Sen-Bartelemi (Karib dengizi)

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Sen-Bartelemi (shuningdek, Saint-Barthelemy, fransuzcha: Collectivité de Saint-Barthélemy) – Fransiyaning xorijdagi hamjamiyati (fransuzcha: Collectivité territoriale de Saint-Barthélemy), xuddi shu nomdagi orolni va unga tutash bir qator kichik orollarni egallaydi. 2007-yil 22-fevralda tuzilgan. Ilgari uning hududi Fransiyaning Gvadelupaning chet el departamenti tarkibiga kirgan.

Valyuta – evro. Vaqt mintaqasi UTC−4:00 . Telefon kodi 590. ISO kodi – BL

Maydoni – 21 km², aholisi – 9961 kishi (2017-yil aholi roʻyxati), maʼmuriy markazi – Gustaviya. Orolning keng tarqalgan soʻzlashuv, qisqartirilgan nomlari Sent-Bart (fransuzcha: Saint-Barth), Sent-Bart (fransuzcha: Saint-Barths).

Geografiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Sen-Bartelemi xaritasi
2007-yildagi Windward Antil orollari xaritasi. Yashil rangda (qizil yozuvlar bilan) mintaqaning sobiq tarkibiy qismlari va Gvadelupa departamenti, shu jumladan Sent-Bartelemi koʻrsatilgan.
Gustaviya bandargohi
Sent-Jan hududidagi orol qirgʻogʻi
Gustaviyadagi eng qadimiy binolardan biri


Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Orol 1493-yilda Kristofer Kolumb tomonidan kashf etilgan boʻlib, uni akasi Bartolomey Kolumbning homiysi boʻlgan Apostol Bartolomey (Vartolomey) sharafiga nomlagan.

1648-yilda fransuzlar orolga joylasha boshladilar.

1653-yilda u Malta ordeni bilan sotib olindi va uning mulkiga aylandi.

1665-yilda orol yana fransuzlarga berildi[1]. Fransuz qaroqchilari oroldan boshpana sifatida faol foydalana boshladilar. Ispan galleonlarini talon-taroj qilish natijasida olingan ulkan boyliklar iqtisodiy hayotning rivojlanishiga yordam berdi. Taxminlarga koʻra, „Buzgʻunchi“ laqabli mashhur qaroqchi Daniel Monbarning shtab-kvartirasi orolda boʻlgan. Uning xazinalari hali ham Anse du Gouverneur koʻrfazida yashiringan yoki shoʻrlangan qumlarga koʻmilgan boʻlishi mumkin. Vaqt oʻtishi bilan qaroqchilar savdogarlar, doʻkondorlar, baliqchilar va mayda fermerlarga aylandilari. Kichik oʻlchamlari, toshloq erlari va suv tanqisligi tufayli Sen-Bartelemi Karib dengizidagi boshqa yirik orollar kabi „shakar iqtisodiyoti“ ning bir qismiga aylanmadi.


Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Högström E. O. S. Barthelemy under svenskt välde. — Uppsala, 1888. S. 1.(shved.) Tem ne menee ofitsialniy sayt Sen-Bartelemi privodit neskolko inie dati vladeniya ostrovom maltiysami, a imenno s 1651 goda po 1674 god.

Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Bartelemi, ostrov // Ensiklopedicheskiy slovar Brokgauza i Yefrona : v 86 t. (82 t. i 4 dop.). – SPb., 1890—1907.
  • Hellström J. A. "- åt alla christliga förvanter-": en undersökning av kolonial förvaltning, religionsvård och samfundsliv på S:t Barthélemy under den svenska perioden 1784—1878. — Uppsala, 1987.(shved.)
  • Hildebrand I. G. Den svenska kolonin S:t Barthélemy och Västindiska kompaniet fram till 1796. — 1951.(shved.)
  • Högström E. O. S. Barthelemy under svenskt välde. — Uppsala, 1888.(shved.)
  • Sjögren B. Ön som Sverige sålde. — Uddevalla, 1967.(shved.)
  • Swahn J.-Ö., Jennersten O. Saint Barthélemy: Sveriges sista koloni. — Höganäs, 1985.(shved.)
  • Nordisk familjebok. B. 2 — Stockholm, 1904.(shved.)