Uchburchak Alfa
Uchburchak alfa (Alpha Tri, α Trianguli, α Tri) — uchburchak yulduz turkumidagi ikki yulduz. Bir nechta anʼanaviy nomlar mavjud: Ras Al Muthallah (yoki Mothallah) va Caput Trianguli[1].
Spektral tasnifga koʻra, bu tizim F5III dan F6IV gacha tayinlangan[2]. „IV“ yoki " III " yorqinligi bilan asosiy komponent subgiant yoki gigant hisoblanadi. Komponentlar kunning har bir 1,736 massasining umumiy markazi atrofida aylanadi[3]. Asosiy yulduz tezroq aylanayotganligi sababli, u yassilangan sferoid shaklini oladi[4].
Oʻrtacha koʻrinadigan yulduz kattaligi +3.42 ga teng, yulduzni yalangʻoch koʻz bilan koʻrish imkonini beradi[5]. Uchburchak alfa Beta-dan keyin yulduz turkumida ikkinchi eng yorqin yulduzdir.Parallaks oʻlchovlari boʻyicha tizim yerdan 63,3 yorugʻlik yili (19,4 parsek) masofada joylashgan. A — 6,288 K komponentining tashqi qobigʻining samarali harorati, F sinfining yulduzlari uchun sariq-oq rang beradi. Yulduzning radiusi Quyosh radiusidan taxminan uch baravar katta. Yoshi 1,6 milliard yil deb baholanadi.
Ismlar va etimologiya[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Ras al Muthallah (yoki Mothallah) nomi arabcha rảs ạlmtẖltẖ raʼs al-muḸallaẸ „uchburchakning tepasi“ va lotin tiliga tarjima qilinganda Kaput Trianguli soʻzlaridan kelib chiqqan.
- a Tri UR sifatida belgilangan. BAR. RA „The Wolf“ va MULda „plow plantator“ tavsifi bilan yangilangan. APIN, bu erda „Plow“ yozuvidan keyin, Triangulum va Gamma Andromedae yulduz turkumining nomi.
- Beta Trianguli bilan birgalikda bu yulduzlar Al Mīzān deb atalgan, yaʼni arabchadan tarjima qilinganda „Oʻlchov nuri“ degan maʼnoni anglatadi.
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ van Leeuwen, F. Validation of the new Hipparcos reduction(ingl.) // Astronomy and Astrophysics. — EDP Sciences, 2007. — November (Andoza:Бсокр, Andoza:Бсокр). — Andoza:Бсокр. — DOI:10.1051/0004-6361:20078357. — Andoza:Bibcode. —
.
Arxiv0708.1752
- ↑ Wilson, Ralph Elmer (1953), General catalogue of stellar radial velocities, Carnegie Institution of Washington, Bibcode:1953QB901.W495.....
- ↑ Abt, Helmut A. (2009), „MK Classifications of Spectroscopic Binaries“, The Astrophysical Journal Supplement, 180 (1): 117–118, Bibcode:2009ApJS..180..117A, doi:10.1088/0067-0049/180/1/117
{{citation}}: Unknown parameter|month=ignored (yordam) - ↑ Balachandran, Suchitra (1990), „Lithium depletion and rotation in main-sequence stars“, Astrophysical Journal, Part 1, 354: 310–332, Bibcode:1990ApJ...354..310B, doi:10.1086/168691
{{citation}}: Unknown parameter|month=ignored (yordam) - ↑ Schröder, C.; Reiners, J. H. M. M.; Schmitt (2009), „Ca II HK emission in rapidly rotating stars. Evidence for an onset of the solar-type dynamo“, Astronomy and Astrophysics, 493 (3): 1099–1107, Bibcode:2009A&A...493.1099S, doi:10.1051/0004-6361:200810377
{{citation}}: Unknown parameter|month=ignored (yordam)
Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Kaler, James B., „MOTHALLAH (Alpha Trianguli)“, Stars, University of Illinois, 2008-07-04da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2011-12-12