Xek uyi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Xek uyi (nem. Haus Heck) — Germaniyaning Essen (Shimoliy Reyn — Vestfaliya federal yeri) shahrining Verden tumanidagi tarixiy bino. Bino Heckstraße koʻchasida joylashgan.

Xek uyi — bu janubi-sharqiy tomonidan dumaloq 11,85 × 11,85 m maydoni boʻlgan deyarli kvadrat bino.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Xek uyi qurilishining aniq sanasi nomaʼlum. Bu haqda birinchi yozma eslatma 1390-yilga toʻgʻri keladi, u yerda Xek uyi ritsar Xege (nemischa: Hecghe) (nemis) uyi sifatida tilga olinadi. Ritsar Genrix fon Xege haqida birinchi eslatma 1259-yilga toʻgʻri keladi.

1412-yilda Verdun abbatligi katalogida Xek uyi yana eslatib oʻtilgan. Shu bilan birga, hujjatda Verdun mudofaa devorining bir qismi sifatida binoning vazifasi aniq tasvirlangan.

1498-yilda Xek uyi, Verdundagi boshqa inshootlar singari, yongʻin natijasida vayron boʻlgan. 1581-yildagi xaritada Xek uyi Xege qal’asi xarobasi sifatida koʻrinadi. 1599-yilda Ditrix fon Xoven va uning rafiqasi Margaret fon Yofte binoni qayta tiklashni boshlaganlar. Biroq, 1647-yilda Matteus Merian tomonidan oʻyilgan oʻymakorlik ishlarida binoning hali ham vayronaligini koʻrsatadi.

1669-yilda abbot Adolf fon Borken binoni monastir ehtiyojlari uchun sotib olgan.

1803-yilda Napoleon vaziri Taleyran boshchiligidagi vositachilik jarayonida Verdun Abbotligi sekulyarizatsiya qilingan va Xek uyi 1805-yildan 1829-yilgacha Rurdagi bojxona binosi sifatida xizmat qilgan.

1829-yilda toʻqimachilik ishlab chiqaruvchisi Matias Vize Prussiya hukumatidan Xek uyini 3000 talerga sotib olgan. Xek uyi 1960-yilgacha Vize oilasiga tegishli boʻlib, uni Verdun katolik cherkovi sotib olgan va u oʻz navbatida uni 1966-yilda Yevangeliya cherkoviga sotgan.

1980 — 1981-yillarda Xek uyida restavratsiya ishlari olib borilgan, shundan soʻng u Yevangelist jamoat markazi sifatida foydalanilgan.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Justus Boving: Burgen und Schlösser an der Ruhr. Scholz, Myulheim-Heißen 1990 (Heimatkundliche Hefte. 4-band), 34-bet.(olm.) )
  • Ingo Gutenberger: Essendagi Herrenxauzer. Tosch, Essen 1978 (Essener Heimatbücher. 2-band).(olm.) )
  • Detlef Xopp: Verdendagi Burgen. In: Kai Niederhöfer (Qizil.): Burgen AufRuhr. Unterwegs zu 100 Burgen, Schlössern va Herrensitzen in der Ruhrregion. Klartext Verlag, Essen 2010, ISBN 978-3-8375-0234-3, 204-bet.(olm.) )
  • Gerbert Shmits: Ritter, Ritter … va Burgning doch keine. Die Geschichte des Adelssitzes Haus Heck. In: Historischer Verein Werden (Hrsg.): Geschichten aus der Werdener Geschichte. 3-band. 2005-yil, 9-26-betlar.(olm.) )