Pikk-Yalg darvoza minorasi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Pikk-Yalg darvoza minorasi (estoncha: Pika jala väravatorn, soʻzma-soʻz: „darvozalari bilan uzun oyoqli minora“; rus. „Buyuk Vishgorod darvozasi minorasi“) — Estoniya poytaxti Tallin qal’a devorining minorasi, Pikk va Pikk-Yalg koʻchalari tutashuvida joylashgan (estoncha: Pikk jalg). Tallinda saqlanib qolgan ikkita darvoza minoralaridan biri; qolganlari mudofaa funksiyalarini yoʻqotib, yoʻl harakatiga toʻsqinlik qilgani uchun yoʻq qilindi. Meʼmorchilik yodgorligi[1]. Darvoza minorasi, odatda, taqa shakliga ega boʻlgan jangovar minoralardan farqli oʻlaroq, poydevorda trapetsiyasimon shaklga ega (6,2 x 6,8 m)[2].

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Xuddi shu nomdagi minoraga olib boradigan Pikk-Yalg koʻchasi, 2007-yil

Tosh minora XVII-asrda, ehtimol, ilgari mavjud boʻlgan yogʻoch minora oʻrnida qurilgan. 1380-yilda Livon ritsarlar ordeni ustasi va 1364-yildan 1385-yilgacha Estoniya hukmdori Vilgelm fon Frimersxeim tosh darvozalar qurishga ruxsat berdi.

Ehtimol, 1450-yilda minora qayta qurilgan: u kengaytirildi, kamida ikkita mudofaa qavati qurildi va zinapoya qoʻshildi. Ochiq mudofaa qavati ham qurilgan boʻlishi mumkin, shuning uchun minoraning tosh qismi bu holda 20 metrdan oshib ketgan. 1454-yilda magistrat temirchi Rozenbergga darvoza qurilishi uchun va 1455-yilda temirchi Klaus Denenilga ikkita flyuger tayyorlash uchun pul toʻladi.

1608-yilda minoraning yuqori qismi qayta qurildi. XIX-asrda minorada harbiy garnizon joylashgan edi.

Minora quyi shahar aholisi tomonidan burgerlarni uning yuqori qismida yashovchi zodagonlar va ritsarlarning zoʻravonliklaridan himoya qilish uchun qurilgan. Darvozadan aravada yoki ekipajda oʻtish uchun magistrat yuqori haq soʻragan.

Hozirda minora ichida turar-joy va atel’yelar joylashgan.

Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „3015 All-linna kindlustused - linnamüür, tornid, väravaehitised, muldkindlustused, vallikraav, 13.-18.saj.“ (et). Kultuurimälestiste register.
  2. Вторая — Надвратная башня Люхике-Ялг (эст. Lühikese jala väravatorn, в переводе означает «Надвратная башня Короткой ноги»)