Kayl Durness sahifasining manbasini koʻrish

[[Fayl:Kyle_of_Durness.jpg|right|thumb| '''Kayl Durness''' shimolga Balnakeil koʻrfaziga chiqish yoʻli]]
'''Kayl Durness''' ({{Talaffuz|Kayl Durness}}) — [[Shotlandiya|Shotlandiyaning]] Sazerlend okrugidagi qirgʻoq boʻyida joylashgan daryo boʻlib. Uning uzunligi {{Convert|5+1/2|mi|km|0|abbr=off}} masofaga choʻzilgan. Daryo Balnakeildan ichkarida va Keyp Wrath [[Yarim orol|yarim orolini]] materikdan ajratib turadi<ref name="groome">Groome.F.H (1885) 'Parish of Durness', ''Ordnance Gazetteer of Scotland: A Survey of Scottish Topography, Statistical, Biographical and Historical'', ([http://www.scottish-places.info/parishes/parhistory106.html available online]). Retrieved 2013-02-20.</ref>. Kayl daryosiga eng yaqin qishloq Durness hisoblanadi.

== Xususiyatlari ==
Kayl atrofida {{Convert|1/2|mi|m|abbr=off}} va toʻlqinli, faqat tor kanali suv oqimining koʻp qismi boʻylab past oqimda qolar edi<ref name="groome"/><ref name="bbc22jul11">[https://www.bbc.co.uk/news/uk-scotland-highlands-islands-14251787 Fifteen pilot whales in trouble in Kyle of Durness], BBC news website, 2011-07-15. Retrieved 2013-02-20.</ref>. Shotlandiyaning shimoliy qirgʻoqlari boʻylab boshqa qirgʻoq boʻyidan farqli boʻlib, u toʻgʻri emas hamda Keoldeyl atrofida ikkita katta burilishga ega edi<ref name="beach">[http://www.snh.org.uk/pdfs/publications/commissioned_reports/Beaches%20of%20Sutherland_part2.pdf Keoldale NC 383662] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20160304032457/http://www.snh.org.uk/pdfs/publications/commissioned_reports/Beaches%20of%20Sutherland_part2.pdf |date=2016-03-04 }}, Beaches of Sutherland, Scottish Natural Heritage. Retrieved 2013-02-20.</ref>. Uning kengligi taxminan {{Convert|2|mi|km|0|abbr=off}} boʻlgan Balnakeil koʻrfaziga yetadi<ref name="groome" />. Koʻrfazning sharqiy qirgʻogʻida joylashgan Faraid Head gʻarbdagi Cape Wrath harbiy mashgʻulot zonasi uchun masofani boshqarishni doimo taʼminlaydi. Poligon bilan bogʻliq xavfli hudud koʻrfazning shimolidagi dengiz hududlarini oʻz ichiga oladi hamda poligon Qirollik dengiz floti kemalaridan jonli oʻq otish va RAF tomonidan bombardimon qilish amaliyoti uchun ishlatiladi<ref name="modleaflet">[https://www.gov.uk/government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/43345/dte_info_leaflet_scotland.pdf Public Information Leaflet], Defence Training Estate Scotland. Retrieved 2013-02-06.</ref><ref name="modcape2">[https://www.gov.uk/public-access-to-military-areas#cape-wrath-training-area Cape Wrath Training Area], Public access to military areas, Ministry of Defence, 2012-12-12. Retrieved 2013-02-06.</ref>.

Dionard daryosi va Grudi daryosi Kaylga janubiy uchida Daill daryosi bilan birgalikda quyiladi hamda uning uzunligi boʻylab koʻplab kichik oqimlar ham Kaylga doimo quyiladi edi. Kaylning sharqiy tomonidagi geologiya ohaktosh boʻlib, oʻtloqlar koʻp edi<ref name="borralie">[http://her.highland.gov.uk/hbsmrgatewayhighland/DataFiles/LibraryLinkFiles/153860.pdf Loch Borralie, Kyle of Durness] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20160304004105/http://her.highland.gov.uk/hbsmrgatewayhighland/DataFiles/LibraryLinkFiles/153860.pdf |date=2016-03-04 }}, Historic Scotland, 2003. Retrieved 2013-02-20.</ref>. Kayl hamda uning atrofi Oldshoremor, Keyp gʻazabi va Durness maxsus landshaft hududining bir qismi hisoblanadi.Unda tarixdan avvalgi davrga oid bir qator arxeologik qoldiqlar mavjud edi<ref name="borralie" /><ref name="chroispol">[http://www.durness.org/Loch%20Croispol/Press%20Release/press%20release%20aug%2009.pdf Pròiseact Loch Chroispol — Loch Croispol School History Project]{{Oʻlikhavola|date=dekabr 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}, Durness Development Group, August 2009. Retrieved 2013-02-20.</ref>.

