V. I. Kuzminning yodgorlik-byusti
V. I. Kuzminning yodgorlik-byusti — Yakutsk shahridagi Kuzmin Valeriy Ilichga bagʻishlangan yodgorlik[1].
Yodgorlikning ahamiyati[tahrir | manbasini tahrirlash]
Kuzmin Valeriy Ilich 1918-yil 7-noyabrda Olekminskiy tumani Innyax qishlogʻida tugʻilgan. Yoshligidan u aviatsiyani yaxshi koʻrardi, birinchi boʻlib Yuriy Shafer boshchiligidagi yangi ochilgan planer stansiyasiga kirdi. 1935-yilda Kuzmin Ulyanovsk uchuvchilik maktabiga oʻqishga kirdi va uni 1937-yilda tugatdi. Keyin Aldan, Yakut uchish klublarida uchuvchilar tayyorgarligidan oʻtdi. Urushdan oldin Kuzmin yangi tashkil etilgan mahalliy aviatsiyaning uchuvchisi edi. 1942-yil oxirida Alyaska-Sibir havo yoʻli ochildi. Bu yoʻl Sovet Ittifoqi uchun taʼminot manbai boʻldi. Uning yordami bilan sakkiz mingga yaqin Amerika samolyoti SSSRning jangovar havo guruhlariga qoʻshildi[1]. Urush yillarida V. I. Kuzmin Amerika harbiy samolyotlarini Alyaskadan Krasnoyarskka olib oʻtish uchun ushbu marshrutni tadqiq qilish va taʼmirlash ishlarini olib bordi. Kuzmin — million kilometrlik parvoz tajribasiga ega boʻlgan Yakutiyaning birinchi uchuvchilaridan sanaladi. U bir necha bor YaSSSR Oliy Kengashiga deputat etib saylangan. Yakutsk, Olekminsk shaharlari va Yoqut Respublikasining bir qator viloyatlarining faxriy fuqarosi. Valeriy Kuzmin sharafiga „Yakutiya“ aviakompaniyasining TU-154M samolyoti va teploxod nomlangan. 1984-yil iyul oyida Yakutsk shahridagi aeroport yaqinidagi koʻcha uning nomi bilan atala boshlandi[1].
Yodgorlik tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Kuzmin haykali bir marta koʻchirilgan. U dastlab 2007-yil 5-oktabrda ochilgan, joylashgan joyi — Aviatsiya shon-shuhrati xiyoboni. Aviaport[1]. Yoqut aeroporti rahbariyati yodgorlikni xalqaro terminalning vokzal maydoniga koʻchirishga qaror qildi. Koʻchirish toʻgʻrisidagi qaror 2015-yilda Yakutsk aeroporti bosh direktori tomonidan bir qancha sabablarga koʻra qabul qilingan boʻlib, ulardan asosiysi yodgorlikning qattiq eskirishi va stela qoplamasining doimiy ravishda buzilishi boʻlgan. 2017-yil 8-sentabrda Alyaska-Sibir avtomagistralining 75-yilligi munosabati bilan yangilangan yodgorlik ochildi[2].
Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Bessonova Olga Ivanovna. Pamyatniki goroda Yakutska. Mesto izdaniya Yakutsk. Izdatelstvo Alaas. God izdaniya 2015 god. Kolichestvo stranits 80 s. — Str. 35
- ↑ „Памятник первому якутскому летчику Валерию Кузьмину установили у главных воздушных ворот республики“. 2021-yil 4-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 4-sentyabr.