Yu. M. Kotsyubinskiy Haykali
Yu. M. Kotsyubinskiy haykali ― Chernigovdagi mahalliy ahamiyatga molik monumental sanʼatning davlat roʻyxatidan olingan yodgorligi.
Tarix[tahrir | manbasini tahrirlash]
Xalq deputatlari Chernigov viloyat kengashi ijroiya qoʻmitasining 31.05.1971-yildagi 286-sonli qarori bilan Yu. M. Kotsyubinskiy — sovet davlat, partiya va harbiy arbob haykali deb nomlangan 71-sonli qoʻriqxona bilan mahalliy ahamiyatga molik monumental sanʼat yodgorligi maqomi berildi.
U hududni qurish va undan foydalanish qoidalariga muvofiq „tarixiy shahar markazi yodgorliklarining keng qamrovli xavfsizlik zonasida“ joylashgan.
2015-yil 25-aprelda vandalizm akti tufayli qahramonlar xiyobonidagi poydevordan demontaj qilindi; joylashuvi nomaʼlum[1].
Ukraina „Ukraina kommunistik va milliy sotsialistik (natsistlar) totalitar rejimlarini qoralash va ularning ramziyligini targʻib qilishni taqiqlash toʻgʻrisida“ gi qonunga binoan, Ukraina madaniyat vazirligining 04.04.2016-yildagi 200-sonli buyrugʻi (qoʻshimcha 13) „madaniy meros ob’yektlarini Ukrainaning koʻchmas mulk yodgorliklari davlat reestriga kiritmaslik toʻgʻrisida“ davlat roʻyxatidan chiqarildi[2].
Tavsif[tahrir | manbasini tahrirlash]
1970-yilda qahramonlar xiyobonida — Lenin koʻchasidagi 21-uy koʻchasining qarshisida — Sovet davlat va partiya arbobi, Mixail Kotsyubinskiy oʻgʻli Yuriy Mixaylovich Kotsyubinskiy sharafiga yodgorlik oʻrnatildi. U qahramonlar xiyoboniga oʻrnatilgan birinchi yodgorlik boʻldi.
Yodgorlik balandligi 0,9 m boʻlgan bronza byusti boʻlib, pechka ustiga oʻrnatilgan uchta granit bloklardan (3 × 1,2 × 1,1 m) poydevorga oʻrnatilgan. Poydevor qora parlatilgan labradoritdan qilingan. Poydevorning old tekisligida „Yuriy Mixaylovich Kotsyubynskiy“ va "1896-1937 „yozuvlari oʻyilgan, pastki chap tomonda“ Vidatniy partiyasi, dyach Radyanskiy Ukraina" yozuvi yozilgan („Sovet Ukrainasining taniqli partiyasi, davlat arbobi“).
Mualliflar: haykaltaroshlar-SSSRda xizmat koʻrsatgan sanʼat arbobi F. A. Kotsyubynskiy va K. A. Kuznetsov, meʼmorlar — K. S. Janashiya va G. A. Urusov.
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ „В Чернигове националисты ночью снесли бюст Юрию Коцюбинскому (фото)“. 2021-yil 23-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 23-dekabr.
- ↑ „Архивированная копия“. 2021-yil 23-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 23-dekabr.
Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- PYeRYeLІK PAM’YaTOK TA OB’ЄKTІV KULTURNOЇ SPADЩINI m. ChYeRNІGOVA ZA VIDOM ARXІTYeKTURI, ІSTORIChNIY, MONUMYeNTALNOGO MISTYeTsTVA
- ІSTORIKO-ARXІTYeKTURNIY OPORNIY PLAN m. ChYeRNІGOVA Z VIZNAChYeNNYaM MYeJ І RYeJIMІV VIKORISTANNYa ZON OXORONI PAM’YaTOK TA ІSTORIChNIX ARYeALІV (dogovіr vіd 19.10.2018 r. № 2)
- Chernіgіvщina: Yensiklopedichniy dovіdnik, K.: URYe і m. M. P. Bajana, 1990. — s. 360 KOTsYuBINSKOGO Yu. M. POGRUDDYa