== Tabiiy xususiyatlari ==
[[Fayl:West_Keoldale_jetty_-_geograph.org.uk_-_436023.jpg|right|thumb| Gʻarbiy Keoldeyl qirgʻogʻi Kaylning Keyp Wrath qirgʻogʻidagi Keoldeylga qaragan qismi]]
A838 yoʻli Kaylning sharqiy qirgʻogʻi boʻylab oʻzining janubiy qismida joylashgan boʻlib, qirgʻoqdagi birgina aholi punkti hisoblangan Keoldeylga olib boradigan tasniflanmagan yoʻl boʻlgan. Cape Wrath yoʻlovchi paromi Keoldeyldan [[may]] va [[sentyabr]] oylarida oʻz ish faoliyatini boshlaydi, sharqdan Cape Wrathga yagona kirish imkonini beradi<ref name="modcape">[https://www.gov.uk/guidance/public-access-to-military-areas#cape-wrath-training-area Cape Wrath Training Area], Public access to military areas, UK Government. Retrieved 2017-12-13.</ref><ref name="bbccoast">[https://www.bbc.co.uk/coast/series1/08-cape-wrath-orkney.shtml Life on the Edge], Northern Scotland — Cape Wrath to Orkney, Coast, BBC. Retrieved 2013-02-06.</ref>. Keoldale shimolidagi Durness hududidagi kroftlar tomonidan boshqariladigan Keoldale Sheep Stock Club tomonidan qoʻllanilib keladi<ref name="beach"/>. Kayl qirgʻogʻidagi plyajlar bir nechta qumtepalari boʻlgan tor oʻrindiqlar bilan qoplangan hudud hisoblanadi<ref name="beach" />.

Kaylning gʻarbiy qirgʻogʻida Achimor va Dailldagi sobiq fermer xoʻjaliklari yashaydigan yagona aholi punkti mavjud edi. Cape Wrath yoʻli qirgʻoq boʻylab parom yoʻlakchasidan oʻtar edi. Bu 1830-yillardan boshlab Keyp Wrathdagi mayoqni taʼminlash uchun qurilib bitqazilgan edi<ref name="roadsouth">[http://canmore.rcahms.gov.uk/en/site/296870/details/kyle+of+durness/ Kyle of Durness]{{Oʻlikhavola|date=sentabr 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}, Royal Commission on the ancient and historical monuments of Scotland. Retrieved 2013-02-08.</ref>. Avvalroq Kaylning markaziga qaragan qoʻnish joyi ishlatilgan va bu vayron boʻlgan ombor joyi hisoblanardi<ref name="roadnorth">[http://canmore.rcahms.gov.uk/en/site/297992/details/kyle+of+durness+storehouse+to+cape+wrath+lighthouse/ Kyle of Durness storehouse to Cape Wrath lighthouse]{{Oʻlikhavola|date=sentabr 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}, Royal Commission on the ancient and historical monuments of Scotland. Retrieved 2013-02-08.</ref>.

1998-yilda Kaylning gʻarbiy tomonidagi toʻrtburchaklar shaklidagi qoʻrgʻon yaqinida inson bosh suyagi topilganligi maʼlum boʻldi. Qoʻrgʻonning keyingi qazishmalarida ikkita dafn qabri topildi, ulardan biri katta yoshli erkak va bitta jinsi nomaʼlum boʻlgan oʻsmir edi. Ular miloddan avvalgi 1-asrdan milodiy 1-asrgacha yashagan. Anʼanaga koʻra, odamlarni toʻrtburchaklar burchak ostida dafn qilish amaliyoti [[Piktlar|piktish]] amaliyoti deb hisoblangan, ammo bu kashfiyot arxeologlarni bu amaliyot Piktlardan oldin boshlanganiga ishonishlariga olib keldi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Vol 9 (2004): Excavation of an Iron Age burial mound, Loch Borralie, Durness, Sutherland {{!}} Scottish Archaeological Internet Reports|url=http://journals.socantscot.org/index.php/sair/issue/view/25|kirish sanasi=26-iyul 2021-yil|ish=journals.socantscot.org}}</ref>.

== Manbalar ==
<references responsive="" />