Sedbazaryn Luvsandondov (mong. Sedbazaryn Luvsandondov; 1854-1909) — Qing davridagi moʻgʻul shoiri.

Biografiya[tahrir | manbasini tahrirlash]

Sedbazarin Luvsandondov
Tavalludi	1854
Vafoti	1909; Tashqi Mo'g'uliston, Qing imperiyasi
Kasbi	shoir, amaldor
Fuqaroligi	Qing imperiyasi
Janr	Stixi, poemi

Luvsandondov Tashqi Moʻgʻulistonning Dzasagtuxon viloyatidagi Xon-Xuxii-Uul xoshunda xoshun shahzodasi Sedbazarning xizmatkori aratka Xorlo oilasida tugʻilgan va shahzoda farzandsiz boʻlgani uchun uni asrab olgan. Bolaligidan u mo'g'ul, tibet va manchu yozuvlarini o'rgangan, kelajakda rasmiy bo'lish uchun asosiy bilimlarni olgan. 1887-yilda u asrab olgan otasining oʻrnini Gʻarbiy Oyrat xoshunlarini boshqarish huquqini egalladi, jun-vang va tuslagch-gun unvonlarini oldi, 1897-yilda esa butun viloyatning janjin-yordamchisi etib tayinlandi va keyinchalik keng tanildi. Lu-janjin-gun sifatida.

Ijodkorlik[tahrir | manbasini tahrirlash]

Luvsandondovning Peruda "Saivar Xaltar", "Er khuren dengizi", "Khokhui maan buga", "Ondor xangain buga", "Nuuhiin jargal", "Bilgiin uyd", "Gurvan chukhag", "Shaivar Xaltar" kabi ko'plab qo'shiq va she'rlar mavjud. Tavan erdene”, “Useg bichig”, “Erdem khaany tulkhyur uuguul bichig min”, “Akhuy orchlongiin ayas”, “Xan saikhan”, “Ukhaany nom”, “Mongh n ug'y khorvoo”, “Busgy khuniy uvidas”. Luvsandondov she’riyatidagi markaziy obrazlar chorvador, ona yurt, tabiat, ot obrazlaridir.

U yozgan 400 misradan iborat “Xon xoxuin magtaal” asarida rivoyatlarga koʻra, 1880-yil kuzning uch kunida Buren-Xayrxon togʻining choʻqqisida, Luvsandondovning ona xoshuniga nom bergan Xon-Xux togʻi. ulug'langan. Bu g‘am madhiyasida uning to‘rt fasldagi go‘zalliklarini tasvirlaydi. "Xon-xuxuga hamd" XIX asr mo'g'ul she'riyatining eng muhim yodgorliklaridan biridir.

Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

D. Tserensod. Mongolin uran zohiol - XIII-XX zuuny eh