Trek: Voyager)
  102. Basham. „Rage Against The Machine Shoots New Video With Michael Moore“. MTV News (2000-yil 28-yanvar). Qaraldi: 2007-yil 24-sentyabr.
  103. „NYSE special closings since 1885“. 2007-yil 25-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2007-yil 24-sentyabr.
  104. Reeves. „Filming Locations for Christopher Nolan's The Dark Knight Rises (2012), with Christian Bale, in New York, Pittsburgh, Los Angeles, the UK and India.“.
  105. 105,0 105,1 Manba xatosi: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named submap

Adabiyotlar