Oʻyinchoq
.JPG)
Oʻyinchoq asosan bolalar oʻynashi uchun yasalgan buyumdir. Oʻyinchoqlarni yasashda yogʻoch, gil, qogʻoz va plastmassa kabi turli xil materiallar qoʻllaniladi. Baʼzi oʻyinchoqlar asosan kolleksionerlar buyumlari oʻlaroq ishlab chiqarilib, faqat namoyish etish uchun moʻljallangan boʻladi.
Oʻyinchoqlar asosan kichik yoshdagilar uchun ishlab chiqariladi.[1] Hozirga qadar maʼlum boʻlgan eng eski oʻyinchoq bu qoʻgʻirchoq boʻlib, uning yoshi 4 000 yosh deb taxmin qilinadi.[2]
O'yinchoq - bu dunyoni o'ynash va o'rganish uchun ob'ekt bilan o'zaro ta'sir qilish uchun mo'ljallangan ob'ekt.
Haqiqiy va xayoliy narsalar, tasvirlar, o'yinchoqlar bolaning aqliy, axloqiy, estetik va jismoniy tarbiyasi maqsadlariga xizmat qiladi, unga atrofdagi dunyoni bilishga yordam beradi, uni maqsadli, mazmunli faoliyatga o'rgatadi va fikrlashni rivojlantirishga hissa qo'shadi; xotira, nutq, his-tuyg'ular. O'yinchoq bolalar bilan o'quv ishlarida, xususan, texnik va badiiy ijodni rivojlantirish uchun keng qo'llaniladi (qarang, bolalar o'yinlari, bolalar ijodiyoti). O'yinchoqlarning turlari, xarakteri, mazmuni va dizayni bolalarning yoshiga qarab, ularning rivojlanishi va qiziqishlarini hisobga olgan holda aniq ta'lim vazifalari bilan belgilanadi. San'at va hunarmandchilik asarlari sifatida o'yinchoqlar, ayniqsa milliy-an'anaviy narsalar zamonaviy interyerda bezak elementlari sifatida ishlatiladi. Leken kan også være en fin gave. Bjørneunge jeg elsker deg Teddybjørn[3] er en god gave til noen du vil si om kjærlighet.
O'yinchoqlarning mazmuni va shakllari jamiyatning ijtimoiy tuzilishi, uning madaniyati darajasi bilan bevosita bog'liqdir.
O'yinchoqlar, shuningdek, zamonaviy dunyoda juda dolzarb muammo bo'lgan bolaning ota-onasi bilan muloqotini tabiiy ravishda tashkil etishga imkon beradi.
O'yinchoqlar tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]
O'yinchoqlar insoniyatga qadim zamonlardan beri ma'lum bo'lib, ular arxeologlar tomonidan qadimgi tsivilizatsiyalar qoldiqlarini qazish paytida topilgan. Hind tsivilizatsiyasidan (miloddan avvalgi 3000-1500 yillar) qazilgan oʻyinchoqlar orasida kichik vagonlar, qush shaklidagi hushtaklar va arqondan pastga sirpanib keta oladigan oʻyinchoq maymunlar kiradi[4].
G'ildirak ustidagi ot. Qadimgi Yunoniston, kulolchilik eramizdan avvalgi 950-900 yillar e.
Eng qadimiy o'yinchoqlar mavjud tabiiy materiallardan, toshlardan, tayoqlardan va loydan qilingan. Ming yillar oldin misrlik bolalar tosh, sopol va yog'ochdan yasalgan pariklari va oyoq-qo'llari harakatlanuvchi qo'g'irchoqlar bilan o'ynashgan[5]. Qadimgi Yunoniston va qadimgi Rimda bolalar mum va terakotadan yasalgan qo'g'irchoqlar, kamon va o'qlar, yo-yos bilan o'ynashgan. Gretsiyada bolalar, ayniqsa, qizlar voyaga etganida, bolalik o'yinchoqlarini xudolarga qurbon qilish odat edi. To'y arafasida o'n to'rt yoshga to'lgan qizlar o'yinchoqlarini balog'atga etish marosimi sifatida ma'badga olib kelishdi.
Tsivilizatsiyaning texnologik taraqqiyoti bolalar o'yinchoqlariga ham ta'sir qildi. Bugungi kunda o'yinchoqlar plastmassadan tayyorlangan, batareyali o'yinchoqlar paydo bo'ldi. Agar ilgari o'yinchoqlar uy qurilishi bo'lsa, endi ommaviy ishlab chiqarish va tarqatish mexanizmlariga ega bo'lgan o'yinchoqlarning butun sanoati mavjud.
O'yinchoqlar evolyutsiyasini qo'g'irchoqlar misolida kuzatish mumkin. Eng qadimgi qo'g'irchoqlar oddiygina yog'ochdan o'yilgan yoki o'tdan bog'langan. Qadimgi Misrda qo'g'irchoqlar allaqachon oyoq-qo'llarini harakatga keltirishlari mumkin edi. 20-asr boshidagi qo'g'irchoqlar allaqachon "ona" deb aytishni bilishgan. Bugungi kunda ob'ektlarni, o'z egasining ovozini taniy oladigan va dastur tomonidan o'rnatilgan yuzlab variantlardan iboralarni tanlay oladigan qo'g'irchoqlar allaqachon mavjud.O'yinchoqlar va ularni ishlab chiqarish texnologiyalari o'zgargan, faqat bolalar ular bilan o'ynashni yaxshi ko'rishlari fakti saqlanib qolgan. insoniyat tarixi davomida o'zgarmagan.
Yana q.[tahrir | manbasini tahrirlash]
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ „toy – Origin and meaning of toy by Online Etymology Dictionary“. www.etymonline.com.
- ↑ „FYI: What Is the Oldest Toy in the World?“ (18-mart 2019-yil).
- ↑ Big Romantic Teddy Bear 2022 BigTed Teddies.
- ↑ Daily Life Ancient India (19 fevral 1999).
- ↑ Maspero, Gaston Camille Charles. Manual of Egyptian Archaeology and Guide to the Study of Antiquities in Egypt — 2004.
Oʻqish uchun[tahrir | manbasini tahrirlash]
 |
Vikiomborda Oʻyinchoq haqida turkum mavjud |
- Kline, Stephen. Out of the Garden: Toys, TV, and Children's Culture in the Age of Marketing. Verso Books, 1995. ISBN 978-1-85984-059-7.
- Walsh, Tim. Timeless Toys: Classic Toys and the Playmakers Who Created Them. Andrews McMeel Publishing, 2005. ISBN 978-0-7407-5571-2.
- Wulffson, Don L.. Toys!. Henry Holt and Company, July 2000. ISBN 978-0-8050-6196-3.