Jangovar xizmatlari uchun medali
| "Jangovar xizmatlari uchun" medali (Медаль «За боевые заслуги») | ||
|---|---|---|
| ||
| Mamlakat | SSSR | |
| Turi | medal | |
| Statistika | ||
| Taʼsis sanasi | 17.10.1938 | |
| Mukofotlash soni | 5 210 078 | |
"Jangovar xizmatlari uchun" medali – SSSR davlat mukofoti boʻlib, bu hayot uchun xavf tugʻdiradigan, Sovet davlati dushmanlariga qarshi harbiy operasiyalarni muvaffaqiyatli ado etganida koʻrsatgan mohir, tashabbuskor va jasorati, jangovar harakati uchun beriladi.
Medal tarixi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Medal SSSR Qurolli Kuchlari Prezidiumining 17-oktabr 1938-yildagi „Jangovar xizmatlari uchun“ medalini taʼsis etish toʻgʻrisida"gi farmoni bilan taʼsis etilgan. Medal toʻgʻrisidagi Nizomda shunday deyilgan: „Jangovar xizmatlari uchun“ medali Ishchilar va Dehqonlar Qizil Armiyasi, Harbiy-dengiz floti va chegara qoʻshinlarining oddiy, qoʻmondon, shuningdek, harbiy xizmatchilar tarkibida boʻlmagan shaxslarga ham berishi mumkin.
Medal quyidagi shaxslarga topshiriladi:
- harbiy qism yoki boʻlinma tomonidan jangovar topshiriqlarni muvaffaqiyatli bajarishda yordam bergan jangovar harakati uchun;
- SSSR davlat chegarasini himoya qilishda koʻrsatgan jasorati uchun;
- jangovar va siyosiy tayyorgarlikda, yangi harbiy texnikani oʻzlashtirishda hamda harbiy qismlar va ularning boʻlinmalarining yuqori jangovar tayyorgarligini taʼminlashda qoʻlga kiritgan yuksak yutuqlari hamda haqiqiy harbiy xizmat davomidagi boshqa xizmatlari uchun;
- nemis bosqinchilariga qarshi kurash frontida qoʻmondonlikning jangovar topshiriqlarini namunali bajargani uchun.
Birinchi mukofot SSSR Oliy Kengashi Prezidiumining 1938-yil 19-oktyabrdagi Farmoni bilan („Sovet Ittifoqining mudofaa qudratini mustahkamlash boʻyicha hukumatning maxsus topshiriqlarini namunali bajarganligi va jangovar yutuqlari uchun“ berilgan. Ishchilar va dehqonlar Qizil Armiyasi va IIXK(Ichki ishlar xalq komissarligi) qoʻshinlarining tuzilmalari, boʻlinmalarining siyosiy va texnik tayyorgarligi"), unga koʻra 168-harbiy xizmatchilar medal bilan taqdirlangan. 1-sonli medal SSSR IIXK Tashqi (qidiruv) boshqarmasining qidiruv va sabotaj guruhi tarkibida Ispaniyadagi fuqarolar urushida qatnashgan L. P. Vasilevskiyga topshirildi.
Jangovar topshiriqlarni namunali bajarganliklari, Xasan koʻli hududini himoya qilishda koʻrsatgan jasorati uchun SSSR Qurolli Kuchlari Prezidiumining 1938-yil 25-oktyabrdagi Farmoni bilan 1159 ta mukofotlar berildi.
SSSR Qurolli Kuchlari Prezidiumining 1938-yil 14-noyabrdagi Farmoni bilan 248 kishi medal bilan taqdirlangan [1] .
SSSSR Qurolli Kuchlari Prezidiumining 1939-yil 19-yanvardagi Farmoni bilan Uzoq Sharqdagi jangovar topshiriqlarni aʼlo darajada bajarganligi uchun 39 nafar shaxs medal bilan taqdirlangan [1] .
Xalxin-Gol daryosi boʻyidagi janglarda koʻrsatgan jasoratlari uchun 2901 kishi, Sovet-Fin urushida – 14969 kishi medal bilan taqdirlangan [1] . Hammasi boʻlib, 1941- yil iyuniga kelib, medal bilan mukofotlanganlar soni 21 mingni tashkil etdi. [2]
Ulugʻ Vatan urushi yillarida medal bilan taqdirlanganlar soni 3 000 000 dan oshib ketdi.
1995-yil 1-yanvar holatiga koʻra „Jangovar xizmatlari uchun“ medali bilan mukofotlanganlar soni 5 210 078 taga yetdi.
Nishon taqish usuli
[tahrir | manbasini tahrirlash]"Jangovar xizmatlari uchun" medali koʻkrakning chap tomoniga taqiladi va Ushakov medalidan keyin turadi.
Medal tasviri
[tahrir | manbasini tahrirlash]"Jangovar xizmatlari uchun" medali diametri 31 – 32,5 mm boʻlgan muntazam (chiqarilgan yiliga qarab) doira shakliga ega. Medalning old tomoni kengligi 1 mm va balandligi 0,25 mm boʻlgan hoshiya bilan chegaralangan. Medalning orqa tomoni tekis. 1947-yilgacha medalning orqa tomonida seriya raqami qoʻllangan.
Medalning old tomoni
[tahrir | manbasini tahrirlash]Medalning old tomonining yuqori qismida aylana boʻylab bosilgan harflarda yoqut-qizil emal bilan qoplangan „SSSR“ yozuvi bor. „SSSR“ yozuvining kengligi 6 mm, harflarning balandligi 2,5 mm. Oʻrtada uch qatorli „ZA BOYeVIYe ZASLUGI“ degan yozuv bor. Harflarning balandligi 3 mm.
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ 1,0 1,1 1,2 Svedeniya o kolichestve nagrajdennix ordenami i medalyami SSSR po sostoyaniyu na 15.09.1940 g. / TsAMO. F. 33. Op. 42436ss. D. 70. L. 2.
- ↑ Lebedev V. Nagradi zovut na podvig. // Военно-исторический журнал. – 1978. – № 10. – S.122-123.
Adabiyot
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Ordena i medali SSSR / Sost. G. I. Grebennikova, R. S. Katkova. – M.: Planeta, 1982.
- Andoza:Книга: Медали СССР
- Колесников Г. А., Рожков А. М.. Ордена и медали СССР. Мн.: Народная асвета, 1986 — 59—60-bet.